۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر =الهیئه و الاسلام. فارسی | | عنوانهای دیگر =الهیئه و الاسلام. فارسی | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[شهرستانی، هبهالدین]] ( | [[شهرستانی، هبهالدین]] (نویسنده) | ||
[[خسروشاهی، هادی]] (مترجم) | [[خسروشاهی، هادی]] (مترجم) | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
'''اسلام و هيئت'''، اثر [[علامه سيدهبةالدين شهرستانى]]، با ترجمه و توضيحات [[سيدهادى خسروشاهى]]، کتابى است پيرامون علم نجوم و هيئت در اسلام كه به زبان عربى و در سال 1356ق، نوشته شده است. | '''اسلام و هيئت'''، اثر [[علامه سيدهبةالدين شهرستانى]]، با ترجمه و توضيحات [[سيدهادى خسروشاهى]]، کتابى است پيرامون علم نجوم و هيئت در اسلام كه به زبان عربى و در سال 1356ق، نوشته شده است. | ||
نویسنده در تدوين اين اثر، اهدافى را دنبال كرده است كه بهاختصار عبارتند از: | |||
#حفظ و نگهبانى عقايد كسانى كه به مسائل و فنون فلسفى، بهويژه هيئت جديد اشتغال دارند، اعم از اساتيد و شاگردان در مدارس و شنوندگان گفتارها و كنفرانسها و خوانندگان روزنامهها و مجلهها و كسانى كه از اكتشافات جديد جهان غرب، اطلاعاتى دارند. | #حفظ و نگهبانى عقايد كسانى كه به مسائل و فنون فلسفى، بهويژه هيئت جديد اشتغال دارند، اعم از اساتيد و شاگردان در مدارس و شنوندگان گفتارها و كنفرانسها و خوانندگان روزنامهها و مجلهها و كسانى كه از اكتشافات جديد جهان غرب، اطلاعاتى دارند. | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدماتى از | کتاب با مقدماتى از نویسنده و مترجم آغاز و مطالب در چهارده مسئله و ده گفتار تنظيم شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه مترجم، نكاتى پيرامون کتاب و ترجمه آن عنوان گرديده است.<ref>مقدمه مترجم، ص13</ref> | در مقدمه مترجم، نكاتى پيرامون کتاب و ترجمه آن عنوان گرديده است.<ref>مقدمه مترجم، ص13</ref> | ||
در مقدمه | در مقدمه نویسنده، ضمن اشاره به اهداف تدوين کتاب، به توضيح راه اعتماد به اقوال و منابع کتاب، راه ترجيح یکى از متعارضين، شواهد داخلى بر صحت نسبت، فرق ميان پيشگويى و كشف مجهول، چرا اديان ديگر درباره اسرار هستى و جهان ساكت هستند و نظرياتى درباره مسائل هيئت و اتفاق و اختلاف هيئتها پرداخته شده است.<ref>مقدمه، ص55</ref> | ||
در مسئله اول، به حقيقت فلك و معناى آن پرداخته شده است. | در مسئله اول، به حقيقت فلك و معناى آن پرداخته شده است. نویسنده در اين مسئله، به دنبال پاسخ به اين سؤال است كه اگر به حكم براهين قاطع و ادله واضح، اساسا فلك، موهوم بوده و داراى وجود خارجى نباشد، گفتههاى اسلام را كه مكرر اشاره و تصريح به وجود فلك نموده است، به چه معنا مىتوان حمل كرد.<ref>متن کتاب، ص109</ref> | ||
شريعت اسلام، كره زمين را مسطح و هموار مىداند، درصورتىكه امروز همگى دانشمندان با دلايل علمى ثابت كردهاند كه شكل زمين كروى است، پس با آن حسن عقيدهاى كه ما نسبت به اين دين داريم، اين اشكال مهم را چگونه حل كنيم؟ | شريعت اسلام، كره زمين را مسطح و هموار مىداند، درصورتىكه امروز همگى دانشمندان با دلايل علمى ثابت كردهاند كه شكل زمين كروى است، پس با آن حسن عقيدهاى كه ما نسبت به اين دين داريم، اين اشكال مهم را چگونه حل كنيم؟ نویسنده در مسئله دوم، به اين پرسش پاسخ داده است.<ref>همان، ص126</ref> | ||
در مسئله سوم، به اين پرسش پرداخته شده كه چرا شرع مقدس اسلام كه اسرار اجرام فلكى را برای ما بيان كرده، در خصوص مسئله حركت زمين و ستارگان سكوت اختيار كرده است.<ref>همان، ص137</ref> | در مسئله سوم، به اين پرسش پرداخته شده كه چرا شرع مقدس اسلام كه اسرار اجرام فلكى را برای ما بيان كرده، در خصوص مسئله حركت زمين و ستارگان سكوت اختيار كرده است.<ref>همان، ص137</ref> | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
از جمله موضوعاتى كه در ده گفتار مطرح شده، عبارتند از: اسلام و در پيرامون آن؛ هيئت، تاريخ، موضوع، تعاريف و چگونگى ارتباط آن با اسلام؛ «اسلام و هيئت و سبب تأليف آن»؛ تقريظهاى دانشمندان؛ ترجمههاى اين کتاب و امتياز اين ترجمه؛ منابع کتاب؛ شرح حال مؤلف؛ شرح حال مترجم چاپ اول؛ دو چكامه درباره اسلام و هيئت.<ref>همان، ص267 - 537</ref> | از جمله موضوعاتى كه در ده گفتار مطرح شده، عبارتند از: اسلام و در پيرامون آن؛ هيئت، تاريخ، موضوع، تعاريف و چگونگى ارتباط آن با اسلام؛ «اسلام و هيئت و سبب تأليف آن»؛ تقريظهاى دانشمندان؛ ترجمههاى اين کتاب و امتياز اين ترجمه؛ منابع کتاب؛ شرح حال مؤلف؛ شرح حال مترجم چاپ اول؛ دو چكامه درباره اسلام و هيئت.<ref>همان، ص267 - 537</ref> | ||
خلاصه سخن درباره اين کتاب اين است كه: «محكمترين و عمدهترين سلاح اين کتاب، شرح و تفسير چهار موضوع مهم مىباشد كه در دين اسلام آمده است: در آسمان نيز موجوداتى وجود دارد؛ قبه آسمان؛ دحو الارض و تعدد زمينها. اين موضوعات در احاديث آمده است، ولى مفاهيم آنها در نظر مردم مجهول و مبهم بود، تا آنكه | خلاصه سخن درباره اين کتاب اين است كه: «محكمترين و عمدهترين سلاح اين کتاب، شرح و تفسير چهار موضوع مهم مىباشد كه در دين اسلام آمده است: در آسمان نيز موجوداتى وجود دارد؛ قبه آسمان؛ دحو الارض و تعدد زمينها. اين موضوعات در احاديث آمده است، ولى مفاهيم آنها در نظر مردم مجهول و مبهم بود، تا آنكه نویسنده، آنها را به بهترين وجه، تفسير و توجيه نمود و حقايق آن موضوعات روشن گرديد».<ref>مقدمه، ص40</ref> | ||
«اين کتاب در هر كشور و اجتماعى، احساس و ادراك نیکويى نسبت به دين اسلام و مذهب اهلبيت نبوى(ع) ايجاد كرد؛ چنانكه شوق وافرى در دلها برای كسب و اخذ علوم جديد و كشفيات نوظهور و روحى قوى نسبت به تمدن شرقى، برانگيخت؛ چنانكه احساسات پاك و عميقى برای تمسك به دين و جمع كردن بين آن و افكار جديد و آراى متجدّدين، به وجود آورد».<ref>مقدمه، ص49</ref> | «اين کتاب در هر كشور و اجتماعى، احساس و ادراك نیکويى نسبت به دين اسلام و مذهب اهلبيت نبوى(ع) ايجاد كرد؛ چنانكه شوق وافرى در دلها برای كسب و اخذ علوم جديد و كشفيات نوظهور و روحى قوى نسبت به تمدن شرقى، برانگيخت؛ چنانكه احساسات پاك و عميقى برای تمسك به دين و جمع كردن بين آن و افكار جديد و آراى متجدّدين، به وجود آورد».<ref>مقدمه، ص49</ref> | ||
اين نكته نيز گفتنى است كه مراد | اين نكته نيز گفتنى است كه مراد نویسنده از هيئت جديد در اين اثر، همان علم هيئتى مىباشد كه بر ضد هيئت قديم است. در واقع مراد وى اصول كلى مربوط به: حركت زمين، مركزيت خورشيد، سياره بودن دنبالهدارها، عنصر بودن عوالم سيارهها و عدم وجود جسم فلكى بطلميوسى، مىباشد. اين علم با اين اصول پنجگانه، مبتنى بر آلات و ادواتى نظير تلسكوب، میکروسكوپ و اسپكترسكوپ است و با توجه به اين نكته، ديگر مهم نيست كه بقيه مسائل هيئت جديد هر روز تغيير يابد يا بر همان وضع خود باقى بماند.<ref>همان، ص46</ref> | ||
==نگاهى به ترجمه== | ==نگاهى به ترجمه== |
ویرایش