تاریخ آل بویه: تفاوت میان نسخه‌ها

نويسنده به نقل از مسعودى در اين زمينه معتقد است كه اسفار مرداويج را نزد يكى از ملوك ديلم فرستاد كه در يكى از نواحى نزدیک قزوين فرمان مى‌راند، تا او را به فرمانبرى از وى بخواند. چون مرداويج و امير ديلمى- كه سالار پسر اسوار نام داشت- با هم ملاقات كردند، هردو به علت كارهاى زشتى كه اسفار مرتكب شده بود و ضديتى كه با اسلام داشت، براى مخالفت و مبارزه با او با يكديگر هم‌پيمان شدند. سپس مرداويج به‌سوى لشكرگاه اسفار بازگشت و با ارسال نامه‌هايى سرداران سپاه او را به مخالفت با وى برانگيخت و آنان كه از كارهاى اسفار ناخشنود بودند دعوت مرداويج را پذيرفتند. اسفار احساس خطر كرد و گريخت و مرداويج بر سپاه او تسلط يافت و اموال و ذخايرش را به تصرف درآورد و با نيكى به افراد سپاه و اعطاى جوايز به آنان، توجهشان را به‌سوى خود معطوف داشت و سپس بر اسفار دست يافته و او را كشت و به توسعه متصرفات خود پرداخت.<ref>همان</ref>

در اين دوران، گذشته از اينكه در ايران و عراق، شهرهایى به شيعه اختصاص داشت، در بعضى از شهرهاى بزرگ محلّه‌هاى ويژه شيعه نيز وجود داشت. شیعیان ايران و عراق بيشتر جعفرى و اثناعشرى بودند، اما تعدادى اسماعيلى و زيدى نيز در پاره‌اى از نواحى سكونت داشتند. به نظر نويسنده، شهرهایى كه به شيعه اختصاص داشت عبارت بود از: شهر قم كه در درجه اول قرار داشت. از ويژگى‌هاى اين شهر اين بود كه دين اسلام با مذهب تشيع وارد آن شد. ركن‌الدوله- يكى از سلاطين آل بويه- و صاحب بن عبّاد- از رجال آل بويه-، مراقب وضع اين شهر بودند و رعايت حال مردم آن را مى‌كردند؛ كاشان كه نام آن همواره با قم ذكر مى‌شد؛ كرج؛ آوه ميان قم و ساوه؛ تفرش كه بين قم و اراك قرار دارد؛ فراهان از توابع اراك فعلى و شهرى در مازندران به نام اُرم نزدیک شهر سارى كه به نوشته ياقوت مردم آن شيعه بودند ولى امروزه اثرى از آن نيست.<ref>همان، ص70-71</ref>