پرش به محتوا

فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۱ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[مهریار، محمد]] (نويسنده)
[[مهریار، محمد]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏DSR‎‏ ‎‏2073‎‏ ‎‏/‎‏ص‎‏73‎‏ ‎‏م‎‏9
| کد کنگره =‏DSR‎‏ ‎‏2073‎‏ ‎‏/‎‏ص‎‏73‎‏ ‎‏م‎‏9
خط ۲۵: خط ۲۵:
}}
}}


'''فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان'''، به قلم استاد [[مهریار، محمد|محمد مهريار]] در يك مجلد به زبان فارسى منتشر شده است. اين كتاب كه حاصل بيش از سال تلاش نويسنده است، يكى از ارزشمندترين و پربارترين تحقيقات نويسنده است.
'''فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان'''، به قلم استاد [[مهریار، محمد|محمد مهريار]] در يك مجلد به زبان فارسى منتشر شده است. اين كتاب كه حاصل بيش از سال تلاش نویسنده است، يكى از ارزشمندترين و پربارترين تحقيقات نویسنده است.


== ساختار==
== ساختار==
در ابتداى اثر، مقدمه‌اى به قلم فضل‌الله صلواتى دبير كنگره بزرگداشت اصفهان و مقدمه ارزشمندى به قلم نويسنده آمده است. پس از آن نشانه‌هاى آوانويسى و شرح واژه‌ها به ترتيب حروف الفبا ذكر شده است.
در ابتداى اثر، مقدمه‌اى به قلم فضل‌الله صلواتى دبير كنگره بزرگداشت اصفهان و مقدمه ارزشمندى به قلم نویسنده آمده است. پس از آن نشانه‌هاى آوانويسى و شرح واژه‌ها به ترتيب حروف الفبا ذكر شده است.


== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==
خط ۳۷: خط ۳۷:
وى كارى بزرگ و در خور تحسين و تمجيد انجام داده است؛ بسيارى از نام‌هاى به ظاهر بدون معنى و دشوار؛ معنى شده و ريشه‌يابى گرديده است كه در گذشته براى اهل تحقيق عدم شناخت اين اسامى معضلى بوده و به همت مؤلف گرانقدر اين معماها حل شده است.
وى كارى بزرگ و در خور تحسين و تمجيد انجام داده است؛ بسيارى از نام‌هاى به ظاهر بدون معنى و دشوار؛ معنى شده و ريشه‌يابى گرديده است كه در گذشته براى اهل تحقيق عدم شناخت اين اسامى معضلى بوده و به همت مؤلف گرانقدر اين معماها حل شده است.


نويسنده در مقدمه كتاب وجوه مختلف نام گذارى ده‌ها را با استفاده از منابع مختلف ذكر كرده است. وى قواعد و اصولى را براى نام گذارى برمى‌شمارد كه لازم است كه خواننده به آنها توجه كند. از جمله اين قوانين است:
نویسنده در مقدمه كتاب وجوه مختلف نام گذارى ده‌ها را با استفاده از منابع مختلف ذكر كرده است. وى قواعد و اصولى را براى نام گذارى برمى‌شمارد كه لازم است كه خواننده به آنها توجه كند. از جمله اين قوانين است:


#هيچ نامى هر چه باشد و هر جايى كه بدان نامبردار شده باشد، بى‌دليل و بى‌معنى نيست.
#هيچ نامى هر چه باشد و هر جايى كه بدان نامبردار شده باشد، بى‌دليل و بى‌معنى نيست.
خط ۴۷: خط ۴۷:
وى در انتها از قواعد و قوانين مذكور نتيجه‌گيرى‌هاى ارزنده‌اى ارائه مى‌دهد: هيچ وقت نياكان ما نام زشت و ناپسند بر روى زيستگاه خود نمى‌نهاده است. نام‌گذارى تحت تأثير فرهنگ و اسطوره‌هاى كهن و مفاهيم دينى انجام گرفته است. وجوه تسميه سنتى و جغرافى‌دانان قديم همه بى‌بنياد و نامربوط است و قابل اعتنا نيست و...
وى در انتها از قواعد و قوانين مذكور نتيجه‌گيرى‌هاى ارزنده‌اى ارائه مى‌دهد: هيچ وقت نياكان ما نام زشت و ناپسند بر روى زيستگاه خود نمى‌نهاده است. نام‌گذارى تحت تأثير فرهنگ و اسطوره‌هاى كهن و مفاهيم دينى انجام گرفته است. وجوه تسميه سنتى و جغرافى‌دانان قديم همه بى‌بنياد و نامربوط است و قابل اعتنا نيست و...


نويسنده در خاتمه كتاب مى‌نويسند: «عنوان پايان اين نامواژه را خاتمه گفتم، نه از اين باب كه به راستى تمام عناوين كهن استان اصفهان و يزد را در برداشته باشد و هنوز هست و از آنها باقى مانده است، قليل نام واژه‌هايى كه بايد رسيدگى شود و يا از فهرستى كه من براى خودم براى تحقيق و جست‌وجو آماده كرده بودم، ساقط شده است؛ ولى به حقيقت اين سقطات چندان زياد نيست، اندك تعدادى است كه در [[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك]] اين فرهنگ به توضيح آن خواهم پرداخت».
نویسنده در خاتمه كتاب مى‌نويسند: «عنوان پايان اين نامواژه را خاتمه گفتم، نه از اين باب كه به راستى تمام عناوين كهن استان اصفهان و يزد را در برداشته باشد و هنوز هست و از آنها باقى مانده است، قليل نام واژه‌هايى كه بايد رسيدگى شود و يا از فهرستى كه من براى خودم براى تحقيق و جست‌وجو آماده كرده بودم، ساقط شده است؛ ولى به حقيقت اين سقطات چندان زياد نيست، اندك تعدادى است كه در [[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك]] اين فرهنگ به توضيح آن خواهم پرداخت».


نويسنده در ضمن جست‌وجو در نام واژه‌هاى كهن پارسى به اصول و قواعد حاكم بر اين نام‌واژه‌ها دست يافته و هم در مقدمه به تفصيل و هم لابلاى كتاب به مناسبات متعدد ذكر كرده است. او معتقد است، در حقيقت پيداكردن معناى يك نام‌واژه نيازمند تحقيق درباره كيفيت تطور آن و نيز پيدا كردن راه اشتقاق آن از زبان بنياد است و حقيقت جست‌وجوى وجه تسميه، نه به شيوه قدما، بلكه به صورت تحقيق واقعى اين است كه مبانى اشتقاق و كيفيت تطور واژه‌اى آشكار شود.
نویسنده در ضمن جست‌وجو در نام واژه‌هاى كهن پارسى به اصول و قواعد حاكم بر اين نام‌واژه‌ها دست يافته و هم در مقدمه به تفصيل و هم لابلاى كتاب به مناسبات متعدد ذكر كرده است. او معتقد است، در حقيقت پيداكردن معناى يك نام‌واژه نيازمند تحقيق درباره كيفيت تطور آن و نيز پيدا كردن راه اشتقاق آن از زبان بنياد است و حقيقت جست‌وجوى وجه تسميه، نه به شيوه قدما، بلكه به صورت تحقيق واقعى اين است كه مبانى اشتقاق و كيفيت تطور واژه‌اى آشكار شود.


او همچنين متذكر مى‌شود كه بحث اشتقاق و لغت كه در نزد ادباى بزرگ ادب، كسايى، [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]، اصعمى و غيره رايج بوده است، و همچنين از آن چه در ممالك غرب واژه‌شناسى(فيلولوژى) و ريشه‌يابى(اتيمولوژى) مى‌نامند، زبان و ادب فارسى در حال حاضر، به همه نيازى كه بدان هست، يكسره فارغ و خالى است و اميد اين است كه با نشان دادن قواعدى كه ذكر آن گذشت، در اين باره پژوهشگران آينده را راهى نموده باشم و الّا تا آن راه به دست نيايد، هيچ تحقيق لغوى و واژه‌شناسى امكان‌پذير نيست.
او همچنين متذكر مى‌شود كه بحث اشتقاق و لغت كه در نزد ادباى بزرگ ادب، كسايى، [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]، اصعمى و غيره رايج بوده است، و همچنين از آن چه در ممالك غرب واژه‌شناسى(فيلولوژى) و ريشه‌يابى(اتيمولوژى) مى‌نامند، زبان و ادب فارسى در حال حاضر، به همه نيازى كه بدان هست، يكسره فارغ و خالى است و اميد اين است كه با نشان دادن قواعدى كه ذكر آن گذشت، در اين باره پژوهشگران آينده را راهى نموده باشم و الّا تا آن راه به دست نيايد، هيچ تحقيق لغوى و واژه‌شناسى امكان‌پذير نيست.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش