۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
إيضاح الاشتباه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می') |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
نامهای عربی - تلفظ | نامهای عربی - تلفظ | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر | جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی | ||
| مکان نشر =قم - ایران | | مکان نشر =قم - ایران | ||
| سال نشر = 1411 ق | | سال نشر = 1411 ق | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
'''إيضاح الاشتباه في أسماء الرواة'''، اثر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر حلى]]، به زبان عربى، پيرامون معرفت اسماء محدثين و رجال اسانيد و ضبط آنها و اسماء آباء و انساب و القاب آنهاست و توسط شيخ محمد الحسّون مورد تحقيق قرار گرفته است. | '''إيضاح الاشتباه في أسماء الرواة'''، اثر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر حلى]]، به زبان عربى، پيرامون معرفت اسماء محدثين و رجال اسانيد و ضبط آنها و اسماء آباء و انساب و القاب آنهاست و توسط شيخ محمد الحسّون مورد تحقيق قرار گرفته است. | ||
اسامى متعددى برای این کتاب ذكر شده است، از قبيل: «إيضاح الاشتباه في ضبط ألفاظ | اسامى متعددى برای این کتاب ذكر شده است، از قبيل: «إيضاح الاشتباه في ضبط ألفاظ أسامی الرجال و نسبهم»، «إيضاح الاشتباه في أحوال الرجال»، «إيضاح الاشتباه في أسامی الرواة» و «إيضاح الاشتباه في ضبط تراجم الرجال»، ولى صحيح همان است كه در عنوان مقاله ذكر شد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
اين کتاب از جمله آثار گران‌قدر و سودمند رجالى [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] است. کتاب بر اساس حروف اوّل نام‌ها ترتيب يافته است، بدون مراعات ترتيب در حرف‌هاى بعدى و نيز نام‌هاى پدران؛ ازاين‌روى عالمانى به ترتيب و تنظيم دقيق آن پرداخته‌اند، از جمله: مرحوم سيدابوالقاسم جعفر بن الحسين خوانسارى جد صاحب «روضات» با عنوان | اين کتاب از جمله آثار گران‌قدر و سودمند رجالى [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] است. کتاب بر اساس حروف اوّل نام‌ها ترتيب يافته است، بدون مراعات ترتيب در حرف‌هاى بعدى و نيز نام‌هاى پدران؛ ازاين‌روى عالمانى به ترتيب و تنظيم دقيق آن پرداخته‌اند، از جمله: مرحوم سيدابوالقاسم جعفر بن الحسين خوانسارى جد صاحب «روضات» با عنوان «تتمیم الإفصاح في ترتيب الإيضاح» و مرحوم علم‌الهدى فرزند دانشور، مرحوم [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]] كه افزون بر ترتيب و تنظيم به تكمیل آن نيز همت گماشته‌اند با عنوان «نضد الإيضاح في ترتيب إيضاح الاشتباه». | ||
محقق، کتاب را بر اساس سه نسخه، مقابله، تصحيح و تحقيق كرده و در جريان پژوهش خود، رجال را به‌اختصار شناسانده و منابع شرح حال آنها را ياد كرده است. اختلاف کتاب را در ضبط نام‌ها با ديگر منابع رجالى مشخص كرده و تكرارها و اختلاف ضبط اسماء را در این کتاب با ديگر آثار علاّمه نشان داده است. محقق محترم، مقدمه‌اى درازدامن دارند كه در آن از کتاب و نام دقيق و چگونگى‌هاى محتواى آن و نيز شرح حال مؤلف و آثارش سخن گفته‌اند. | محقق، کتاب را بر اساس سه نسخه، مقابله، تصحيح و تحقيق كرده و در جريان پژوهش خود، رجال را به‌اختصار شناسانده و منابع شرح حال آنها را ياد كرده است. اختلاف کتاب را در ضبط نام‌ها با ديگر منابع رجالى مشخص كرده و تكرارها و اختلاف ضبط اسماء را در این کتاب با ديگر آثار علاّمه نشان داده است. محقق محترم، مقدمه‌اى درازدامن دارند كه در آن از کتاب و نام دقيق و چگونگى‌هاى محتواى آن و نيز شرح حال مؤلف و آثارش سخن گفته‌اند. | ||
علامه گاهى برخى از نام‌ها را تكرار كرده و يا در ضبط اسماء برخلاف آنچه در «الخلاصة» نگاشته، ضبط كرده است و يا در | علامه گاهى برخى از نام‌ها را تكرار كرده و يا در ضبط اسماء برخلاف آنچه در «الخلاصة» نگاشته، ضبط كرده است و يا در همین کتاب یک نام را دو گونه ضبط كرده است. این موارد، شناسايى شده و ضمن اشاره به چگونگى آنها در پایان کتاب در ضمن فهرست‌ها همه موارد آمده است. | ||
تحقيق درباره نام‌ها، القاب و كنيه‌هاى راویان و ضبط دقيق آنها بخش بزرگى از راوى‌شناسى و دانش رجال است. چه بسيار ديده مى‌شود كه یک راوى ضعيف در اثر ابهام نام درست او، به‌جاى یک راوى موثق تلقى مى‌شد و به عكس و گاهى همنامى در | تحقيق درباره نام‌ها، القاب و كنيه‌هاى راویان و ضبط دقيق آنها بخش بزرگى از راوى‌شناسى و دانش رجال است. چه بسيار ديده مى‌شود كه یک راوى ضعيف در اثر ابهام نام درست او، به‌جاى یک راوى موثق تلقى مى‌شد و به عكس و گاهى همنامى در میان راویان باعث اين‌گونه مسائل مى‌گرديد؛ ازاين‌روى عالمان و محققان از ديرباز در این راه به چاره‌جویى پرداخته و آثار مختلفى در این زمینه پديد آورده‌اند كه در مجموعه آثارى از این دست با عناوین «المؤتلف و المختلف» و «المتفق و المفترق» مشهورند. از اين‌گونه مسائل، عالمان دانش رجال، در سده‌هاى بعد به مشتبهات و مشتركات تعبير كردند و در این زمینه آثارى نگاشتند؛ از جمله آثار سودمند و كارآمد این فن، همین کتابى است كه به خامه فقيه فيلسوف متكلم و رجالى بزرگ شيعه علامه [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى نگاشته شده است. | ||
==وضعيت کتاب== | ==وضعيت کتاب== | ||
کتاب حاضر، شامل 8 فهرست «احاديث شيعه»، «نام‌هاى | کتاب حاضر، شامل 8 فهرست «احاديث شيعه»، «نام‌هاى معصومین»، «مواضيع المقدمه»، «تراجم»، «اعلام»، «اسماء الكتب»، «اماكن و بقاع» و «مصادر» مى‌باشد. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||