پرش به محتوا

عیاشی، محمد بن مسعود: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی'
جز (جایگزینی متن - 'ثقة الاسلام' به 'ثقةالاسلام')
جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی')
برچسب: واگردانی دستی
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR02328.jpg|بندانگشتی|عیاشی، محمد بن مسعود]]
[[پرونده:NUR02328.jpg|بندانگشتی|عیاشی، محمد بن مسعود]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|عیاشی، محمد بن مسعود
! نام!! data-type="authorName" |عیاشی، محمد بن مسعود
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| اب‍وال‍ن‍ض‍ر ال‍ع‍ی‍اش‍ی‌
| data-type="authorOtherNames" | اب‍وال‍ن‍ض‍ر ال‍ع‍ی‍اش‍ی‌


ع‍ی‍اش‍ی‌، اب‍وال‍ن‍ض‍ر م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍س‍ع‍ود
ع‍ی‍اش‍ی‌، اب‍وال‍ن‍ض‍ر م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍س‍ع‍ود
خط ۱۷: خط ۱۷:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |مسعود
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|
| data-type="authorbirthDate" |
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |سمرقند
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|320 ق
| data-type="authorDeathDate" |320 ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |[[ابراهیم بن محمد بن فارس]]
 
[[ابن شاذان، فضل بن شاذان|فضل بن شاذان نیشابوری]]
 
[[حسین بن عبدالله قمی]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[التفسير (للعياشی)]]  
| data-type="authorWritings" |[[التفسير (للعياشی)]]  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE02328AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02328AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


محمد بن مسعود بن محمد بن عياشى سمرقندى كوفى، كنيه‌اش ابوالنضر و معروف به «عياشى»، فقيه بزرگوار و عالم وارسته‌اى است كه در رشته‌هاى: فقه، ادب، حديث و تفسير تبحر فراوان داشته است.
'''محمد بن مسعود بن محمد بن عياشى سمرقندى كوفى''' (متوفای 320ق)، كنيه‌اش ابوالنضر و معروف به «عياشى»، فقيه بزرگوار و عالم وارسته‌اى است كه در رشته‌هاى: فقه، ادب، حديث و تفسير تبحر فراوان داشته است. او از اعيان علما و از اكابر فقهاى شيعه در عهد مرحوم ثقةالاسلام [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] و استادِ [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] بوده است. نویسنده [[التفسير (عیاشی)|تفسیر عیاشی]]
 
او از اعيان علما و از اكابر فقهاى شيعه در عهد مرحوم ثقةالاسلام [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] و استادِ [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] بوده است.


==در شاهراه سعادت==
==در شاهراه سعادت==


عياشى در آغاز با توجه به محيط نشو و نماى خود كه حدود سمرقند و بخارا بوده و اكثر ساكنان آن ديار از فقه اهل سنت پيروى می‌كردند، پيرو مكتب فقهى اهل سنت بود، ولى در اثر مطالعه و ممارست در کتاب‌هاى شيعه، توفيق نصيب او گرديد و مكتب پر فيض فقه جعفرى را پذيرفت و تمامى تَركۀ پدر را كه بالغ بر سيصد هزار دينار بود در راه علم و نشر حديث انفاق و خرج نمود.
عياشى در آغاز با توجه به محيط نشو و نماى خود كه حدود سمرقند و بخارا بوده و اكثر ساكنان آن ديار از فقه اهل سنت پيروى می‌كردند، پيرو مكتب فقهى اهل سنت بود، ولى در اثر مطالعه و ممارست در کتاب‌هاى شيعه، توفيق نصيب او گرديد و مكتب پر فيض فقه جعفرى را پذيرفت و تمامى تَركۀ پدر را كه بالغ بر سيصد هزار دينار بود در راه علم و نشر حديث انفاق و خرج نمود.
خط ۵۲: خط ۵۳:
در آن خانه يكى به تأليف، ديگرى به مقابله و جمعى به دست نويسى و جمعى به تعليقه و حاشيه پردازى اشتغال مى‌ورزيدند. او را دو گونه مجلس بود، يكى براى عوام و توده مردم و ديگرى براى خواص و دانشجويان علوم و معارف اسلامى.
در آن خانه يكى به تأليف، ديگرى به مقابله و جمعى به دست نويسى و جمعى به تعليقه و حاشيه پردازى اشتغال مى‌ورزيدند. او را دو گونه مجلس بود، يكى براى عوام و توده مردم و ديگرى براى خواص و دانشجويان علوم و معارف اسلامى.


==گفتار صاحب ريحانة الأدب==
== القاب ==
القاب و اوصاف محمد بن مسعود سمرقندی در کتابهای رجالی به این ترتیب است: فقیه؛ جلیل القدر؛ عالم زاهد؛ واسع الاخبار؛ بصیر بالروایه؛ مضطلع؛ ثقه؛ صدوق؛ عین من عیون؛ نبیل؛ ادیب؛ فهیم؛ افضل اهل المشرق علماً؛ اوجد دهره و زمانه فی شقّه؛ غزاره العلم؛ مفسر؛ محدث؛ اکابر؛ وحید؛ مورخ؛ منجم؛ شاعر؛ طبیب؛ شیخ؛ اصحاب؛ رجال من کبار الاصحاب


== تحصیلات ==
عیاشى در آغاز با توجه به محیط نشو و نماى خود که حدود سمرقند و بخارا بوده و اکثر ساکنان آن دیار از فقه اهل سنت پیروى مى‌کردند، پیرو مکتب فقهى اهل سنت بود، ولى در اثر مطالعه و ممارست در کتابهاى شیعه، توفیق نصیب او گردید و مکتب پر فیض فقه جعفرى را پذیرفت. او بیشتر تحصیلات خویش را در حوزه‌های کهن آن روز جهان اسلام، چون: کوفه، بغداد و قم گذرانید.


مرحوم مدرس، صاحب ريحانه الأدب درباره وى مى‌نويسد:
عیاشی با [[کلینی، محمد بن یعقوب|ثقه‌الاسلام کلینی]] و [[ابن بابویه، محمد بن علی|محمد بن بابویه]] معاصر بود. 


«[[کشی، محمد بن عمر|كشى]]، صاحب رجال معروف از شاگردان عياشى بوده و از او روايت مى‌كند. او در علم و فضل و فهم و ادب و تبحر و تنوع علمى يكتاى زمان خود بوده است.
=== اساتید ===
محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی از محضر نام‌آورترین ستارگان عصر خود در حوزه‌های دین‌پژوهی کوفه، بغداد، قم و سمرقند کسب دانش نمود. اینک نام‌های استادان وی را برمی‌شمریم:
{{ستون-شروع|2}}
# [[اسحاق بن محمد بصری]]، از شاگردان [[امام حسن عسکری علیه‌السلام]]
# [[ابراهیم بن محمد بن فارس]]، از شاگردان [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام عسکری علیه‌السلام]]
# [[احمد بن منصور خزاعی]]
# احمد بن عبدالله علوی
# ابوالعباس بن عبدالله بن سهل بغدادی
# ابو عبدالله شاذان قزوینی
# ابوعلی محمد بن احمد بن حماد مرورودی.
# [[حسین بن عبدالله قمی]]
# حمودیه بن نصر
# حسین بن اشکیب سمرقندی، فقیه امامی مذهب در بلخ و سمرقند
# جعفر بن ایوب سمرقندی، معروف به ابن تاجر
# جبرئیل بن احمد فاریابی
# علی بن فضال
# عبدالله بن محمد بن خالد طیالسی
# علی بن عبدالله بن مروان
# علی بن محمد بن نصیر کشی از سمرقند است.
# علی بن محمد بن فروزان قمی
# علی بن علی خزاعی
# علی بن قیس قومسی (سمنانی)
# عبدالله بن خَلَفْ
# علی بن محمد بن عیسی
# عبدالله بن میمون
# علی بن حسین
# عبدالله بن حمدویه بیهقی (سبزواری)، از شاگردان [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام عسکری علیه‌السلام]]
# [[ابن شاذان، فضل بن شاذان|فضل بن شاذان نیشابوری]]
# سلیمان بن جعفر
# محمد بن یزدان رازی (اهل ری)
# قاسم بن هشام لؤلؤ، از شاگردان [[امام حسن عسکری علیه‌السلام]]
# محمد بن احمد نهدی
# محمد بن عیسی بن عبید یقطینی
# محمد بن احمد بن نُعیم، معروف به ابوعبدالله شاذانی
# محمد بن ابراهیم بن محمد بن فارس
# نصر بن صباح ابوالقاسم بلخی
# یوسف بن سخت بصری، از یاران [[امام حسن عسکری علیه‌السلام]]
{{پایان}}


عياشى در علم طب، نجوم، قيافه و فقه بيش از 200 جلد كتاب دارد كه در [[الفهرست (ابن نديم)|الفهرست ابن نديم]] بيش از 150 جلد از آنها ذكر شده است.
==وفات==
 
[[زرکلی، خیرالدین|زركلى]]، صاحب [[الأعلام]] تاريخ وفات او را 320 هجرى دانسته است.
مهم‌ترين تألیف او تفسير اوست كه در آن بر اساس اخبار و احاديث ائمه اطهار عليهم‌السلام مشى نموده است و بيشتر شبيه تفسير فرات و تفسير على بن ابراهيم مى‌باشد.»
 
==گفتار [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|صاحب الذريعه]] ==
 
 
علامه بزرگوار مرحوم آیت‌الله حاج [[آقا بزرگ تهرانى]] درباره او مى‌فرمايد:
 
«صاحب تفسير عياشى بالغ بر 200 جلد كتاب در زمينه‌هاى مختلف علوم اسلامى نگاشته است. او از مشايخ و اساتيد روايت [[کشی، محمد بن عمر|كشى]]، صاحب رجال معروف و از هم دوره‌هاى ثقةالاسلام [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] مى‌باشد و فرزندش جعفر از کتاب‌هاى او روايت مى‌كند كه يكى از آنها همين تفسير موجود است.»
 
==تأليفات==


==آثار==


از جمله تأليفات وى مى‌توان به اين كتاب‌ها اشاره كرد:
از جمله تأليفات وى مى‌توان به اين كتاب‌ها اشاره كرد:
{{ستون-شروع|2}}
# كتاب التفسير
# المعاريض
# كتاب الشعر
# الأنبياء و الأولياء
# سيرة أبي‌بكر
# سيرة عمر
# سيرة عثمان
# مكة و الحرام
# الصلوة
# الطهارة
# مختصر الصلوة
# مختصر الحيض
# الجنائز
# مختصر الجنائز
# المناسك
# العالم و المتعلم
# الدعوات
# الزكاة
# الأشربة
# حد الشار الأضاحى
{{پایان}}


1 - كتاب التفسير
==منابع مقاله==
 
[https://farsi.al-shia.org/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%91%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF-%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B4%D9%89-%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF%D9%89-%D8%B1%D9%87/ پایگاه الشیعه]
2 - المعاريض
 
3 - كتاب الشعر
 
4 - الأنبياء و الأولياء
 
5 - سيرة أبيبكر
 
6 - سيرة عمر
 
7 - سيرة عثمان
 
8 - مكة و الحرام
 
9 - الصلوة
 
10 - الطهارة
 
11 - مختصر الصلوة
 
12 - مختصر الحيض
 
13 - الجنائز
 
14 - مختصر الجنائز
 
15 - المناسك
 
16 - العالم و المتعلم
 
17 - الدعوات
 
18 - الزكاة
 
19 - الأشربة
 
20 - حد الشار الأضاحى
 
==وفات==
 
 
[[زرکلی، خیرالدین|زركلى]]، صاحب [[الأعلام]] تاريخ وفات او را 320 هجرى دانسته است.


{{الگو:مفسران شیعه}}


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[التفسير (عیاشی)]]  
[[التفسير (عیاشی)]]  




[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مفسران شیعه]]
[[رده:ره‌یافتگان]]
[[رده:اردیبهشت (1400)]]