۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
ابن عصفور، علی بن مؤمن: تفاوت میان نسخهها
←وابستهها
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR07748.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:NUR07748.jpg|بندانگشتی|ابن عصفور، علی بن مؤمن]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابن عصفور، علی بن مؤمن | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | ابنعصفور، ابوالحسن علی | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |مؤمن | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |597ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |اشبيليه | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |670ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |ابوالحسن دبّاج | ||
ابوعلى شَلوبين | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[شرح جمل الزجاجي]] | ||
[[المقرب و معه مثل المقرب]] | |||
[[ | [[الممتع في التصريف]] | ||
|- class="articleCode" | |||
|-class= | |||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE07748AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
''' | '''ابن عُصْفُور، ابوالحسن على بن مؤمن بن محمد بن عصفور اشبيلى حَضرَمى''' (597-670ق 1201/-1272م)، نحوى، اديب و شاعر بود. | ||
== ولادت == | |||
وى در سال 597ق در اشبيليه چشم به جهان گشود | |||
== تحصیلات == | |||
او نزد مشهورترين علماى عصر خود ابوالحسن دبّاج و ابوعلى شَلوبين به تحصيل نحو پرداخت. مدت 10 سال در ملازمت شلوبين به سربرد و «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] را نزد او خواند و پس از اختلافى كه با او پيدا كرد، اشبيليه را ترك گفت و به ترتيب در شهرهاى شريش، شذونه، مالقه، لورقه و مرسيه مدتى اقامت گزيد و به تدريس نحو پرداخت. او در مجالس درس خود كه طالبان علم را از اطراف و اكناف اندلس به خود جذب كرده بود، «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]]، «الجمل» [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجّاجى]] و «ايضاح» ابوعلى فارسی را از حفظ شرح و املاء مىكرد. پس از چندى اندلس را به قصد شمال افريقا ترك كرد و در تونس رحل اقامت افكند و به خدمت امیر ابوعبدالله محمد بن زكرياى هنتاتى ملقب به المستنصر بالله، كه قبل از رسيدن به حكومت مدتى شاگرد او بود، درآمد و از خواص او شد. | |||
ابن عصفور پس از اقامتى كوتاه در تونس به همراه مخدوم خود راهى بجايه شد و سپس به تونس برگشت و از آنجا دوباره قصد اندلس كرد و به لورقه رفت و پس از آن، عازم غرب اندلس و سلا شد، اما ديرى نپاييد كه به دعوت المستنصر بالله دوباره به تونس برگشت و تا آخر عمر نزد او ماند. بدين سان ملاحظه مىكنيم كه وى بيشتر عمر خود را در سفر گذرانيد و در شهرهاى مختلف نزد نخبگان علم و ادب دانش آموخت و شاگردان بسيارى تربيت كرد. ابن سعيد عَنْسى و ابوزكريا يحيى يفرينى (غبرينى) و احتمالاً ابوحيان غرناطى، از جمله شاگردان معروف او بودهاند. ابن زبير معتقد است كه وى به جز نحو در ساير علوم اطلاع چندانى نداشت و قرائت و فقه و حديث را نمىدانست، اما از فهرست آثار او برمىآيد كه در شعر و قواعد آن نيز بسيار توانا بوده و کتاب «ضرائر الشعر» او كه اينك در دست است، بر این امر دلالت آشكار دارد. | ابن عصفور پس از اقامتى كوتاه در تونس به همراه مخدوم خود راهى بجايه شد و سپس به تونس برگشت و از آنجا دوباره قصد اندلس كرد و به لورقه رفت و پس از آن، عازم غرب اندلس و سلا شد، اما ديرى نپاييد كه به دعوت المستنصر بالله دوباره به تونس برگشت و تا آخر عمر نزد او ماند. بدين سان ملاحظه مىكنيم كه وى بيشتر عمر خود را در سفر گذرانيد و در شهرهاى مختلف نزد نخبگان علم و ادب دانش آموخت و شاگردان بسيارى تربيت كرد. ابن سعيد عَنْسى و ابوزكريا يحيى يفرينى (غبرينى) و احتمالاً ابوحيان غرناطى، از جمله شاگردان معروف او بودهاند. ابن زبير معتقد است كه وى به جز نحو در ساير علوم اطلاع چندانى نداشت و قرائت و فقه و حديث را نمىدانست، اما از فهرست آثار او برمىآيد كه در شعر و قواعد آن نيز بسيار توانا بوده و کتاب «ضرائر الشعر» او كه اينك در دست است، بر این امر دلالت آشكار دارد. | ||
| خط ۴۸: | خط ۵۵: | ||
# المُمْتع، اثرى است در تصريف كه در آن به بحث درباره حروف زايد، ساختمان افعال و اسماء، ابدال، قلب و ادغام پرداخته است. | # المُمْتع، اثرى است در تصريف كه در آن به بحث درباره حروف زايد، ساختمان افعال و اسماء، ابدال، قلب و ادغام پرداخته است. | ||
# شرح الجمل، كه شرح الجمل زجاجى است. | # شرح الجمل، كه شرح الجمل زجاجى است. | ||
# ضرائر الشعر. | # ضرائر الشعر.<ref> [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2371 فاتحی نژاد، عنایتالله، ج4، ص300]</ref>. | ||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
==منابع== | ==منابع مقاله== | ||
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2371 فاتحی نژاد، عنایتالله، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378] | |||
| خط ۶۰: | خط ۶۸: | ||
[[شرح جمل الزجاجي]] | [[شرح جمل الزجاجي]] | ||
[[المقرب و معه مثل المقرب]] | [[المقرب و معه مثل المقرب]] | ||
[[شرح المقرب | [[شرح المقرب لإبن عصفور الإشبیلی الأندلسی]] | ||
[[الممتع في التصريف]] | [[الممتع في التصريف]] | ||
[[شرح جمل الزجاجي (الشرح الکبیر)]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:ادیبان]] | |||