۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دانشنامه کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '== وابسته‌ها ==' به '==وابسته‌ها==') |
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
}} | }} | ||
'''دانشنامه کلام اسلامی'''، تألیف جمعی از طلاب و فضلای حوزه علمیه با مدیریت [[ربانی گلپایگانی، علی|علی ربانی گلپایگانی]] است که به پیشنهاد [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیتالله سبحانی]] و اشراف ایشان نگاشته شده است. این اثر، دانشنامهای تخصصی است که به تبیین و تحقیق مفاهیم و مسائل و دیگر مدخلهای کلامی میپردازد و هدف از تدوین آن ارائه اطلاعات اساسی، اصیل و موثق در عرصه کلام اسلامی به عموم علاقهمندان، بهویژه پژوهشگران بحثهای کلامی است<ref>ر.ک: بینام، ص156</ref>. | '''دانشنامه کلام اسلامی'''، تألیف جمعی از طلاب و فضلای حوزه علمیه با مدیریت [[ربانی گلپایگانی، علی|علی ربانی گلپایگانی]] است که به پیشنهاد [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیتالله سبحانی]] و اشراف ایشان نگاشته شده است. این اثر، دانشنامهای تخصصی است که به تبیین و تحقیق مفاهیم و مسائل و دیگر مدخلهای کلامی میپردازد و هدف از تدوین آن ارائه اطلاعات اساسی، اصیل و موثق در عرصه کلام اسلامی به عموم علاقهمندان، بهویژه پژوهشگران بحثهای کلامی است.<ref>ر.ک: بینام، ص156</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
این اثر پنج جلدی که جلد اول آن تاکنون منتشر شده است، حدود پانصد مدخل دارد که یکصدودو مدخل آن در جلد اول جای گرفته است<ref>ر.ک: پورمحسن، سمر، ص80</ref>. | این اثر پنج جلدی که جلد اول آن تاکنون منتشر شده است، حدود پانصد مدخل دارد که یکصدودو مدخل آن در جلد اول جای گرفته است.<ref>ر.ک: پورمحسن، سمر، ص80</ref>. | ||
مدخلها بهترتیب حروف الفبا تنظیم شدهاند. این جلد با مدخل «آجال»، آغاز و با مدخل «ایمان نیاکان پیامبر(ص)»، خاتمه یافته است. | مدخلها بهترتیب حروف الفبا تنظیم شدهاند. این جلد با مدخل «آجال»، آغاز و با مدخل «ایمان نیاکان پیامبر(ص)»، خاتمه یافته است. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
[[سبحانی تبریزی، جعفر|آیتالله سبحانی]] در مقدمه میگوید: دایرةالمعارف که به زبان فارسی معاصر «دانشنامه» نامیده میشود، گاهی جنبه همگانی دارد و گاهی جنبه تخصصی و در فرض دوم نیز گاهی به یک علم اختصاص دارد و گاهی با چند علم مرتبط است. سپس به پیشینه دانشنامهنویسی اشاره میکند. ایشان درباره دانشنامه علم کلام میگوید: تا آنجا که ما اطلاع داریم در جهان اسلام دانشنامهای که به علم کلام اختصاص داشته باشد، تدوین نشده است. گستردگی مباحث کلامی از یکسو و فراهم نبودن فرصت و مجال کافی برای بسیاری از کسانی که علاقهمند به آگاهی مسائل کلامیاند از سوی دیگر، نگارش دانشنامهای در اینباره را ضروری میسازد<ref>ر.ک: مقدمه آیتالله سبحانی، ص7-9</ref>. | [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیتالله سبحانی]] در مقدمه میگوید: دایرةالمعارف که به زبان فارسی معاصر «دانشنامه» نامیده میشود، گاهی جنبه همگانی دارد و گاهی جنبه تخصصی و در فرض دوم نیز گاهی به یک علم اختصاص دارد و گاهی با چند علم مرتبط است. سپس به پیشینه دانشنامهنویسی اشاره میکند. ایشان درباره دانشنامه علم کلام میگوید: تا آنجا که ما اطلاع داریم در جهان اسلام دانشنامهای که به علم کلام اختصاص داشته باشد، تدوین نشده است. گستردگی مباحث کلامی از یکسو و فراهم نبودن فرصت و مجال کافی برای بسیاری از کسانی که علاقهمند به آگاهی مسائل کلامیاند از سوی دیگر، نگارش دانشنامهای در اینباره را ضروری میسازد<ref>ر.ک: مقدمه آیتالله سبحانی، ص7-9</ref>. | ||
علی ربانی در مقدمه خود از انگیزه و مراحل نگارش، سخن به میان آورده است<ref>ر.ک: مقدمه مدیر علمی دانشنامه، ص11-12</ref>. | علی ربانی در مقدمه خود از انگیزه و مراحل نگارش، سخن به میان آورده است.<ref>ر.ک: مقدمه مدیر علمی دانشنامه، ص11-12</ref>. | ||
آجال، آخرالزمان، آخرت، آدم، آزادی، آفتابپرستی، آقاخانیه (آغاخانیه)، آیه، ابلیس، احباط و تکفیر و... ازجمله مدخلهایی است که در جلد اول این دانشنامه آمده است؛ مثلاًدر مدخل احباط و تکفیر، ابتدا از معنای لغوی و اصطلاحی آن، سپس تعداد دفعاتی که این دو واژه در قرآن آمده، مطلع میشویم و در ادامه نظر متکلمان را در اینباره میخوانیم<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص178-179</ref>. | آجال، آخرالزمان، آخرت، آدم، آزادی، آفتابپرستی، آقاخانیه (آغاخانیه)، آیه، ابلیس، احباط و تکفیر و... ازجمله مدخلهایی است که در جلد اول این دانشنامه آمده است؛ مثلاًدر مدخل احباط و تکفیر، ابتدا از معنای لغوی و اصطلاحی آن، سپس تعداد دفعاتی که این دو واژه در قرآن آمده، مطلع میشویم و در ادامه نظر متکلمان را در اینباره میخوانیم<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص178-179</ref>. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
# از میان اقوال مثبتان احباط، قول ابوعلى که قائل به حبط مطلق بوده، باطل است؛ چراکه مستلزم ظلم بر بندگان است، لکن قول ابوهاشم که موازنه را مطرح کرده، با تغییر مبناى بحث، میتوان آن را فیالجمله پذیرفت. | # از میان اقوال مثبتان احباط، قول ابوعلى که قائل به حبط مطلق بوده، باطل است؛ چراکه مستلزم ظلم بر بندگان است، لکن قول ابوهاشم که موازنه را مطرح کرده، با تغییر مبناى بحث، میتوان آن را فیالجمله پذیرفت. | ||
# آنچه از احباط در میان متکلمان مطرح شده، معناى ظاهرى آن است، لکن بطون حقیقى آن، در فلسفه و عرفان مطرح شده است... و فیلسوفانى چون ملاصدرا و علامه طباطبایى توانستهاند دقائق و ظرایف این بحث را تبیین کنند<ref>ر.ک: همان، ص186</ref>. | # آنچه از احباط در میان متکلمان مطرح شده، معناى ظاهرى آن است، لکن بطون حقیقى آن، در فلسفه و عرفان مطرح شده است... و فیلسوفانى چون ملاصدرا و علامه طباطبایى توانستهاند دقائق و ظرایف این بحث را تبیین کنند<ref>ر.ک: همان، ص186</ref>. | ||
در پایان به عوامل احباط و تکفیر اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص186-188</ref>. | در پایان به عوامل احباط و تکفیر اشاره شده است.<ref>ر.ک: همان، ص186-188</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||