۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابونصر سراج، عبدالله بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'وي' به 'وی'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی') |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
</div> | </div> | ||
'''ابونصر، عبدالله بن على سراج طوسى'''، ملقب به '''طاووس الفقراء'''<ref>تذكرة الأولياء، ص558 و اسرار التوحيد في مقامات الشيخ أبى سعيد، ج 1، مقدمه شفيعى كدكنى، ص27 و ارزش ميراث صوفيه، ص131</ref>، از فقهاى صوفيان در قرن چهارم هجرى است. هرچند کتاب «اللمع» او بسيار پرآوازه است، ولى درباره چگونگى و چند و چون حوادث زندگى | '''ابونصر، عبدالله بن على سراج طوسى'''، ملقب به '''طاووس الفقراء'''<ref>تذكرة الأولياء، ص558 و اسرار التوحيد في مقامات الشيخ أبى سعيد، ج 1، مقدمه شفيعى كدكنى، ص27 و ارزش ميراث صوفيه، ص131</ref>، از فقهاى صوفيان در قرن چهارم هجرى است. هرچند کتاب «اللمع» او بسيار پرآوازه است، ولى درباره چگونگى و چند و چون حوادث زندگى نویسنده‌اش اطلاعات چندانى در دست نيست. او، سنى‌مذهبى متعصب و از عالمان فقه و اصول بود و خاندانش به زهد و پارسايى شناخته مى‌شد.<ref>اللمع، مقدمه مترجم ص32 - 49</ref> | ||
برخى با نظر به معناى لغوى سراج(زين‌ساز) پنداشته‌اند كه ابونصر سراج همان پير پالان‌دوز مدفون در جنوب شرقى مشهد، نزدیک صحن آستان قدس رضوى است <ref>مقدمه‌اى بر مبانى عرفان و تصوف، ص78، پاورقى</ref> ولى ظاهراً اين ادعا درست نيست.<ref>اللمع، مقدمه مترجم ص33</ref> | برخى با نظر به معناى لغوى سراج(زين‌ساز) پنداشته‌اند كه ابونصر سراج همان پير پالان‌دوز مدفون در جنوب شرقى مشهد، نزدیک صحن آستان قدس رضوى است <ref>مقدمه‌اى بر مبانى عرفان و تصوف، ص78، پاورقى</ref> ولى ظاهراً اين ادعا درست نيست.<ref>اللمع، مقدمه مترجم ص33</ref> | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
بسيارى از مشايخ طريقت، شاگرد بلاواسطه يا مع‌الواسطه سراج هستند.<ref>خدمات متقابل اسلام و ايران، ص561 و كليات علوم اسلامى (2)، «كلام، عرفان، حكمت عملى»، ص110</ref>يكى از شاگردان و دست‌پروردگان ابونصر سراج، به نام ابوالفضل سرخسى، راهنماى صوفى بزرگ خراسان، ابوسعيد ابوالخير شد.<ref>جست‌وجو در تصوف ايران، ص67</ref> | بسيارى از مشايخ طريقت، شاگرد بلاواسطه يا مع‌الواسطه سراج هستند.<ref>خدمات متقابل اسلام و ايران، ص561 و كليات علوم اسلامى (2)، «كلام، عرفان، حكمت عملى»، ص110</ref>يكى از شاگردان و دست‌پروردگان ابونصر سراج، به نام ابوالفضل سرخسى، راهنماى صوفى بزرگ خراسان، ابوسعيد ابوالخير شد.<ref>جست‌وجو در تصوف ايران، ص67</ref> | ||
ابونصر سراج از صوفيان شريعت‌مدار بود؛ به‌طورى كه صوفى واقعى را تابع شرع و حلال و حرام الهى مى‌دانست و لذا او در «اللمع» چنين تصريح كرده: «كسى كه ادعاى تصوف كند و برخى از آداب صوفيان را به‌جا آورد، ولى اساس تصوف را بر سه پايه محكم نساخته باشد، فريب خورده است؛ هرچند، بتواند در هوا راه رود يا سخنى حكيمانه | ابونصر سراج از صوفيان شريعت‌مدار بود؛ به‌طورى كه صوفى واقعى را تابع شرع و حلال و حرام الهى مى‌دانست و لذا او در «اللمع» چنين تصريح كرده: «كسى كه ادعاى تصوف كند و برخى از آداب صوفيان را به‌جا آورد، ولى اساس تصوف را بر سه پايه محكم نساخته باشد، فريب خورده است؛ هرچند، بتواند در هوا راه رود يا سخنى حكيمانه گوید يا در نزد مردم مقبوليتى بيابد. | ||
آن سه اصل، اين است: اول، اجتناب از همه محرمات بزرگ يا كوچك؛ دوم، انجام همه واجبات سخت يا آسان و سوم، واگذاشتن دنيا براى اهل آن؛ كم يا زيادش، مگر آنچه براى مؤمن ضرورى است و آن ضرورى، چهار مورد است كه پيامبر(ص) فرمود: چهار چيز در دنياست، ولى از دنيا نيست: طعام، براى رفع گرسنگى؛ لباس، براى پوشش؛ منزلى براى سكونت و همسرى براى آرامش».<ref>اللمع في التصوف، چاپ نيكلسون، ص409 - 410</ref> | آن سه اصل، اين است: اول، اجتناب از همه محرمات بزرگ يا كوچك؛ دوم، انجام همه واجبات سخت يا آسان و سوم، واگذاشتن دنيا براى اهل آن؛ كم يا زيادش، مگر آنچه براى مؤمن ضرورى است و آن ضرورى، چهار مورد است كه پيامبر(ص) فرمود: چهار چيز در دنياست، ولى از دنيا نيست: طعام، براى رفع گرسنگى؛ لباس، براى پوشش؛ منزلى براى سكونت و همسرى براى آرامش».<ref>اللمع في التصوف، چاپ نيكلسون، ص409 - 410</ref> | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
سراج، «اللمع» را در دوران ترس و ناأمنى و براى دفاع از عقايد و اعمال صوفيان نگاشت و «التعرف لمذهب التصوف» كلاباذى نيز در همين فضا و براى چنين هدفى پديد آمد.<ref>تاريخ و جغرافياى تصوف، ص25</ref> | سراج، «اللمع» را در دوران ترس و ناأمنى و براى دفاع از عقايد و اعمال صوفيان نگاشت و «التعرف لمذهب التصوف» كلاباذى نيز در همين فضا و براى چنين هدفى پديد آمد.<ref>تاريخ و جغرافياى تصوف، ص25</ref> | ||
از آثار ديگر ابونصر سراج، خبرى نداريم و اگر به فرض، کتاب ديگرى غير از «اللمع» نيز نگاشته، اكنون هيچ اثرى از آن در دست نيست. سراج طوسى، در ماه رجب سال 378ق، در طوس از دنيا رفت.<ref>اللمع، مقدمه مترجم، ص33</ref> | از آثار ديگر ابونصر سراج، خبرى نداريم و اگر به فرض، کتاب ديگرى غير از «اللمع» نيز نگاشته، اكنون هيچ اثرى از آن در دست نيست. سراج طوسى، در ماه رجب سال 378ق، در طوس از دنيا رفت.<ref>اللمع، مقدمه مترجم، ص33</ref> گویند: پدر ابونصر و به روايتى خودش، در حال نماز وفات كرد.<ref>جست‌وجو در تصوف ايران، ص67</ref> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||