۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
قواعد السلاطين: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'ه اى ' به 'ه‌اى ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
مجلس شورای اسلامی، کتابخانه موزه و مرکز اسناد | مجلس شورای اسلامی، کتابخانه موزه و مرکز اسناد | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | | مکان نشر =تهران - ایران | ||
| سال نشر = 1384 ش | | سال نشر = 1384 ش | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11788AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11788AUTOMATIONCODE | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
اين كتاب در موضوع اخلاق سياسى به سبک | اين كتاب در موضوع اخلاق سياسى به سبک كتاب‌هاى سياستنامه نگاشته شده و ضمن مباحث مختلفى كه با قلم اديبانه و زيبا در آن آمده، داستان‌هايى از زندگى شاهان و اميران گذشته هم در آن درج شده است. | ||
ارزش اين كتاب از سه زاويه قابل توجه است: | ارزش اين كتاب از سه زاويه قابل توجه است: | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
چنان كه ذكر شد، بخش مهمى از مطالب موجود در سياست نامه‌ها، داستان‌ها و عبرت‌هاى عينى-تاريخى است كه به عنوان شاهدى براى توصيه‌هاى سياسى و اخلاقى ارائه مى‌شود. به همين دليل، اين قبيل آثار به نوعى، آثار تاريخى-سياسى نيز محسوب مى‌شوند. البته بيشتر اين داستان‌ها، بازسازى شده و به صراحت قابل استناد تاريخى نيست. | چنان كه ذكر شد، بخش مهمى از مطالب موجود در سياست نامه‌ها، داستان‌ها و عبرت‌هاى عينى-تاريخى است كه به عنوان شاهدى براى توصيه‌هاى سياسى و اخلاقى ارائه مى‌شود. به همين دليل، اين قبيل آثار به نوعى، آثار تاريخى-سياسى نيز محسوب مى‌شوند. البته بيشتر اين داستان‌ها، بازسازى شده و به صراحت قابل استناد تاريخى نيست. | ||
در نوشته‌هاى سياستنامه گونه، بحث به طور اساسى درباره سلطنت و نوع رفتار و برخورد سلطان با مردم است. در اين سبک | در نوشته‌هاى سياستنامه گونه، بحث به طور اساسى درباره سلطنت و نوع رفتار و برخورد سلطان با مردم است. در اين سبک نوشته‌ها توصيه به اجراى احكام دينى و رعايت حرمت عالمان و توجه به نظرات آن‌ها مى‌شود؛ اما به مفهوم امامت و خلافت به لحاظ شرعى، توجهى صورت نمى‌گيرد. بر خلاف آثار دينى، به ويژه در فقه و كلام سياسى شيعه، كه محور و اساس، اجراى دين در چارچوب امامت يا خلافت بوده و كمتر نامى از سلطان به ميان مى‌آيد. | ||
قواعد السلاطين، از جمله متونى است كه در امتداد سنت تألیفى سياستنامه نويسى و با تكيه بر همان منابع نگاشته شده و به شاه سليمان صفوى(م1104ق.) تقديم شده است. در اين كتاب به مانند ساير آثار، مباحث سياسى و اخلاقى در هم تنيده شده و جدايى‌ناپذير است. براى مثال در همين كتاب، ابواب كتاب كه قاعده ناميده شده و نام كتاب هم برگرفته از آن است، دقيقا همين روال دنبال شده است. به جز فاتحه كه در تنزيه نفس است، قواعد دوازده گانه كتاب، كه برخى اخلاقى، و البته توصيه‌هاى اخلاقى است كه در درجه اول براى سلاطين ارائه مى‌شود، و برخى سياسى است، عبارت است از: عدالت، سخا و كرم، مردود بودن گدايى، رفع ظلم، خلوص نيت سلطان در باب رعيت و فرودستان، حلم و سكون غضب، مصاحبت اغيار و نيكوكاران و دانايان، اغتنام فرصت، انجام امور خير و تعيين و سلوك با امرا و اركان دولت. | قواعد السلاطين، از جمله متونى است كه در امتداد سنت تألیفى سياستنامه نويسى و با تكيه بر همان منابع نگاشته شده و به شاه سليمان صفوى(م1104ق.) تقديم شده است. در اين كتاب به مانند ساير آثار، مباحث سياسى و اخلاقى در هم تنيده شده و جدايى‌ناپذير است. براى مثال در همين كتاب، ابواب كتاب كه قاعده ناميده شده و نام كتاب هم برگرفته از آن است، دقيقا همين روال دنبال شده است. به جز فاتحه كه در تنزيه نفس است، قواعد دوازده گانه كتاب، كه برخى اخلاقى، و البته توصيه‌هاى اخلاقى است كه در درجه اول براى سلاطين ارائه مى‌شود، و برخى سياسى است، عبارت است از: عدالت، سخا و كرم، مردود بودن گدايى، رفع ظلم، خلوص نيت سلطان در باب رعيت و فرودستان، حلم و سكون غضب، مصاحبت اغيار و نيكوكاران و دانايان، اغتنام فرصت، انجام امور خير و تعيين و سلوك با امرا و اركان دولت. | ||