۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
فتح الملك العلي بصحة حديث باب مدينة العلم علي: تفاوت میان نسخه‌ها
فتح الملك العلي بصحة حديث باب مدينة العلم علي (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۷ دسامبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۲:۴۸
، ۲۷ دسامبر ۲۰۱۸لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - '| تعداد جلد =1 | کد پدیدآور =' به '| تعداد جلد =1 | کتابخانۀ دیجیتال نور = | کد پدیدآور =') |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''فتح الملك العلي بصحة حديث باب مدينة العلم علي'''، نوشته احمد بن محمد بن صدیق غماری | '''فتح الملك العلي بصحة حديث باب مدينة العلم علي'''، نوشته [[غماري حسني، احمد|احمد بن محمد بن صدیق غماری حسنی]]، کتابی است به زبان عربی و با موضوع حدیث و کلام شیعه. مقدمه این اثر را [[حسيني آل‌‌مجدد شیرازی، حسن|حسین حسینی آل مجدد شیرازی]] نوشته و محقق آن [[فهداوي، عبدالامير عمار|عمار عبدالامیر فهداوی]] است. | ||
نویسنده در این اثر به شرح و تصحیح روایت باب العلم پرداخته است. | نویسنده در این اثر به شرح و تصحیح روایت باب العلم پرداخته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب دارای تقدیمیه‌ای به قلم حسن بن صادق حسینی آل مجدد | کتاب دارای تقدیمیه‌ای به قلم [[حسيني آل‌‌مجدد شیرازی، حسن|حسن بن صادق حسینی آل مجدد شیرازی]]، مقدمه محقق، مطالب کتاب در نه مسلک، یازده فصل و یک خاتمه است. سپس فهارس کتاب (آیات، احادیث، اعلام، مصادر) و فهرست مطالب است. | ||
نویسنده در نگارش کتاب از دویست‌وچهل‌وهشت منبع بهره برده که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از: الإرشاد في معرفة حجج الله علی العباد [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، [[الاستيعاب في معرفة الأصحاب]] [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]]، [[أسد الغابة في معرفة الصحابة]] [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر جزری]]، [[الأعلام]] [[زرکلی، خیرالدین|خیرالدین زرکلی]]، امالی‌های شیخ طوسی و [[ابن بابویه، محمد بن علی|صدوق]]، الأنساب | |||
نویسنده در نگارش کتاب از دویست‌وچهل‌وهشت منبع بهره برده که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از: [[الإرشاد في معرفة حجج الله علی العباد (ترجمه خانبلوکی)|الإرشاد في معرفة حجج الله علی العباد]] [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، [[الاستيعاب في معرفة الأصحاب]] [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]]، [[أسد الغابة في معرفة الصحابة]] [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر جزری]]، [[الأعلام]] [[زرکلی، خیرالدین|خیرالدین زرکلی]]، امالی‌های شیخ طوسی و [[ابن بابویه، محمد بن علی|صدوق]]، [[الأنساب (سمعاني)|الأنساب سمعانی]]، [[أحكام القرآن (جصاص)|أحكام القرآن جصاص]]، [[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ حر عاملی]]، تاریخ الخلفای [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، [[تاريخ اليعقوبي|تاریخ یعقوبی]]، تاريخ مدينة دمشق [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]]، تاريخ أصبهان احمد بن عبدالله بن احمد اصبهانی، تدريب الراوي [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، توحید [[ابن بابویه، محمد بن علی|صدوق]]، تهذيب التهذيب [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] و... | |||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۶: | ||
مطالب کتاب در یک مقدمه و نه مسلک بیان شده‌اند. | مطالب کتاب در یک مقدمه و نه مسلک بیان شده‌اند. | ||
نویسنده در مقدمه به کسانی اشاره دارد که دارای تصنیف یا رساله مستقلی درباره خصائص [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] هستند و سپس به بیان راویانی که این روایت را از ابوصلت روایت کرده‌اند، پرداخته است. | نویسنده در مقدمه به کسانی اشاره دارد که دارای تصنیف یا رساله مستقلی درباره خصائص [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] هستند و سپس به بیان راویانی که این روایت را از ابوصلت روایت کرده‌اند، پرداخته است. | ||
او در مسلک اول توضیح داده که صحت این حدیث دائر مدار ضبط و عدالت راویان آن است و به بیان اقوال تعدیل‌گران و توثیق‌کنندگان عبدالسلام بن صالح پرداخته است. | او در مسلک اول توضیح داده که صحت این حدیث دائر مدار ضبط و عدالت راویان آن است و به بیان اقوال تعدیل‌گران و توثیق‌کنندگان عبدالسلام بن صالح پرداخته است. | ||
در مسلک دوم بعد از تبیین عدالت ابوصلت، برخی از راویان مجهولی را که حفّاظ، آنها را تصحیح کرده‌اند می‌آورد که البته هیچ‌یک از آنان در عدالت و ضبط به پای ابوصلت نمی‌رسند. | در مسلک دوم بعد از تبیین عدالت ابوصلت، برخی از راویان مجهولی را که حفّاظ، آنها را تصحیح کرده‌اند می‌آورد که البته هیچ‌یک از آنان در عدالت و ضبط به پای ابوصلت نمی‌رسند. | ||
در مسلک سوم بیان کرده که فقط عبدالسلام این حدیث را روایت نکرده، بلکه جماعتی دیگر هم از او در این امر تبعیت کرده‌اند و فهرستی از آنان ارائه می‌دهد. | در مسلک سوم بیان کرده که فقط عبدالسلام این حدیث را روایت نکرده، بلکه جماعتی دیگر هم از او در این امر تبعیت کرده‌اند و فهرستی از آنان ارائه می‌دهد. | ||
ابن صدیق در مسلک چهارم در پی اثبات این مطلب است که حتی اگر تابعان عبدالسلام در روایتش را هم نادیده بگیریم، این حدیث دارای شواهد معنوی‌ای است که آن را تصحیح می‌کنند. وی برخی از آن شواهد و همچنین برخی از رجال صحیحین را که اهل سنت روایات آنان را صحیح می‌دانند، ذکر می‌کند و البته برخی اقوال در جرح آن راویان را هم می‌آورد. | ابن صدیق در مسلک چهارم در پی اثبات این مطلب است که حتی اگر تابعان عبدالسلام در روایتش را هم نادیده بگیریم، این حدیث دارای شواهد معنوی‌ای است که آن را تصحیح می‌کنند. وی برخی از آن شواهد و همچنین برخی از رجال صحیحین را که اهل سنت روایات آنان را صحیح می‌دانند، ذکر می‌کند و البته برخی اقوال در جرح آن راویان را هم می‌آورد. | ||
وی در مسلک پنجم، متذکر می‌شود که این حدیث غیر از روایت [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] که در مقدمه و مسلک اول از آن سخن گفته، از دو طریق دیگر هم نقل شده که عبارتند از روایت علی(ع) از چهار طریق و همچنین روایت جابر بن عبدالله انصاری. | وی در مسلک پنجم، متذکر می‌شود که این حدیث غیر از روایت [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] که در مقدمه و مسلک اول از آن سخن گفته، از دو طریق دیگر هم نقل شده که عبارتند از روایت علی(ع) از چهار طریق و همچنین روایت جابر بن عبدالله انصاری. | ||
در مسلک ششم می‌گوید: هم حدیث [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] و هم دو روایت دیگر از علی(ع) و جابر، صحیح هستند و تنصیص [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] بر صحت روایت باب العلم را می‌آورد. | در مسلک ششم می‌گوید: هم حدیث [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] و هم دو روایت دیگر از علی(ع) و جابر، صحیح هستند و تنصیص [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] بر صحت روایت باب العلم را می‌آورد. | ||
ابن صدیق در مسلک هفتم در پی اثبات این نکته است که حتی اگر مانند علائی و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] قائل به حسن روایت شویم اما در مواردی مانند این روایت که شواهد و قرائن قوی‌ای بر آن وجود دارد باید حکم به صحت حدیث کرد. | ابن صدیق در مسلک هفتم در پی اثبات این نکته است که حتی اگر مانند علائی و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] قائل به حسن روایت شویم اما در مواردی مانند این روایت که شواهد و قرائن قوی‌ای بر آن وجود دارد باید حکم به صحت حدیث کرد. | ||
مسلک هشتم کتاب بیان می‌دارد که اصلا اگر بخواهیم از صحت و حسن این روایت چشم‌پوشی کنیم و آن را روایتی ضعیف بشماریم، در این مورد حکم خواهیم کرد که این روایت ضعیف به درجه صحیح ارتقا پیدا می‌کند و با آن معامله صحیح می‌شود؛ زیرا قرائن و شواهد متعددی بر آن هست و همچنین از چند طریق مختلف و متباین نقل شده است. پس با وجود این موارد انسان ظن غالب به صحت روایت و صدق خبر مجموع راویان آن پیدا می‌کند. | مسلک هشتم کتاب بیان می‌دارد که اصلا اگر بخواهیم از صحت و حسن این روایت چشم‌پوشی کنیم و آن را روایتی ضعیف بشماریم، در این مورد حکم خواهیم کرد که این روایت ضعیف به درجه صحیح ارتقا پیدا می‌کند و با آن معامله صحیح می‌شود؛ زیرا قرائن و شواهد متعددی بر آن هست و همچنین از چند طریق مختلف و متباین نقل شده است. پس با وجود این موارد انسان ظن غالب به صحت روایت و صدق خبر مجموع راویان آن پیدا می‌کند. | ||
در مسلک نهم، نویسنده جمع فراوانی از روایات و آثاری که صحت حدیث باب العلم و مطابقت آن با واقع را اثبات می‌کنند جمع‌آوری کرده است. این مسلک، شامل مباحث روایی سودمند و کاملی است. | در مسلک نهم، نویسنده جمع فراوانی از روایات و آثاری که صحت حدیث باب العلم و مطابقت آن با واقع را اثبات می‌کنند جمع‌آوری کرده است. این مسلک، شامل مباحث روایی سودمند و کاملی است. | ||
ابن صدیق در خاتمه به ذکر نصوص برخی از متأخرین مانند [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] و علائی و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] درباره حدیث مزبور پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص50-51</ref> | ابن صدیق در خاتمه به ذکر نصوص برخی از متأخرین مانند [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] و علائی و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] درباره حدیث مزبور پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص50-51</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب و فهارس منابع و مآخذ در آخر کتاب ذکر شده است. کتاب دارای خاتمه ا ست. ارجاعات در پاورقی ذکر شده و پاورقی‌های کتاب علاوه بر ارجاعات، حاوی نکات مفیدی در شرح و توضیح مطالب کتاب هستند. | فهرست مطالب و فهارس منابع و مآخذ در آخر کتاب ذکر شده است. کتاب دارای خاتمه ا ست. ارجاعات در پاورقی ذکر شده و پاورقی‌های کتاب علاوه بر ارجاعات، حاوی نکات مفیدی در شرح و توضیح مطالب کتاب هستند. | ||
محقق کتاب می‌نویسد من در تحقیقاتم فقط به یک نفر برخورد کردم که در مطالب کتاب مذکور مناقشه کرده؛ یوسف بن محمد عتیق در «التعريف بما أفرد من الأحاديث بالتصنيف» گفته که محمد بن طاهر بن عاشور مناقشه‌ای در «فتح الملك» دارد که آن را در کتابش «تحقيقات و أنظار» مطرح کرده است<ref>ر.ک: همان، ص52</ref> | محقق کتاب می‌نویسد من در تحقیقاتم فقط به یک نفر برخورد کردم که در مطالب کتاب مذکور مناقشه کرده؛ یوسف بن محمد عتیق در «التعريف بما أفرد من الأحاديث بالتصنيف» گفته که محمد بن طاهر بن عاشور مناقشه‌ای در «فتح الملك» دارد که آن را در کتابش «تحقيقات و أنظار» مطرح کرده است<ref>ر.ک: همان، ص52</ref> | ||
| خط ۶۴: | خط ۷۳: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||