۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابن بادیس، عبدالحمید: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'براى' به 'برای'
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'براى' به 'برای') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
خاندان وى كه از تبار معز بن باديس بنيان‌گذار نخستين دولت صنهاجى بود، از بزرگ‌ترين خاندان‌هاى كهن و متنفذ شرق الجزاير بشمار مى‌رفت و با حكومت فرانسه همكارى داشت. مكى بن باديس، پدربزرگ عبدالحميد در 1281ق / 1864م، از دست ناپلئون سوم به دريافت نشان نايل شد و پدرش محمد المصطفى، عضو مجلس عالى الجزاير بود. | خاندان وى كه از تبار معز بن باديس بنيان‌گذار نخستين دولت صنهاجى بود، از بزرگ‌ترين خاندان‌هاى كهن و متنفذ شرق الجزاير بشمار مى‌رفت و با حكومت فرانسه همكارى داشت. مكى بن باديس، پدربزرگ عبدالحميد در 1281ق / 1864م، از دست ناپلئون سوم به دريافت نشان نايل شد و پدرش محمد المصطفى، عضو مجلس عالى الجزاير بود. | ||
ابن باديس مقدمات ادب و علوم اسلامى را در زادگاه خود فراگرفت و در 13 سالگى قرآن را از بر كرد. در آغاز جوانى همسر برگزيد و در 1326ق، | ابن باديس مقدمات ادب و علوم اسلامى را در زادگاه خود فراگرفت و در 13 سالگى قرآن را از بر كرد. در آغاز جوانى همسر برگزيد و در 1326ق، برای تحصيل در جامع زيتونه به تونس رفت و نزد عالمانى چون شيخ محمد نخلى قيروانى، علامه محمدطاهر بن عاشور، شيخ محمد خضر حسين و شيخ صالح النيفر به شاگردى پرداخت. | ||
در 1330ق، حج گزارد و در بازگشت از لبنان و سوريه به مصر رفت و از پيشوايان دينى آنجا اجازه حديث و روايت گرفت. سپس به قسنطينه بازگشت و در مسجد الاخضر به تربيت شاگردان و مبارزه با خرافه‌پرستى همت گماشت و از اين پس تا پایان عمر (حتى به هنگامى كه تلاش‌هايش جنبه سياسى تند و تعيين‌كننده پيدا كرد)، به اين امور پرداخت: | در 1330ق، حج گزارد و در بازگشت از لبنان و سوريه به مصر رفت و از پيشوايان دينى آنجا اجازه حديث و روايت گرفت. سپس به قسنطينه بازگشت و در مسجد الاخضر به تربيت شاگردان و مبارزه با خرافه‌پرستى همت گماشت و از اين پس تا پایان عمر (حتى به هنگامى كه تلاش‌هايش جنبه سياسى تند و تعيين‌كننده پيدا كرد)، به اين امور پرداخت: | ||
انتشار مجله‌هاى المنتقد، السنة، الصراط، الشريعة، الشهاب (كه بارها با مصادره و لغو امتياز روبه‌رو شد)، نگارش مقاله‌هاى بسيار در زمينه مسائل گوناگون دينى، اجتماعى و سياسى، گسترش آموزش عمومى از رهگذر تأسيس مدرسه‌هاى پسرانه و دخترانه، ايجاد كانون‌هايى | انتشار مجله‌هاى المنتقد، السنة، الصراط، الشريعة، الشهاب (كه بارها با مصادره و لغو امتياز روبه‌رو شد)، نگارش مقاله‌هاى بسيار در زمينه مسائل گوناگون دينى، اجتماعى و سياسى، گسترش آموزش عمومى از رهگذر تأسيس مدرسه‌هاى پسرانه و دخترانه، ايجاد كانون‌هايى برای نشر آثار فرهنگى، بنياد نهادن چاپخانه‌اى در قسنطينه، تشكيل انجمنى از جوانان برای فراگيرى موسيقى و هنرهاى ديگر، فرستادن طلبه به مراكز مهم علمى مانند الازهر، زيتونه و قرویين، پايه‌گذارى جمعيت بازرگانان مسلمان، تأسيس پرورشگاه اسلامى و ديگر مؤسسه‌هاى خيريه برای رسيدگى به بى‌سرپرستان. | ||
بى‌گمان در ميان كارهاى ابن باديس، از همه مهم‌تر تأسيس جمعيت علماى الجزاير در 1350ق است. اين جمعيت، اگرچه در آغاز كار هدف اخلاقى داشت و شايد الگوى آنان جماعت المنار رشيد رضا در مصر بود، اما به‌تدريج در پرتو انديشه‌ها و كارهاى ابن باديس گام‌هاى بلندترى برداشت و سرانجام به مهم‌ترين سازمان سياسى | بى‌گمان در ميان كارهاى ابن باديس، از همه مهم‌تر تأسيس جمعيت علماى الجزاير در 1350ق است. اين جمعيت، اگرچه در آغاز كار هدف اخلاقى داشت و شايد الگوى آنان جماعت المنار رشيد رضا در مصر بود، اما به‌تدريج در پرتو انديشه‌ها و كارهاى ابن باديس گام‌هاى بلندترى برداشت و سرانجام به مهم‌ترين سازمان سياسى برای مقاومت در برابر استعمار فرانسه تبديل شد و دامنه كارش به جايى رسيد كه پس از تشكيل كنگره اسلامى در 1355ق، برای مطالبه استقلال به پاريس رفت و در برابر مسائل حساسى همچون ممنوعيت آموزش زبان عربى و الحاق الجزاير به خاک فرانسه به مخالفت برخاست. | ||
ابن باديس در علوم و معارف سنتى از قبيل فقه، حديث، كلام، تفسير و نيز ادبيات كهن و نو عرب و همچنين روزنامه‌نگارى چنان توانا بود كه بزرگ‌ترين عالم شمال افريقا بشمار آمده است. وى اگرچه مالكى‌مذهب بود، اما بر مذاهب ديگر نيز احاطه داشت. ابن باديس از ذوق شعر بى‌بهره نبود. | ابن باديس در علوم و معارف سنتى از قبيل فقه، حديث، كلام، تفسير و نيز ادبيات كهن و نو عرب و همچنين روزنامه‌نگارى چنان توانا بود كه بزرگ‌ترين عالم شمال افريقا بشمار آمده است. وى اگرچه مالكى‌مذهب بود، اما بر مذاهب ديگر نيز احاطه داشت. ابن باديس از ذوق شعر بى‌بهره نبود. | ||