دعاهای قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[محدثی، جواد]] (نويسنده)

| کتابخانۀ دیجیتال نور =18678

 

كتاب حاضر، رساله مختصرى است و از مقدمه گروه اخلاق و اسرار مركز تحقيقات حج و مقدمه نويسنده و متن اصلى تشكيل شده است. روش نويسنده در اين كتاب، نثر ادبى است.

#نويسنده در مقدمه‌اش - كه مشخصات نگارش آن معلوم نشده - يادآور شده است:{{شعر}}

#''' «رَبَّنا إنَّنا آمَنّا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ قِنا عَذابَ النّارِ» '''<ref>آل عمران: 16</ref>؛ «پروردگارا! به‌يقين ما ايمان آورديم، پس گناهان ما را ببخشاى و ما را از عذاب آتش [دوزخ] نگه دار». به فرموده قرآن، اين دعا گفته و خواسته انسان‌هاى خداترس، باايمان و نيكوكارى است كه از پروردگارشان بهشت و نجات از دوزخ را مى‌طلبند. در آيه‌هاى پيشين، از دنياطلبى و علاقه به زر و زيورهاى فانى دنيوى كه در دل بيشتر مردم راه مى‌يابد، سخن گفته شده و جلوه‌هاى دل‌فريب دنيا، ناپايدار بشمار آمده است و براى اهل تقوا، نعمت‌هاى ابدى بهشت و حوريان بهشتى و رضوان الهى، پاداشى براى اهل تقوا عنوان شده است. آن‌گاه مى‌فرمايد: «خداوند به بندگانى كه چنين خواسته‌اى دارند [آمرزش و نجات از آتش] بينا و آگاه است». در آيه بعدى هم، ويژگى‌هاى ديگرى از اين بهشتيان، از جمله: صبر، صداقت، قنوت، انفاق و استغفار در سپيده‌دمان را برمى‌شمارد.

#''' «رَبِّ اشْرَحْ لي صَدْري وَ يَسِّرْ لي أمْري وَ احْلُلْ عُقْدَة مِنْ لِساني يَفْقَهُوا قَوْلي» '''<ref>طه: 25-28</ref>؛ «پروردگارا! سينه‌ام را گشاده گردان و كارم را آسان ساز و گِرهِ از زبانم بگشاى، تا سخن مرا بفهمند». خداوند، حضرت موسى و هارون را مأمور كرد كه نزد فرعون بروند و او را به يكتاپرستى دعوت كنند... دعایى كه در اين آيه‌ها آمده، از زبان حضرت موسى(ع) است. آنچه او خواسته است، عبارت است از: «شرح صدر»، «آسانى امور»، «زبان گويا و فصيح». شرح صدر، به معناى داشتن قوت قلب و ظرفيت و تحمّل بسيار براى شنيدن حرف‌هاى ديگران يا برخوردهاى نامناسب يا مصائب و سختى‌هاست و از ضرورت‌هاى مهم براى رهبران و مصلحان است. خداوند به پيامبر اكرم(ص) نيز، اين موهبت را عطا كرده بود: ''' «أ لَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ» ''' (شرح: 1). موساى كليم مى‌دانست كه در راه رسالت خويش و دعوت فرعونيان، با سختى‌هايى روبه‌رو خواهد شد؛ ازاين‌رو، درخواست شرح صدر از خدا كرد و نيز از خداوند خواست تا كار او را آسان سازد و مشكلات را از سر راهش بردارد و... بايد از خدا خواست تا در برابر سختى‌ها، مخالفت‌ها و كارشكنى‌ها، به انسان طاقت و تحمّل و ظرفيت بدهد و خودش با هموارسازى راه دعوت به حق، مشكل‌ها را از سر راه بردارد و اسباب و وسايل پيروزى و موفقيت را فراهم كند. خدا اگر بخواهد، امور را بر بنده‌اش آسان مى‌كند..<ref>ر.ک: همان، ص65-67</ref>

#دعا در حق ديگران: ''' «رَبِّ اغْفِرْ لي وَ لِوالِدَي وَ لِمَنْ دَخَلَ بَيْتِي مُؤْمِناً وَ لِلْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ لا تَزِدِ الظّالِمينَ إلّا تَبارًا» '''<ref>نوح: 28</ref>؛ «پروردگارا! مرا بيامرز و پدر و مادرم و هر مؤمنى كه به خانه من وارد شود و همه مردان و زنان باايمان را بيامرز و ستمگران را جز هلاكت و نابودى ميفزاى». حضرت نوح(ع)، يكى از پيامبران اولوالعزم بود كه عمرى بسيار طولانى داشت و تلاش بسيارى در راه هدايت قوم خود كرد؛ هرچند آن مردم لجوج، با او دشمنى كردند و جز تعدادى اندك، كسى دعوت او را نپذيرفت و خداپرست نشد. او هم به فرمان الهى، كشتى بزرگى ساخت و در پى نفرين او، همه جا را آب فراگرفت و كافران هلاك شدند و مؤمنان نجات يافتند. داستان طوفان نوح و كشتى نجات‌بخش او معروف است و در چندين آيه قرآن كريم، آمده است. در سوره نوح، هم نفرين‌هاى حضرت نوح(ع) بيان شده است.<ref>آيه‌هاى 21 تا 26</ref>و هم، دعاهاى او در حق بندگان شايسته و باايمان. در اين آيه، حضرت، هم خواستار آمرزش خود، پدر و مادرش و مؤمنان ديگر شده است و هم ريشه‌كن شدن و زيان براى ستمگران را از خداوند خواسته است.<ref>ر.ک: همان، ص92-93</ref>

نويسنده محترم افزون بر قرآن و نهج‌البلاغة فقط از تعداد هفت منبع براى نگارش كتاب حاضر استفاده كرده است!<ref>همان، ص95</ref>

هرچند اين اثر، نثر ادبى است، ولى گاه نويسنده پاورقى‌هايى آورده و ارجاعاتى داده و توضيحاتى افزوده است.<ref>ر.ک: همان، ص10، 11، 16، 17، 19، 20، 22، 23، 25، 28، 31، 34، 38، 41، 64 و...</ref>او در دو مورد به يكى از آثار خودش به نام «برگ و بار» استناد و مطلبى را از آن نقل كرده است.<ref>همان، ص9-69</ref>

<references />