پرش به محتوا

تاریخ ميورقة: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۹ دسامبر ۲۰۱۸
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مي‌' به 'می')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر =  
| ناشر =  
دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون
| مکان نشر =بیروت - لبنان
| مکان نشر =بیروت - لبنان
| سال نشر = 2007 م
| سال نشر = 2007 م
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''تاريخ ميورقة''' تأليف أبامطرَّف أحمد بن عميرة مخزومي(متوفي 658ق) به عربی است. اين اثر، تاريخ مذكور را در عهد اخير اسلامی(سال‌هاي 606-628 ق1209/-1230م) با موضوع سقوط اين شهر و تسلط مسيحيان بر آن، مورد بررسی قرار مى‌دهد. وى آن را در پاسخ به درخواست یکی از برادران ديني اهل جزيره ميورقه نوشته است. تاريخ دقيق تأليف ضبط نشده است؛ اما به طور قطع پس از 628ق بوده است.
'''تاریخ میورقة''' تألیف أبامطرَّف أحمد بن عمیرة مخزومی(متوفی 658ق) به عربی است. این اثر، تاریخ مذكور را در عهد اخیر اسلامی(سال‌های 606-628 ق1209/-1230م) با موضوع سقوط این شهر و تسلط مسیحیان بر آن، مورد بررسی قرار مى‌دهد. وى آن را در پاسخ به درخواست یکی از برادران دینی اهل جزیره میورقه نوشته است. تاریخ دقیق تألیف ضبط نشده است؛ اما به طور قطع پس از 628ق بوده است.


== ساختار==
== ساختار==
در ابتداي كتاب مقدمه مفصل و جامعي به قلم محقق آمده است كه حدود ثلث حجم آن را به خود اختصاص داده است. در اين نوشتار به سرگذشت نویسنده و شيوه نگارش او و محتواى كتاب پرداخته شده است. پس از آن متن كتاب با يك مقدمه آغاز شده است و به اختصار و در 24 بخش وقايع به گونه‌ای دقيق شرح كرده است تا آن جا كه گروهي تصور كرده‌اند كه خود نویسنده در ميورقه بوده است.
در ابتدای كتاب مقدمه مفصل و جامعی به قلم محقق آمده است كه حدود ثلث حجم آن را به خود اختصاص داده است. در این نوشتار به سرگذشت نویسنده و شیوه نگارش او و محتواى كتاب پرداخته شده است. پس از آن متن كتاب با یك مقدمه آغاز شده است و به اختصار و در 24 بخش وقایع به گونه‌ای دقیق شرح كرده است تا آن جا كه گروهی تصور كرده‌اند كه خود نویسنده در میورقه بوده است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
أبامطرف، در نوشته خود از شيوه عماد اصبهاني - كه در تاريخ ادب یکی از اركان كتابت عربی مسجع همراه با محسنات بديعي است - الگوبرداري كرده است. ابن عميره و كاتبان عصر او مانند حلقه‌اي مهم و مرحله مشخصي در سلسله تطور نثر فني در ادب اندلسي به شمار مى‌روند. اين نثر مبتني بر انواع سجع و اشكال مختلف جناس و استفاده از تلميحات و اشارات و اصطلاحات و الفاظ فقهي و منطقي است. او در سجع نظريه خاصی وضع نمود كه در كتاب تنبيهات آن را "حد وسط بين افراط و تفريط" ناميده است. او متذكر مى‌شود كه اين مساوات نبايد به گونه‌ای باشد كه به اوزان شعري تبديل شود. او از شيوه معاصرينش؛ مانند: ابن آبار، ابن قطان كه كتاب عماد اصبهاني "الفتح القدسي" را شرح و اختصار كردند، نيز پیروی نكرد و كتابی با موضوعي متفاوت ايجاد نمود. چه بسا او قصد داشته با تأليف جديدش نگاه‌ها را به خود جلب كند.
أبامطرف، در نوشته خود از شیوه عماد اصبهانی - كه در تاریخ ادب یکی از اركان كتابت عربی مسجع همراه با محسنات بدیعی است - الگوبرداری كرده است. ابن عمیره و كاتبان عصر او مانند حلقه‌ای مهم و مرحله مشخصی در سلسله تطور نثر فنی در ادب اندلسی به شمار مى‌روند. این نثر مبتنی بر انواع سجع و اشكال مختلف جناس و استفاده از تلمیحات و اشارات و اصطلاحات و الفاظ فقهی و منطقی است. او در سجع نظریه خاصی وضع نمود كه در كتاب تنبیهات آن را "حد وسط بین افراط و تفریط" نامیده است. او متذكر مى‌شود كه این مساوات نباید به گونه‌ای باشد كه به اوزان شعری تبدیل شود. او از شیوه معاصرینش؛ مانند: ابن آبار، ابن قطان كه كتاب عماد اصبهانی "الفتح القدسی" را شرح و اختصار كردند، نیز پیروی نكرد و كتابی با موضوعی متفاوت ایجاد نمود. چه بسا او قصد داشته با تألیف جدیدش نگاه‌ها را به خود جلب كند.


آنچه در نثر او جلوه چشمگير دارد، تكلف و افراط در كاربرد صنايع بديعي، از قبيل جناس و طباق و مقابله است و ميل به اطناب و طولانى كردن بندهاي سجع و التزام به حرف واحد در آنها و گاه در همه كلمه‌ها و خلاصه هر آنچه سخن را در عين آراستگي، از رواني و شادابي دور میكند، به همين سبب شيوه نگارش او را آميزهاي از شيوه‌هاي نگارش اديبان و عالمان دانسته‌اند.
آنچه در نثر او جلوه چشمگیر دارد، تكلف و افراط در كاربرد صنایع بدیعی، از قبیل جناس و طباق و مقابله است و میل به اطناب و طولانى كردن بندهای سجع و التزام به حرف واحد در آنها و گاه در همه كلمه‌ها و خلاصه هر آنچه سخن را در عین آراستگی، از روانی و شادابی دور میكند، به همین سبب شیوه نگارش او را آمیزهای از شیوه‌های نگارش ادیبان و عالمان دانسته‌اند.


نویسنده پس از حمد و صلوات و ذكر هدفش از نگارش كتاب به شرح زندگی والي ميورقه ابويحيي التنملّي مى‌پردازد. او كه ابتدا والي بلنسيه بوده و سپس به ولايت اين جزيزه منصوب شده بود، بسيار مال دوست و بخيل بود. حكومت او بر ميورقه بيش از بيست سال به طول انجاميد؛ اما ابامطرف از اين تاريخ طولاني گزارشی نكرده است، چرا كه هدف نگارش تاريخ سقوط جزيره بوده است. تا سال 623ق1226/م ميورقه در امن به سر میبرد و مورد تعرض بيگانگان واقع نشد. در اين تاريخ بود كه ابا يحيي احساس خطر كرد و جهت مقابله با اين خطر محتمل دستور ساخت، كشتي‌هایی را صادر كرد. برای ساخت كشتي‌هاي جديد نياز به چوب بود و لذا به جزيره يابس حمله كرده و بر مسيحيان پيروز شده و علاوه بر تأمين چوب مورد نياز، سلاح‌هاي آنها را نيز به غنيمت گرفتند. پس از آن بلافاصله دستور حمله به قطلونيه و ارغون صادر شد كه نتيجه آن به غنيمت گرفتن سلاح‌هاي رومي و به اسارت گرفتن يك نصراني مشهور به "الثروة" بود. تكرار مجدد اين حملات جبهه‌گيري مسيحيان در برابر مسلمانان را موجب گرديد. تجار قطلونيه كه سلامت كشتي‌هاي تجاری خود را در خطر میديدند، در مجلس نيابي(الكورتيس) حمله نظامي بر ضد ميورقه را تصويب كردند. بدين ترتيب بود كه مطابق گزارش نویسنده ارتشي متشكل از 1500 اسب سوار و 20 هزار پياده نظام و... برای حمله به ميورقه آماده شد. شرح وقايع پس از آن كه در نهايت به شكستن مقاومت اسلامی در جزيره میانجامد، بخش‌هاي ديگر كتاب را تشكيل میدهد. پس از تسلط مسيحيان بر ميورقه، ملك خايمي اول در نوشته‌اي كه از دو جزء به لغت لاتين و عربی تشكيل شده بود و به مخطوط اللاتيني العربي مشهور شد، اقدام به تقسيم اراضي جزيره بين خود و بزرگان مسيحي نمود.
نویسنده پس از حمد و صلوات و ذكر هدفش از نگارش كتاب به شرح زندگی والی میورقه ابویحیی التنملّی مى‌پردازد. او كه ابتدا والی بلنسیه بوده و سپس به ولایت این جزیزه منصوب شده بود، بسیار مال دوست و بخیل بود. حكومت او بر میورقه بیش از بیست سال به طول انجامید؛ اما ابامطرف از این تاریخ طولانی گزارشی نكرده است، چرا كه هدف نگارش تاریخ سقوط جزیره بوده است. تا سال 623ق1226/م میورقه در امن به سر میبرد و مورد تعرض بیگانگان واقع نشد. در این تاریخ بود كه ابا یحیی احساس خطر كرد و جهت مقابله با این خطر محتمل دستور ساخت، كشتی‌هایی را صادر كرد. برای ساخت كشتی‌های جدید نیاز به چوب بود و لذا به جزیره یابس حمله كرده و بر مسیحیان پیروز شده و علاوه بر تأمین چوب مورد نیاز، سلاح‌های آنها را نیز به غنیمت گرفتند. پس از آن بلافاصله دستور حمله به قطلونیه و ارغون صادر شد كه نتیجه آن به غنیمت گرفتن سلاح‌های رومی و به اسارت گرفتن یك نصرانی مشهور به "الثروة" بود. تكرار مجدد این حملات جبهه‌گیری مسیحیان در برابر مسلمانان را موجب گردید. تجار قطلونیه كه سلامت كشتی‌های تجاری خود را در خطر میدیدند، در مجلس نیابی(الكورتیس) حمله نظامی بر ضد میورقه را تصویب كردند. بدین ترتیب بود كه مطابق گزارش نویسنده ارتشی متشكل از 1500 اسب سوار و 20 هزار پیاده نظام و... برای حمله به میورقه آماده شد. شرح وقایع پس از آن كه در نهایت به شكستن مقاومت اسلامی در جزیره میانجامد، بخش‌های دیگر كتاب را تشكیل میدهد. پس از تسلط مسیحیان بر میورقه، ملك خایمی اول در نوشته‌ای كه از دو جزء به لغت لاتین و عربی تشكیل شده بود و به مخطوط اللاتینی العربی مشهور شد، اقدام به تقسیم اراضی جزیره بین خود و بزرگان مسیحی نمود.


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۶٬۵۹۱

ویرایش