پرش به محتوا

مفاتيح الشرائع (تحقیق رجایی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سبک ى ' به 'سبکى'
جز (جایگزینی متن - 'اخباري' به 'اخباری')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'سبک ى ' به 'سبکى')
خط ۴۲: خط ۴۲:
خصوصيات فقهى اين فقيه بزرگوار و نظريات ويژه او را مى‌توان از كتاب‌هاى فقهى و روايى او به خصوص كتاب معتصم الشيعه فى احكام الشريعه و مفاتيح الشرايع و وافى و برخى رساله‌هاى كوچك وى دريافت كرد، بالاخص مفاتيح الشرايع كه مسائل فقهى در آن در چهار چوب خاصى ريخته و ساخته و پرداخته شده است، چهارچوبى كه هم از نظر ترتيب ابواب فقه و هم از نظر مطالب و كيفيت ويژه‌اى كه داراست، به فقه او رنگ ديگرى داده و آن را از فقه فقهاى مشهور جدا ساخته است.
خصوصيات فقهى اين فقيه بزرگوار و نظريات ويژه او را مى‌توان از كتاب‌هاى فقهى و روايى او به خصوص كتاب معتصم الشيعه فى احكام الشريعه و مفاتيح الشرايع و وافى و برخى رساله‌هاى كوچك وى دريافت كرد، بالاخص مفاتيح الشرايع كه مسائل فقهى در آن در چهار چوب خاصى ريخته و ساخته و پرداخته شده است، چهارچوبى كه هم از نظر ترتيب ابواب فقه و هم از نظر مطالب و كيفيت ويژه‌اى كه داراست، به فقه او رنگ ديگرى داده و آن را از فقه فقهاى مشهور جدا ساخته است.


گر چه فقها در ترتيب ابواب فقهى سليقه‌ها و ذوق‌هاى گوناگونى دارند، ولى ملا محسن فيض در ترتيب و تبويب كتاب‌هاى فقهى خود از جمع فقها پيروى نكرده، به خصوص در كتاب حاضر و به ترتيبى بديع و سبک ى ويژه دست زده و آن را در دو بخش فراهم آورده و از هر بخش آن به فن تعبير كرده است. فن اول، فن عبادات و سياسات و فن دوم فن عادات و معاملات است.هر يك از اين دو فن مشتمل است بر شش كتاب و يك خاتمه، بنابراين، فيض، تمام كتاب‌هاى پنجاه و چند گانه فقه را فقط در دوازده كتاب و دو خاتمه قرار داده است.
گر چه فقها در ترتيب ابواب فقهى سليقه‌ها و ذوق‌هاى گوناگونى دارند، ولى ملا محسن فيض در ترتيب و تبويب كتاب‌هاى فقهى خود از جمع فقها پيروى نكرده، به خصوص در كتاب حاضر و به ترتيبى بديع و سبکىويژه دست زده و آن را در دو بخش فراهم آورده و از هر بخش آن به فن تعبير كرده است. فن اول، فن عبادات و سياسات و فن دوم فن عادات و معاملات است.هر يك از اين دو فن مشتمل است بر شش كتاب و يك خاتمه، بنابراين، فيض، تمام كتاب‌هاى پنجاه و چند گانه فقه را فقط در دوازده كتاب و دو خاتمه قرار داده است.


ترتيب و دسته‌بندى فيض كاشانى، با اين كه ازنظر فنى، امتيازاتى نسبت به دسته‌بندى محقق دارد، با اين حال، از سوى فقيهان پس از وى، استقبال نشد.
ترتيب و دسته‌بندى فيض كاشانى، با اين كه ازنظر فنى، امتيازاتى نسبت به دسته‌بندى محقق دارد، با اين حال، از سوى فقيهان پس از وى، استقبال نشد.
خط ۶۹: خط ۶۹:
خاتمه اين فن درباره حيله‌هاى شرعى بحث‌هايى سودمند دارد.
خاتمه اين فن درباره حيله‌هاى شرعى بحث‌هايى سودمند دارد.


يادآورى اين نكته لازم است كه كتاب مفاتيح الشرايع در عين ايجاز، كتابى است استدلالى كه به نحو مطلوبى شيوه احكام را از مآخذ آن به ما مى‌آموزد و به سبک ى جالب، آيات مربوط به احكام در آغاز هر بحث آمده و مى‌توان اين كتاب را مشتمل بر آيات الاحكام نيز دانست، سپس در هر مساله، روايات و نصوص سنت مورد استفاده و استناد قرار گرفته، منتها گاه اصل روايت، ذكر شده و گاه فقط به آن اشاره شده كه العاقل يكفيه الاشاره؛ مثلاًيك جا گويد: للصحيح يا حسن يا معتبر و خود روايات به خاطر اختصار ذكر نشده و مى‌توان در وافى او و برخى كتاب‌هاى روايى ديگر آن‌ها را يافت.
يادآورى اين نكته لازم است كه كتاب مفاتيح الشرايع در عين ايجاز، كتابى است استدلالى كه به نحو مطلوبى شيوه احكام را از مآخذ آن به ما مى‌آموزد و به سبکىجالب، آيات مربوط به احكام در آغاز هر بحث آمده و مى‌توان اين كتاب را مشتمل بر آيات الاحكام نيز دانست، سپس در هر مساله، روايات و نصوص سنت مورد استفاده و استناد قرار گرفته، منتها گاه اصل روايت، ذكر شده و گاه فقط به آن اشاره شده كه العاقل يكفيه الاشاره؛ مثلاًيك جا گويد: للصحيح يا حسن يا معتبر و خود روايات به خاطر اختصار ذكر نشده و مى‌توان در وافى او و برخى كتاب‌هاى روايى ديگر آن‌ها را يافت.


خواب و روياى داماد [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مجلسى دوم]] درباره كتاب مفاتيح، هر چه باشد، دليل است بر اين كه كتاب مزبور در محافل علمى اعتبار زايد الوصفى را كسب كرده بوده و روى آن حساب مى‌شده است.
خواب و روياى داماد [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مجلسى دوم]] درباره كتاب مفاتيح، هر چه باشد، دليل است بر اين كه كتاب مزبور در محافل علمى اعتبار زايد الوصفى را كسب كرده بوده و روى آن حساب مى‌شده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش