پرش به محتوا

نشأة المدينة العربية الإسلامية الكوفة: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'شهرهاي' به 'شهرهای'
جز (جایگزینی متن - 'داراي' به 'دارای')
جز (جایگزینی متن - 'شهرهاي' به 'شهرهای')
خط ۳۹: خط ۳۹:
[[جعیط، هشام|هشام جعيط]] با استناد به اين متون و با احتياط ويژه خود مى‌نويسد: «سه عنصر به فضاي كوفه ابتدايي شكل مى‌دهند: نخست منطقه وسيع مركزي كه منطقه‌اي است، مذهبی و سیاسی؛ شامل مسجد و قصر، مركز تجمع امت و مقر فرماندهي. در فراسوي اين منطقه زمين‌هاي محل سكونت قبايل (خطط) كه حول اين هسته مركزي، مرزبندي شده و مشخص - كه گويي فضايي است مقدس- قرار گرفته‌اند. در مرحله سوم كه يك عنصر در جداكننده و آمد و شدي (مناهج) وجود دارد و به سهم قبال فرديت مى‌بخشد و تجمع هر چه سريع تر مقاتله [مردم] را در فضاي وسيع مركز امكان‌پذير مى‌كند. مسلماً بايد پيرامون مباني اوليه چنين چشماندازي از خود سؤال كرد؛ اما ترديدي نيست كه ابتدا بايد وجود و حقيقت اين چشم انداز را دقيقاً مشخص ساخت».
[[جعیط، هشام|هشام جعيط]] با استناد به اين متون و با احتياط ويژه خود مى‌نويسد: «سه عنصر به فضاي كوفه ابتدايي شكل مى‌دهند: نخست منطقه وسيع مركزي كه منطقه‌اي است، مذهبی و سیاسی؛ شامل مسجد و قصر، مركز تجمع امت و مقر فرماندهي. در فراسوي اين منطقه زمين‌هاي محل سكونت قبايل (خطط) كه حول اين هسته مركزي، مرزبندي شده و مشخص - كه گويي فضايي است مقدس- قرار گرفته‌اند. در مرحله سوم كه يك عنصر در جداكننده و آمد و شدي (مناهج) وجود دارد و به سهم قبال فرديت مى‌بخشد و تجمع هر چه سريع تر مقاتله [مردم] را در فضاي وسيع مركز امكان‌پذير مى‌كند. مسلماً بايد پيرامون مباني اوليه چنين چشماندازي از خود سؤال كرد؛ اما ترديدي نيست كه ابتدا بايد وجود و حقيقت اين چشم انداز را دقيقاً مشخص ساخت».


به نظر [[جعیط، هشام|جعيط]] طرح اوليه كوفه بى‌نهايت منظم بوده، مى‌توانسته به ايجاد شهري بزرگ، كه دارای فضاي هندسي است، بى‌نجامد. تخطيط اوليه چون نطفه‌اي راستاي توسعه بعدي شهر را ديكته مى‌كند. اين شهر نمونه‌ي اوليه شهرهاي اسلامی است؛ اما چه نسبتي با شهرهاي آينده‌ي اسلامی همچون قاهره دارد؟ از لحاظ مورفولوژي نمونه شهر كلاسيك اسلامی، چنان كه در مصر ديديم، قاهره به نظر انبوه و متراكم، درهم، نامنظم، پرپيچ و خم، پرآشوب و سراسر بن بست و دارای كوچه‌هاي تنگ مى‌نمايد.
به نظر [[جعیط، هشام|جعيط]] طرح اوليه كوفه بى‌نهايت منظم بوده، مى‌توانسته به ايجاد شهري بزرگ، كه دارای فضاي هندسي است، بى‌نجامد. تخطيط اوليه چون نطفه‌اي راستاي توسعه بعدي شهر را ديكته مى‌كند. اين شهر نمونه‌ي اوليه شهرهای اسلامی است؛ اما چه نسبتي با شهرهای آينده‌ي اسلامی همچون قاهره دارد؟ از لحاظ مورفولوژي نمونه شهر كلاسيك اسلامی، چنان كه در مصر ديديم، قاهره به نظر انبوه و متراكم، درهم، نامنظم، پرپيچ و خم، پرآشوب و سراسر بن بست و دارای كوچه‌هاي تنگ مى‌نمايد.


اين دگرديسي از يك سوي ادامه‌ي الگوي اوليه است و از جهت ديگر با نظم ملحوظ در طرح اوليه كوفه تناقض آشكار و رابطه‌ي معكوس دارد. با اين ملاحظات آيا «هندسه‌ي تخطيط» مى‌تواند، نمونه اوليه‌اي براي معرفي يك شهر اسلامی از وراي گونه‌هاي مختلف، مكاني و زماني آن باشد. اين سؤالي است كه بايد آن را در الزامات گوناگون آن مطرح كرد.
اين دگرديسي از يك سوي ادامه‌ي الگوي اوليه است و از جهت ديگر با نظم ملحوظ در طرح اوليه كوفه تناقض آشكار و رابطه‌ي معكوس دارد. با اين ملاحظات آيا «هندسه‌ي تخطيط» مى‌تواند، نمونه اوليه‌اي براي معرفي يك شهر اسلامی از وراي گونه‌هاي مختلف، مكاني و زماني آن باشد. اين سؤالي است كه بايد آن را در الزامات گوناگون آن مطرح كرد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش