۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'شيعيان' به 'شیعیان ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==ساختار و گزارش محتوا== | ==ساختار و گزارش محتوا== | ||
[[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در آغاز اين كتاب به درخواست يكى از شیعیان | [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در آغاز اين كتاب به درخواست يكى از شیعیان امامى كه كتاب قاضى عبدالجبار را خوانده و از او درخواست نگارش پاسخى در اينباره را داشته، اشاره كرده و آنگاه به نقل سخنان قاضى عبدالجبار در المغنى و پاسخ يكبهيك آنها همت گماشته است.بدين ترتيب الشافي در شمار مبسوطترين آثارى است كه در آن مسألۀ امامت به عنوان يك مسألۀ نظرى مورد بحث و تحليل قرار گرفته است.در اين كتاب، [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] به ذكر تفاوتهاى زيديه و اماميه از سويى و معتزله و اماميه از سوى ديگر توجه نشان داده و به ردّ بسيارى از اتهامات واردشده بر شيعه مبادرت ورزيده است؛ اتهاماتى مانند عقيده به فزونى علم امام بر علم پيامبر اسلام(ص).عقيدۀ نسبت داده شده به شيعه مبنى بر اينكه در صورت نبودن امام، آسمانها برجاى نخواهند ايستاد، عقيدۀ شيعه دربارۀ ضرورى بودن همۀ معارف، عقيدۀشيعه دربارۀ بداء و تفاوت اجماع نزد شيعه و ديگر مذاهب اسلامى. | ||
كتاب الشافي محصول دوران پختگى علمى و ثمرۀ سالها مجاهدت او در كسب علوم مختلف است. | كتاب الشافي محصول دوران پختگى علمى و ثمرۀ سالها مجاهدت او در كسب علوم مختلف است. | ||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
به همين دليل هم به جز مباحث مربوط به مسألۀ امامت، اين كتاب در بازنمود بسيارى از رخدادها و طرح تصوير دقيقتر بسيارى از رجال مسلمان نيز قابل استفاده است و حتى بر مبناى آن مىتوان به نادرستى بسيارى از مباحث مطرح در باب برخى رجال مسلمان از طرف ديگران پى برد. | به همين دليل هم به جز مباحث مربوط به مسألۀ امامت، اين كتاب در بازنمود بسيارى از رخدادها و طرح تصوير دقيقتر بسيارى از رجال مسلمان نيز قابل استفاده است و حتى بر مبناى آن مىتوان به نادرستى بسيارى از مباحث مطرح در باب برخى رجال مسلمان از طرف ديگران پى برد. | ||
معتزليان در برابر پاسخهاى [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] بر كتاب «المغنى» قاضى عبدالجبار خاموش نمانده و در دفاع از او به نقض و ردّ سخن [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] پرداختند.از جمله، شاگرد قاضى به نام ابوالحسين بصرى كتابى به نام نقض الشافي في الامامة در ردّ [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] نگاشت كه دانشمند نامدار شيعه ابويعلى [[سالار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز|سلار بن عبدالعزيز]] در همان هنگام حيات [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] با نگارش النقض على النقض به او پاسخى درخور و مناسب داد.درواقع مداقّه و تأمل در آثار كلامى برجاى مانده نشان مىدهد كه اثر [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] نه تنها در ميان شیعیان | معتزليان در برابر پاسخهاى [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] بر كتاب «المغنى» قاضى عبدالجبار خاموش نمانده و در دفاع از او به نقض و ردّ سخن [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] پرداختند.از جمله، شاگرد قاضى به نام ابوالحسين بصرى كتابى به نام نقض الشافي في الامامة در ردّ [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] نگاشت كه دانشمند نامدار شيعه ابويعلى [[سالار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز|سلار بن عبدالعزيز]] در همان هنگام حيات [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] با نگارش النقض على النقض به او پاسخى درخور و مناسب داد.درواقع مداقّه و تأمل در آثار كلامى برجاى مانده نشان مىدهد كه اثر [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] نه تنها در ميان شیعیان مورد توجه خاص واقع شد، بلكه نزد اهل سنت نيز از موقعيت درخور توجهى برخوردار شد و در سدههاى بعد هم نيز مورد توجه ايشان بود.آنچه در فرجام سخن در مورد كتاب الشافى مىتوان گفت آن است كه با اين كتاب شيعه به استدلالات كلامى در دفاع از معتقدات خويش مجهز شدند.بدينترتيب تأليف الشافي در كنار تأليفات [[شيخ مفيد]] و ديگر متكلمان شيعى، سرآغاز تازهاى در تاريخ كلام اماميه را بنياد نهاد. | ||
==نسخهشناسى== | ==نسخهشناسى== |
ویرایش