۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'پايان' به 'پایان') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'سيد ' به 'سيد') |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
از صدر اسلام در كنار سبک نگارش فقه استدلالى و فقه رسالهاى، و آيات الاحكام، سبک ى از فقه اسلامى پديد آمد كه به اختلاف بين مذاهب اسلامى نظر داشته و به اصطلاح فقه خلافى يا فقه مقارنهاى گفته مىشد. | از صدر اسلام در كنار سبک نگارش فقه استدلالى و فقه رسالهاى، و آيات الاحكام، سبک ى از فقه اسلامى پديد آمد كه به اختلاف بين مذاهب اسلامى نظر داشته و به اصطلاح فقه خلافى يا فقه مقارنهاى گفته مىشد. | ||
اين سبک از فقه اماميه كه با نگارش [[الانتصار]] و الناصريات [[علمالهدی، علی بن حسین| | اين سبک از فقه اماميه كه با نگارش [[الانتصار]] و الناصريات [[علمالهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]](م 413 ق)آغاز و با کتابهاى [[الخلاف]] شيخ طوسى (م 460 ق)، و [[غنية النزوع إلی علمي الأصول و الفروع|غنية النزوع]] [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهرة حلبى]] (م 580 ق)، و [[منتهی المطلب في تحقيق المذهب|منتهى المطلب]] [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] ادامه يافت. | ||
کتابهاى كه به اين سبک از فقه نوشته شدهاند داراى تنوع و اقسامى در بيان مباحث اختلافى هستند كه مىتوان آنها را به چهار گروه كلى تقسيم نمود. | کتابهاى كه به اين سبک از فقه نوشته شدهاند داراى تنوع و اقسامى در بيان مباحث اختلافى هستند كه مىتوان آنها را به چهار گروه كلى تقسيم نمود. | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
گروه اول کتابهائى كه اصحاب مذاهب براى تأييد مذهب خود در رد مخالفين نوشتهاند مثل الحجة في الرد على الشافعى از ابى زكريا كتانى، الرد على محمد بن حسن شيبانى از اسماعيل بن اسحاق مالكى گروه دوم کتابهائى كه اصحاب مذاهب در آن اختلاف مذهبى بين دو امام از ائمه فقه يا دو مذهب فقهى را بدون ذكر نقض و ابرام نوشتهاند مثل اختلاف الامام ابى حنيفة و الامام الشافعى از [[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبكر بيهقى]] (م 548 ق)، المختلف بين ابى حنيفة و الشافعى از عبداللّه بن حسين ناصحى (م 447 ق) گروه سوم کتابهايى كه در آن اختلاف فقهاى شهرها يا ائمه مذاهب مشهور يا اختلاف مذاهب ذكر شده و اگر چه اين مذاهب نابود شده باشند مثل اختلاف الفقهاء طبرسى از مؤرخ و مفسر بزرگ(م 310 ق)، اختصار اختلاف الفقهاء از احمد بن جصاص(م 370 ق) گروه چهارم کتابهايى كه در مطلق مسائل فقهى نوشته شده و مؤلفين صرفا مذهب خود را ذكر نكرده بلكه آراء فقهاى بزرگ ساير مذاهب را نيز بيان كردهاند.کتابهايى اين گروه از ساير گروهها بيشتر است بلكه غالب کتابهاى مفصل فقهى كه به آراء فقهاء در ساير مذاهب پرداختهاند از اين گروه هستند.از اين گروه دو مذاهب اهل تسنن مىتوان به المبسوط سرخسى (م 483 ق)، المغنى ابن قدامه (م 620 ق)، و در مذهب اماميّة المبسوط، و [[الخلاف]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق)، [[منتهی المطلب في تحقيق المذهب|منتهى المطلب]] [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق)، [[غنية النزوع إلی علمي الأصول و الفروع|الغنية]] [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهرة حلبى]] (م 585 ق) را نام برد. | گروه اول کتابهائى كه اصحاب مذاهب براى تأييد مذهب خود در رد مخالفين نوشتهاند مثل الحجة في الرد على الشافعى از ابى زكريا كتانى، الرد على محمد بن حسن شيبانى از اسماعيل بن اسحاق مالكى گروه دوم کتابهائى كه اصحاب مذاهب در آن اختلاف مذهبى بين دو امام از ائمه فقه يا دو مذهب فقهى را بدون ذكر نقض و ابرام نوشتهاند مثل اختلاف الامام ابى حنيفة و الامام الشافعى از [[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبكر بيهقى]] (م 548 ق)، المختلف بين ابى حنيفة و الشافعى از عبداللّه بن حسين ناصحى (م 447 ق) گروه سوم کتابهايى كه در آن اختلاف فقهاى شهرها يا ائمه مذاهب مشهور يا اختلاف مذاهب ذكر شده و اگر چه اين مذاهب نابود شده باشند مثل اختلاف الفقهاء طبرسى از مؤرخ و مفسر بزرگ(م 310 ق)، اختصار اختلاف الفقهاء از احمد بن جصاص(م 370 ق) گروه چهارم کتابهايى كه در مطلق مسائل فقهى نوشته شده و مؤلفين صرفا مذهب خود را ذكر نكرده بلكه آراء فقهاى بزرگ ساير مذاهب را نيز بيان كردهاند.کتابهايى اين گروه از ساير گروهها بيشتر است بلكه غالب کتابهاى مفصل فقهى كه به آراء فقهاء در ساير مذاهب پرداختهاند از اين گروه هستند.از اين گروه دو مذاهب اهل تسنن مىتوان به المبسوط سرخسى (م 483 ق)، المغنى ابن قدامه (م 620 ق)، و در مذهب اماميّة المبسوط، و [[الخلاف]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق)، [[منتهی المطلب في تحقيق المذهب|منتهى المطلب]] [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق)، [[غنية النزوع إلی علمي الأصول و الفروع|الغنية]] [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهرة حلبى]] (م 585 ق) را نام برد. | ||
از آنجائى كه شيخ طوسى كه در سبک هاى مختلف فقهى سر آمد همگان بود، و كتاب [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] را به سبک فقه رسالهاى، المبسوط را در فقه استدلالى، و [[الخلاف]] را به سبک فقه مقارنهاى نوشته است و كتاب [[الخلاف]] به دليل توانائىهاى كم نظير وى و احاطه وى به آراء مذاهب مختلف اسلامى از جايگاه خاصى برخوردار بوده است و در اكثر موسوعههاى فقهى نظير حدائق الناضرة شيخ يوسف بحرانى (م 1186 ق)، [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]][[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی| | از آنجائى كه شيخ طوسى كه در سبک هاى مختلف فقهى سر آمد همگان بود، و كتاب [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] را به سبک فقه رسالهاى، المبسوط را در فقه استدلالى، و [[الخلاف]] را به سبک فقه مقارنهاى نوشته است و كتاب [[الخلاف]] به دليل توانائىهاى كم نظير وى و احاطه وى به آراء مذاهب مختلف اسلامى از جايگاه خاصى برخوردار بوده است و در اكثر موسوعههاى فقهى نظير حدائق الناضرة شيخ يوسف بحرانى (م 1186 ق)، [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]][[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيدعلى طباطبائى]] (م 1231 ق)، [[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعه]] [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|محقق نراقى]] (م 1245 ق)، [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]] [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد| سيدجواد عاملى]] (م 1226 ق)، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|شيخ حسن نجفى]] (م 1266 ق)، و غير آنان بر آن استناد شده است، [[طبرسی، فضل بن حسن|شيخ طبرسى]]تصميم به تلخيص و تدوين اين كتاب گرفته است. | ||
[[طبرسی، فضل بن حسن|شيخ طبرسى]] علاوه بر كتاب [[الخلاف]]، تفسير معروف [[التبيان في تفسير القرآن|التبيان شيخ طوسى]] را نيز به صورت منظم تلخيص نموده و در ضمن [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]] مطرح نموده است. | [[طبرسی، فضل بن حسن|شيخ طبرسى]] علاوه بر كتاب [[الخلاف]]، تفسير معروف [[التبيان في تفسير القرآن|التبيان شيخ طوسى]] را نيز به صورت منظم تلخيص نموده و در ضمن [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]] مطرح نموده است. | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]400/22،23،245 به نسخهاى در نزد شيخ محمد السماوى به خط شيخ على بن معزالدين حسن بن يوسف كيدرى مربوط به 699ق اشاره شده است و در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]264/24 به نسخهاى در کتابهاى آل | در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]400/22،23،245 به نسخهاى در نزد شيخ محمد السماوى به خط شيخ على بن معزالدين حسن بن يوسف كيدرى مربوط به 699ق اشاره شده است و در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]264/24 به نسخهاى در کتابهاى آل سيدصافى در نجف نيز اشاره شده است. | ||
در كتاب مقدمهاى بر فقه شيعه، صفحه 79 به نسخههايى از كتابخانه آیتاللهحكيم مربوط به 699 ق، به كتابخانه ملك در تهران مربوط به 706 ق، كتابخانه مجلس شوراى اسلامى مربوط به 959ق اشاره شده است. | در كتاب مقدمهاى بر فقه شيعه، صفحه 79 به نسخههايى از كتابخانه آیتاللهحكيم مربوط به 699 ق، به كتابخانه ملك در تهران مربوط به 706 ق، كتابخانه مجلس شوراى اسلامى مربوط به 959ق اشاره شده است. | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
==تاريخ انتشار== | ==تاريخ انتشار== | ||
كتاب موجود توسط مجمع البحوث الاسلاميّة در سال 1410ق در چاپخانه | كتاب موجود توسط مجمع البحوث الاسلاميّة در سال 1410ق در چاپخانه سيدالشهداء ع در قم انتشار يافته است. | ||
چاپ و تحقيق كتاب توسط [[رجایی، مهدی| | چاپ و تحقيق كتاب توسط [[رجایی، مهدی|سيدمهدى رجائى]] در رجب سال 1410ق پایان يافته است. | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد]] | [[رده:25 تیر الی 24 مرداد]] |
ویرایش