پرش به محتوا

الأمثال و الحكم المستخرجة من نهج‌البلاغة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | '
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR03404J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.)
 
جز (جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | ')
 
(۷۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR03404J1.jpg|بندانگشتی|الأمثال و الحکم المستخرجة من نهج البلاغة]]
| تصویر =NUR03404J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =الأمثال و الحکم المستخرجة من نهج‌البلاغة
|+ |
| عنوان‌های دیگر =نهج‌البلاغه. برگزیده
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|الأمثال و الحکم المستخرجة من نهج البلاغة
[[غروی، محمد بن محمداسماعیل]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|نام های دیگر کتاب
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏09‎‏ ‎‏/‎‏ض‎‏4‎‏غ‎‏4‎‏ ‎‏1366
|data-type='otherBookNames'|نهج البلاغه. برگزیده
| موضوع =
|-
ضرب المثل‏های عربی
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[غروی، محمد]] (نويسنده)
|-
|زبان  
|data-type='language'|عربی
|-
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏09‎‏ ‎‏/‎‏ض‎‏4‎‏غ‎‏4‎‏ ‎‏1366
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|ضرب المثل‏های عربی


علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق.
[[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب(ع)]]، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق.


علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار
[[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب(ع)]]، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار


علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج البلاغه - ضرب المثل‏ها
[[امام على(ع)|علی بن ابی‌طالب(ع)]]، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغه - ضرب المثل‏ها
|-
| ناشر =
|ناشر  
جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي
|data-type='publisher'|جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي
| مکان نشر =قم - ایران
|-
| سال نشر = 1366 ش
|مکان نشر  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03404AUTOMATIONCODE
|data-type='publishPlace'|قم - ایران
| چاپ =1
|-
| تعداد جلد =1
|سال نشر
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03404
|data-type='publishYear'|
| کتابخوان همراه نور =03404
|-class='articleCode'
| کد پدیدآور =
|کد اتوماسیون
| پس از =
|data-type='automationCode'|3404
| پیش از =
|}
}}
</div>
'''الأمثال و الحكم المستخرجة من نهج‌البلاغة''' با موضوع ضرب المثل‌ها و حكمت‌هاى كوتاه «نهج‌البلاغة»، تأليف [[غروی، محمد بن محمداسماعیل|محمد غروى]]، به زبان عربى است كه نویسنده، به بيان و تشريح آنها بر اساس كتب لغوى، تفسيرى، كلامى و شروح«نهج‌البلاغة» پرداخته است.


==ساختار==
شيوه [[غروی، محمد بن محمداسماعیل|غروى]] در ترتيب ذكر امثال و حكم، همانند«الامثال النبوية» به ترتيب حروف الفباست؛ او، به جهت تسهيل در دست‌يابى خواننده به كلمه مورد نظر، حروف تعريف ابتداى كلمات را در نظر نگرفته است.


== معرفى اجمالى ==
==گزارش محتوا==
نویسنده، در مقدمه كتاب، مى‌نويسد: «ما در ضمن مطالعات خود در امثال و حكم، قريب به هزار ضرب المثل از كلمات امام [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] در كتاب «نهج‌البلاغة» و غير آن استخراج كرديم و آن را به‌تبع كتابمان «الامثال النبوية»، «الامثال و الحكم العلويّة» ناميديم، پس از آن تصميم گرفتيم كه بخشى از امثال و حكم استخراج شده از «نهج‌البلاغة» را در پاسخ به درخواست بعضى از برادران، تقديم كنيم».


وى، پس از آن، در شرح اقسام مَثَل، آن را به دو قسم «سائر» و «قياسى» تقسيم مى‌كند. اولین قسم، به مثل‌هایى اطلاق مى‌شود كه عرب يا غير عرب، آن را در واقعه‌اى كه اقتضاى آن را دارد مى‌گويد، سپس بر زبان‌ها جارى مى‌شود و در واقعه‌اى مشابه اين واقعه، بدون تبديل به كار مى‌رود. قسم دوم، به مثلى اطلاق مى‌شود كه برای توضيح مطلبى از طريق تشبيه يا ابداع، توسط مثل‌زننده خلق مى‌شود.


كتاب«الامثال و الحكم المستخرجة من نهج البلاغة» با موضوع ضرب المثل‌ها و حكمت‌هاى كوتاه«نهج البلاغة»، تأليف سيد محمد غروى، به زبان عربى است كه نويسنده، به بيان و تشريح آنها بر اساس كتب لغوى، تفسيرى، كلامى و شروح«نهج البلاغة» پرداخته است.
مقصود از مَثَل در كتاب حاضر عبارت از هر دو قسم مى‌باشد و نویسنده هر آنچه را كه صلاحيت مَثَل بودن را داشته است، گردآورى و شرح كرده است.


== ساختار ==
غروى، در ادامه، اسامى تعدادى از كتبى كه امثال و حكم [[امام على(ع)]] را گردآورى كرده‌اند، ذكر كرده است و البته به اين نكته اشاره شده است كه نام برخى از اين كتب، در كتاب‌هاى ديگر نيز آمده است.


در كلمات امام [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]]، آيات قرآنى فراوانى وجود دارد كه البته از اديب پرورش‌يافته مكتب قرآن كريم كه از آن، به‌اعلى مرتبه متأثر است، چنين نيز متوقع است. به اعتقاد نویسنده، تمامى آيات قرآنى تمثيلى كه امام(ع) به آنها استشهاد كرده است، اصطلاحاً، «امثال مكنية» گفته مى‌شوند كه شروط اساسى [[ارسطو]] در تعريف مَثَل به لحاظ ايجاز، تشبيه و نيل به غرض، در آنها متجلى است.


شيوه غروى در ترتيب ذكر امثال و حكم، همانند«الامثال النبوية» به ترتيب حروف الفباست؛ او، به جهت تسهيل در دست‌يابى خواننده به كلمه مورد نظر، حروف تعريف ابتداى كلمات را در نظر نگرفته است.
در اين اثر، 202 مثل و حكمت كه از لبان مبارک [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] صادر شده است، استخراج و به همراه شرح و تبيين آنها از منابع مختلف، گردآورى شده است. نویسنده، در اين تأليف، از «مجمع الامثال» احمد بن محمد نيشابورى، «شرح نهج‌البلاغة» [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]]، «امثال و حكم» دهخدا و «الامثال النبوية» اثر خود مؤلف، فراوان استفاده كرده است.
 
== گزارش محتوا ==
 
 
نويسنده، در مقدمه كتاب، مى‌نويسد: «ما در ضمن مطالعات خود در امثال و حكم، قريب به هزار ضرب المثل از كلمات امام امير المؤمنين(ع) در كتاب«نهج البلاغة» و غير آن استخراج كرديم و آن را به‌تبع كتابمان«الامثال النبوية»، «الامثال و الحكم العلويّة» ناميديم، پس از آن تصميم گرفتيم كه بخشى از امثال و حكم استخراج شده از«نهج البلاغة» را در پاسخ به درخواست بعضى از برادران، تقديم كنيم».
 
وى، پس از آن، در شرح اقسام مَثَل، آن را به دو قسم«سائر» و «قياسى» تقسيم مى‌كند. اولين قسم، به مثل‌هايى اطلاق مى‌شود كه عرب يا غير عرب، آن را در واقعه‌اى كه اقتضاى آن را دارد مى‌گويد، سپس بر زبان‌ها جارى مى‌شود و در واقعه‌اى مشابه اين واقعه، بدون تبديل به كار مى‌رود. قسم دوم، به مثلى اطلاق مى‌شود كه براى توضيح مطلبى از طريق تشبيه يا ابداع، توسط مثل‌زننده خلق مى‌شود.
 
مقصود از مَثَل در كتاب حاضر عبارت از هر دو قسم مى‌باشد و نويسنده هر آنچه را كه صلاحيت مَثَل بودن را داشته است، گردآورى و شرح كرده است.
 
غروى، در ادامه، اسامى تعدادى از كتبى كه امثال و حكم امام على(ع) را گردآورى كرده‌اند، ذكر كرده است و البته به اين نكته اشاره شده است كه نام برخى از اين كتب، در كتاب‌هاى ديگر نيز آمده است.
 
در كلمات امام امير المؤمنين(ع)، آيات قرآنى فراوانى وجود دارد كه البته از اديب پرورش‌يافته مكتب قرآن كريم كه از آن، به‌اعلى مرتبه متأثر است، چنين نيز متوقع است. به اعتقاد نويسنده، تمامى آيات قرآنى تمثيلى كه امام(ع) به آنها استشهاد كرده است، اصطلاحاً، «امثال مكنية» گفته مى‌شوند كه شروط اساسى ارسطو در تعريف مَثَل به لحاظ ايجاز، تشبيه و نيل به غرض، در آنها متجلى است.
 
در اين اثر، 202 مثل و حكمت كه از لبان مبارك امير المؤمنين(ع) صادر شده است، استخراج و به همراه شرح و تبيين آنها از منابع مختلف، گردآورى شده است. نويسنده، در اين تأليف، از«مجمع الامثال» احمد بن محمد نيشابورى، «شرح نهج البلاغة» ابن ابى الحديد، «امثال و حكم» دهخدا و«الامثال النبوية» اثر خود مؤلف، فراوان استفاده كرده است.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
در پاورقى كتاب، آدرس آيات و مثل‌ها و حكمت‌ها و در انتهاى اثر نيز فهارس آيات، احاديث، امثال و حكم، اشعار، موضوعات و مصادر ذكر شده است.
در پاورقى كتاب، آدرس آيات و مثل‌ها و حكمت‌ها و در انتهاى اثر نيز فهارس آيات، احاديث، امثال و حكم، اشعار، موضوعات و مصادر ذكر شده است.


== منابع ==
==منابع مقاله==
 
 
مقدمه و متن كتاب.
مقدمه و متن كتاب.
{{نهج‌البلاغه}}
{{کتاب سال جمهوری اسلامی ایران}}


== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/5004 مطالعه کتاب الأمثال و الحکم المستخرجة من نهج البلاغة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:سرگذشتنامه ها]]
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]]
[[رده:سرگذشتنامه های فردی]]
[[رده:سرگذشت‌نامه‌های فردی]]
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
[[رده:حالات فردی]]
[[رده:حالات فردی]]
[[رده:علی بن ابی طالب (ع)]]
[[رده:امام علی(ع)]]
 
[[رده:کتاب سال جمهوری اسلامی ایران]]