۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فارسى' به 'فارسی') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
'''اخلاق اسلامى''' (درسهايى درباره مبانى اخلاق، تقوا و صفات تقواپيشگان)، اثر آيتالله [[محفوظی، عباس|عباس محفوظى]]، بيان مبانى اخلاق اسلامى و شرح و توضيح خطبه متقين «نهجالبلاغة» مىباشد كه به زبان فارسی و در سال 1388ش، نوشته شده است. | '''اخلاق اسلامى''' (درسهايى درباره مبانى اخلاق، تقوا و صفات تقواپيشگان)، اثر آيتالله [[محفوظی، عباس|عباس محفوظى]]، بيان مبانى اخلاق اسلامى و شرح و توضيح خطبه متقين «نهجالبلاغة» مىباشد كه به زبان فارسی و در سال 1388ش، نوشته شده است. | ||
کتاب، به انگيزه تذكر و يادآورى و در جهت تهذيب نفس و آراسته شدن به صفات | کتاب، به انگيزه تذكر و يادآورى و در جهت تهذيب نفس و آراسته شدن به صفات نیکوى الهى، نوشته شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
در بخش دوم، به مناسبت خطبه متقين، از تقوا، سخن رفته است. تقوا در قرآن و روايات، انسان و تقوا، مراتب و درجات تقوا، جنبههاى مختلف تقوا، تأثير تقوا بر تلاشهاى سياسى، مديريتى، فرهنگى، اجتماعى، تجارى و توليدى، از جمله بحثهاى اين بخش مىباشد. در ادامه، با تمركز كامل بر خطبه متقين، به ترتيب، برخى از اجزا و زواياى آن شرح داده شده است. | در بخش دوم، به مناسبت خطبه متقين، از تقوا، سخن رفته است. تقوا در قرآن و روايات، انسان و تقوا، مراتب و درجات تقوا، جنبههاى مختلف تقوا، تأثير تقوا بر تلاشهاى سياسى، مديريتى، فرهنگى، اجتماعى، تجارى و توليدى، از جمله بحثهاى اين بخش مىباشد. در ادامه، با تمركز كامل بر خطبه متقين، به ترتيب، برخى از اجزا و زواياى آن شرح داده شده است. | ||
در اين خطبه، [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به اصرار | در اين خطبه، [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به اصرار یکى از يارانش به نام «همام»، صفات و ویژگىهاى یک انسان پرهيزگار و متقى را بازگو كرده است. مهمترين قسمت مطالب، همين بخش دوم است كه نویسنده بهصورت موضوعى، خطبه متقين را بررسى كرده است تا همگى بتوانند به اندازه ظرفيت، كامهاى تشنه خود را از چشمهسار زلال علوى، سيراب سازند. | ||
موضوعى بودن بحث در اين خطبه، آن است كه مثلاً[[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] در چند فقره از اين خطبه شريف، به علم و دانش يا صبر و يا مقولههاى اخلاقى ديگر اشاره فرموده و نویسنده آنها را بهصورت موضوعى، كنار هم آورده است. | موضوعى بودن بحث در اين خطبه، آن است كه مثلاً[[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] در چند فقره از اين خطبه شريف، به علم و دانش يا صبر و يا مقولههاى اخلاقى ديگر اشاره فرموده و نویسنده آنها را بهصورت موضوعى، كنار هم آورده است. | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
#زياد شدن روزى. | #زياد شدن روزى. | ||
نویسنده، اخلاق را به دو قسم نظرى و عملى تقسيم كرده و ضمن توضيح | نویسنده، اخلاق را به دو قسم نظرى و عملى تقسيم كرده و ضمن توضيح هریک، به بررسى منابع اخلاق پرداخته است. به اعتقاد وى، دستورها و احكام اخلاقى، از سه منبع فطرت، عقل و شريعت به دست آمده و در ادامه، به توضيح مختصرى از اين سه منبع، پرداخته است. | ||
وى معتقد است كه خداوند، منشأ و پشتوانه اعمال اخلاقى بوده و اگر ما امانتدار هستيم، غيبت نمىكنيم و يا ربا نمىخوريم، به اين دليل است كه خداوند از ما اين گونه خواسته است. نویسنده پس از توضيح اين مطلب، به بررسى منشأ و پشتوانه اخلاق در مكتب اخلاقى سودانگارى، لذتگرايى، وجدانى، اصالت جامعه و مكتب الهيون پرداخته است. | وى معتقد است كه خداوند، منشأ و پشتوانه اعمال اخلاقى بوده و اگر ما امانتدار هستيم، غيبت نمىكنيم و يا ربا نمىخوريم، به اين دليل است كه خداوند از ما اين گونه خواسته است. نویسنده پس از توضيح اين مطلب، به بررسى منشأ و پشتوانه اخلاق در مكتب اخلاقى سودانگارى، لذتگرايى، وجدانى، اصالت جامعه و مكتب الهيون پرداخته است. | ||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
در ادامه، نویسنده به اين پرسشها پاسخ داده است كه آيا ايمان و اخلاق، با هم تفاوت دارند؟ فرق ميان آنها چيست؟ اگر رابطه دارند، رابطهشان چگونه است؟ در اين ميان، رابطه اخلاق با تربيت و عرفان نيز بررسى شده است. | در ادامه، نویسنده به اين پرسشها پاسخ داده است كه آيا ايمان و اخلاق، با هم تفاوت دارند؟ فرق ميان آنها چيست؟ اگر رابطه دارند، رابطهشان چگونه است؟ در اين ميان، رابطه اخلاق با تربيت و عرفان نيز بررسى شده است. | ||
برخى معتقدند كه مقيد شدن به اخلاق و عادت كردن به | برخى معتقدند كه مقيد شدن به اخلاق و عادت كردن به یک سلسله قوانين اخلاقى، مانع آزادى انسان است و چون آزادى، امرى مطلوب و ايدئال است، لذا نبايد به اخلاق تن داد و يا حداقل تا زمانى بايد اخلاقى بود كه به حدود آزادى، لطمهاى وارد نيايد. نویسنده برای نقد اين نظريه و فهم بهتر رابطه اخلاق و آزادى، توضيحاتى را ارائه داده است. | ||
در ادامه اين بحث، نویسنده به بررسى عوامل مؤثر در پرورشهاى اخلاقى پرداخته است. در اين قسمت، بحث در اين باره است كه چه عواملى در رشد اخلاقى و روحى انسان مؤثر است. به نظر مؤلف، اهميت اين بحث از اين جنبه است كه اگر اين عوامل شناخته شوند، انسان مىتواند با رعايت آنها، تكامل اخلاقى خود را تسريع بخشيده و مطمئنتر و زودتر به مقصد برسد. به اعتقاد وى، با شناخت اين عوامل مىتوان از ورود آسيبها و موانع بر سر راه پرورش اخلاقى، جلوگيرى كرد و هوشيارانه مسير الهى را طى نمود. وى در اين قسمت، به شرح مهمترين عوامل مؤثر در پرورشهاى اخلاقى كه عبارتند از: استاد و راهنما، جامعه و محيط، دوست و همنشين، خانواده، دانايى و معرفت پرداخته است. | در ادامه اين بحث، نویسنده به بررسى عوامل مؤثر در پرورشهاى اخلاقى پرداخته است. در اين قسمت، بحث در اين باره است كه چه عواملى در رشد اخلاقى و روحى انسان مؤثر است. به نظر مؤلف، اهميت اين بحث از اين جنبه است كه اگر اين عوامل شناخته شوند، انسان مىتواند با رعايت آنها، تكامل اخلاقى خود را تسريع بخشيده و مطمئنتر و زودتر به مقصد برسد. به اعتقاد وى، با شناخت اين عوامل مىتوان از ورود آسيبها و موانع بر سر راه پرورش اخلاقى، جلوگيرى كرد و هوشيارانه مسير الهى را طى نمود. وى در اين قسمت، به شرح مهمترين عوامل مؤثر در پرورشهاى اخلاقى كه عبارتند از: استاد و راهنما، جامعه و محيط، دوست و همنشين، خانواده، دانايى و معرفت پرداخته است. | ||
به اعتقاد نویسنده، اسلام، منظومه بزرگ و عظيمى است كه خداوند در آن، نظامهاى گوناگونى برای ساماندهى امور بشر، در نظر گرفته است و | به اعتقاد نویسنده، اسلام، منظومه بزرگ و عظيمى است كه خداوند در آن، نظامهاى گوناگونى برای ساماندهى امور بشر، در نظر گرفته است و هریک از اين نظامها، برای خود، ویژگىهايى دارند كه در مقايسه با اديان و مكاتب ديگر، منحصربهفرد است. از جمله ویژگىهاى نظام اخلاقى اسلام كه نویسنده به بررسى آنها پرداخته است، عبارتند از: علم و آگاهى، اخلاص، تعادل بين دنيا و آخرت، نيت پاك، مثبتمحورى، مداومت و پيوستگى، سرعت و عقلانى بودن. | ||
در بخش دوم، به بررسى و بحث از تقوا و صفات تقواپيشگان پرداخته شده است. در اين بخش، ابتدا متن و ترجمه خطبه متقين آورده شده و پس از توضيح مختصرى پيرامون اين خطبه و «همام»، تقوا تعريف شده است. | در بخش دوم، به بررسى و بحث از تقوا و صفات تقواپيشگان پرداخته شده است. در اين بخش، ابتدا متن و ترجمه خطبه متقين آورده شده و پس از توضيح مختصرى پيرامون اين خطبه و «همام»، تقوا تعريف شده است. |
ویرایش