۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعه در غیبت صغری (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۵ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۸:۰۵
، ۵ اکتبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '== ساختار ==' به '==ساختار==') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''اوضاع سياسى، اجتماعى و فرهنگى شيعه در غيبت صغرى''' اثر حسن حسينزاده شانهچى، دوره نزدیک | '''اوضاع سياسى، اجتماعى و فرهنگى شيعه در غيبت صغرى''' اثر حسن حسينزاده شانهچى، دوره نزدیک به يكصد ساله كه با غيبت امام دوازدهم(عج) در 260ق آغاز و با درگذشت آخرين نائب، به سال 329ق ختم مىگردد را، معرفى مىنمايد. كتاب به زبان فارسی و در سال 1386ش نوشته شده است. | ||
پرداختن به يكى از مقاطع حساس تاريخ شيعه كه در سير تفكر اعتقادى و سياسى شيعى به شدت تأثيرگذار بوده، باعث اهميت كتاب شده است. | پرداختن به يكى از مقاطع حساس تاريخ شيعه كه در سير تفكر اعتقادى و سياسى شيعى به شدت تأثيرگذار بوده، باعث اهميت كتاب شده است. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در دو فصل نخست، با طرح مباحث مقدماتى، سعى شده تا زمينه ورود به اصل بحث فراهم گردد. از اين رو فصل اول، به بحثهايى درباره مسأله غيبت، مشكلات آن و تلاشهاى ائمه(ع) جهت زمينهسازى در جامعه شيعه براى مواجه با اين پديده اختصاص يافته و فصل دوم، فضاى كلى و عمومى جهان اسلام در عصر غيبت صغرى را به تصوير كشيده است، تا درك بهترى از موقعيت جامعه شيعه در عصر مورد نظر، در جهان اسلام، به دست آيد. | در دو فصل نخست، با طرح مباحث مقدماتى، سعى شده تا زمينه ورود به اصل بحث فراهم گردد. از اين رو فصل اول، به بحثهايى درباره مسأله غيبت، مشكلات آن و تلاشهاى ائمه(ع) جهت زمينهسازى در جامعه شيعه براى مواجه با اين پديده اختصاص يافته و فصل دوم، فضاى كلى و عمومى جهان اسلام در عصر غيبت صغرى را به تصوير كشيده است، تا درك بهترى از موقعيت جامعه شيعه در عصر مورد نظر، در جهان اسلام، به دست آيد. | ||
فصول بعدى، به مباحث سياسى، اجتماعى و فرهنگى جامعه شيعه پرداخته و در هر بخش، شاخصههايى كه نشان دهنده وضعيت شیعیان | فصول بعدى، به مباحث سياسى، اجتماعى و فرهنگى جامعه شيعه پرداخته و در هر بخش، شاخصههايى كه نشان دهنده وضعيت شیعیان در زمينههاى مذكور است، مورد توجه قرار گرفته است؛ چنان كه در بحث اوضاع سياسى، از فعالیتهای سياسى دولتها، احزاب و شخصيتهاى شيعى بحث و گفتگو شده و در بخش وضعيت فرهنگى، از مراكز علمى، دانشمندان و دستاوردهاى فرهنگى و علمى سخن به ميان آمده است. | ||
مؤلف معتقد است، بىشك ذكر مطالب مذكور، كه به لحاظ موضوعى متنوع مىباشند، در راستاى به تصوير كشيدن چهره جامعه شيعى در عصر غيبت صغرى از ابعاد فوقالذكر، بسيار مفيده بوده است. | مؤلف معتقد است، بىشك ذكر مطالب مذكور، كه به لحاظ موضوعى متنوع مىباشند، در راستاى به تصوير كشيدن چهره جامعه شيعى در عصر غيبت صغرى از ابعاد فوقالذكر، بسيار مفيده بوده است. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
منابع مورد استفاده در كتاب را مىتوان به دو دسته كلى تقسيم كرد: | منابع مورد استفاده در كتاب را مىتوان به دو دسته كلى تقسيم كرد: | ||
الف) منابع كهن: تأليفات و تصنيفاتى كه در عصر غيبت صغرى يا زمانى نزدیک | الف) منابع كهن: تأليفات و تصنيفاتى كه در عصر غيبت صغرى يا زمانى نزدیک به آن، به رشته تحرير درآمده است كه به دو دسته تقسيم مىشوند: | ||
#آثار شيعى: تأليفات اختصاصى: آثارى كه به طور خاص درباره امام دوازدهم(ع) نوشته شده است؛ مانند الامامه و التبصره، كمالالدين و تمام النعمه، الغيبه و... و غير اختصاصى: [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|الارشاد]] المفيد، [[كشف الغمة في معرفة الأئمة (ط. الحديثة)|كشف الغمه]]، كفايه الاثر و... | #آثار شيعى: تأليفات اختصاصى: آثارى كه به طور خاص درباره امام دوازدهم(ع) نوشته شده است؛ مانند الامامه و التبصره، كمالالدين و تمام النعمه، الغيبه و... و غير اختصاصى: [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|الارشاد]] المفيد، [[كشف الغمة في معرفة الأئمة (ط. الحديثة)|كشف الغمه]]، كفايه الاثر و... | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
تحولاتى كه در عرصه سياسى و فرهنگى جهان اسلام در دوران غيبت صغرى به وقوع پيوست، بر جامعه شيعه بىتأثير نبود و در پارهاى موارد مىتوان تأثيرات مثبت و منفى اين تحولات را به طور مستقيم بر جامعه شيعه مشاهده كرد، از اين رو، نويسنده در دوم، در چهار بخش، براى شناخت دقيقتر و بهتر وضعيت شيعه در اين عصر، نگاهى اجمالى به وضعيت جهان اسلام در اين دوران افكنده است: وضعيت سياسى، وضعيت دينى و علمى، حوزههاى فعال علمى و فعاليتها و دستاوردها. | تحولاتى كه در عرصه سياسى و فرهنگى جهان اسلام در دوران غيبت صغرى به وقوع پيوست، بر جامعه شيعه بىتأثير نبود و در پارهاى موارد مىتوان تأثيرات مثبت و منفى اين تحولات را به طور مستقيم بر جامعه شيعه مشاهده كرد، از اين رو، نويسنده در دوم، در چهار بخش، براى شناخت دقيقتر و بهتر وضعيت شيعه در اين عصر، نگاهى اجمالى به وضعيت جهان اسلام در اين دوران افكنده است: وضعيت سياسى، وضعيت دينى و علمى، حوزههاى فعال علمى و فعاليتها و دستاوردها. | ||
موضعگيرى سياسى شيعه امامى در عصر غيبت صغرى، مبنى بر دورى گزيدن از هر گونه حركت و فعاليت سياسى بود، امام ديگر فرقههاى شيعى، در عرصههاى سياسى، فعالیتهای گستردهاى داشتند كه در سوم، به اختصار به گوشهاى از وضعيت سياسى دو فرقه زيديه و اسماعيليه و دولتهايشان، در كنار بررسى وضعيت سياسى شیعیان | موضعگيرى سياسى شيعه امامى در عصر غيبت صغرى، مبنى بر دورى گزيدن از هر گونه حركت و فعاليت سياسى بود، امام ديگر فرقههاى شيعى، در عرصههاى سياسى، فعالیتهای گستردهاى داشتند كه در سوم، به اختصار به گوشهاى از وضعيت سياسى دو فرقه زيديه و اسماعيليه و دولتهايشان، در كنار بررسى وضعيت سياسى شیعیان امامى اشاره شده است. | ||
جغرافياى انسانى شيعه در عصر غيبت در شهرهاى مختلف بلاد اسلامى، با توجه به موقعيتهاى سياسى، اجتماعى و تراكم جمعيت، در چهارم، مورد بررسى قرار گرفته و بعد از بيان موقعيت اجتماعى آنان در زمينه زندگى شهرى، جايگاه اجتماعى، خاندانهاى شيعى و وضعيت معيشتى، به اختصار به پيدايش انشعابات فرقهاى پس از شهادت [[امام حسن عسکری(ع)]]؛ از جمله واقفيه، جعفريه و محمديه و عملكرد نائبان خاص در هدايت و رهبرى جامعه شيعه پرداخته شده است. | جغرافياى انسانى شيعه در عصر غيبت در شهرهاى مختلف بلاد اسلامى، با توجه به موقعيتهاى سياسى، اجتماعى و تراكم جمعيت، در چهارم، مورد بررسى قرار گرفته و بعد از بيان موقعيت اجتماعى آنان در زمينه زندگى شهرى، جايگاه اجتماعى، خاندانهاى شيعى و وضعيت معيشتى، به اختصار به پيدايش انشعابات فرقهاى پس از شهادت [[امام حسن عسکری(ع)]]؛ از جمله واقفيه، جعفريه و محمديه و عملكرد نائبان خاص در هدايت و رهبرى جامعه شيعه پرداخته شده است. | ||
مؤلف در آخرين فصل، وضعيت علمى و فرهنگى شیعیان | مؤلف در آخرين فصل، وضعيت علمى و فرهنگى شیعیان را مورد بحث قرار داده و بعد از تشريح و توضيح دو مكتب عملى عمده كه در مراكز علمى شيعه رواج داشت؛ مكتب كلامى و حديثى، به وجود نوعى مكتب فقهى ديگر كه با مكتب فقهى پيشين، متفاوت بود، اشاره كرده است. | ||
در پايان، در مورد مهمترين مراكز علمى و آموزشى شیعیان | در پايان، در مورد مهمترين مراكز علمى و آموزشى شیعیان كه بسته به نحوه فعالیتهای علمى و كيفيت، از درجات اهميت مختلفى برخوردارند، بحث شده و بعد از اشاره به نحوه ارتباط اين مراكز با يكديگر، براى سنجش كيفيت و كميت وضعيت علمى در عصر غيبت صغرى، وضعيت تأليفات، تصنيفات و زمينههاى آنها در اين دوران مورد بررسى قرار گرفته است. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||