۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
اردکانی، محمدعلی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'وي' به 'وی'
جز (جایگزینی متن - '</div> '''' به '</div> '''') |
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
'''محمدعلى بن محمدحسن اردكانى'''، عالم، ادیب، لغت شناس و از همین جهت است که به «فاضل نحوی» لقب یافته است. مؤلف «تحفة الأولياء»، | '''محمدعلى بن محمدحسن اردكانى'''، عالم، ادیب، لغت شناس و از همین جهت است که به «فاضل نحوی» لقب یافته است. مؤلف «تحفة الأولياء»، | ||
از شرح حال وى چندان اطلاعاتى در دست نيست. تاريخ‌نگاران و | از شرح حال وى چندان اطلاعاتى در دست نيست. تاريخ‌نگاران و شرح‌حال‌نویسان، از او، با عناوین «ملا محمدعلى بن محمدحسن يزدى نحوى»، «فاضل نحوى»، «ملا محمدعلى نحوى» و «[[اردکانی، محمدحسین|فاضل اردكانى]]»، به اختصار ياد كرده‌اند. | ||
در «تراجم الرجال» از وى چنين ياد شده است: | در «تراجم الرجال» از وى چنين ياد شده است: | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
«محمدعلى بن محمدحسن الأردكانى اليزدى من العلماء المقيمين بكربلاء في القرن الثالث عشر و هو أديب جليل، عارف بعلوم اللغة، له كشف النقاب». | «محمدعلى بن محمدحسن الأردكانى اليزدى من العلماء المقيمين بكربلاء في القرن الثالث عشر و هو أديب جليل، عارف بعلوم اللغة، له كشف النقاب». | ||
ياد كردن از [[اردکانی، محمدحسین|فاضل اردكانى]]، به‌عنوان اديب و لغت‌شناس در آثار ديگر | ياد كردن از [[اردکانی، محمدحسین|فاضل اردكانى]]، به‌عنوان اديب و لغت‌شناس در آثار ديگر نویسندگان هم آمده است؛ چنان‌كه از وى به‌عنوان فاضل نحوى نيز ياد كرده‌اند. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
از تاريخ مرگ اردكانى هم اطلاع دقيقى در دست نيست. مؤلف «گنجينه دانشمندان»، مرگ وى را به سال 1235 دانسته، ولى در «دانشنامه مشاهير يزد»، بى‌آنكه درباره تاريخ درگذشت وى، سخنى به ميان آورده شود، به اين تاريخ اعتراض شده است و البته اين نظر مؤلف يادشده، با تاريخ کتابت آثار وى نيز تطبيق نمى‌كند؛ چه، اينكه بر اساس آنچه در تاريخ کتابت تأليفات وى آمده، برخى از آنها پس از اين تاريخ به نگارش درآمده‌اند. آنچه مسلم است، اين است كه اردكانى در گورستان قديم اردكان (باغ ملى فعلى) مدفون است. | از تاريخ مرگ اردكانى هم اطلاع دقيقى در دست نيست. مؤلف «گنجينه دانشمندان»، مرگ وى را به سال 1235 دانسته، ولى در «دانشنامه مشاهير يزد»، بى‌آنكه درباره تاريخ درگذشت وى، سخنى به ميان آورده شود، به اين تاريخ اعتراض شده است و البته اين نظر مؤلف يادشده، با تاريخ کتابت آثار وى نيز تطبيق نمى‌كند؛ چه، اينكه بر اساس آنچه در تاريخ کتابت تأليفات وى آمده، برخى از آنها پس از اين تاريخ به نگارش درآمده‌اند. آنچه مسلم است، اين است كه اردكانى در گورستان قديم اردكان (باغ ملى فعلى) مدفون است. | ||
به هر روى، تنوع نوشته‌هاى فاضل نحوى اردكانى، از فقه و شرح فقه و لغت و تعبير خواب و | به هر روى، تنوع نوشته‌هاى فاضل نحوى اردكانى، از فقه و شرح فقه و لغت و تعبير خواب و تجوید و ترجمه کتاب‌هاى حديثى كه غالب آنها احاديث اعتقادى و كلامى است و حاوى نكات بسيار دقيق و سخت، نشان مى‌دهد كه او به حقيقت، شخصيتى فاضل بوده است. همين ترجمه پيش رو (تحفة الأولياء» نيز با كثرت اطلاعات موجود در آن و اظهار نظر مترجم درباره بسيارى از مسائل عقيدتى صعب و دشوار و احاطه وى بر آيات قرآن و تفسير آن و پرداختن به مباحث فلسفى ريز و دقيق و توجه به رخدادهاى تاريخى، قرينه و شاهد بسيار گویايى است بر دانش گسترده مترجم و علم او. روانش شاد و خداى بنده‌نواز، او را در جايگاه برين جاى دهد. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
ملا محمدعلى فاضل نحوى اردكانى، غالب نوشته‌هايش ترجمه است و | ملا محمدعلى فاضل نحوى اردكانى، غالب نوشته‌هايش ترجمه است و گویى از آثار وى تاكنون يك کتاب ترجمه بيشتر منتشر نشده است. وى علاوه بر ترجمه، فهرست‌نگارى كرده و نيز برخى آثار تأليفى هم از خود بر جاى گذاشته است. آثار وى بنا بر گزارش فهرست‌نگاران و يادداشت‌هاى وى در آثارش و نيز آثار برجاى‌مانده در برخى کتابخانه‌ها، به اين شرح است: | ||
1. كشف النقاب (فهرست کتاب «شرح العدة في أقرب مدة» از | 1. كشف النقاب (فهرست کتاب «شرح العدة في أقرب مدة» از نویسنده‌اى ناشناس در لغت است)؛ | ||
2. رساله در ممنوعيت نام بردن از حضرت صاحب در زمان تقيه و خوف (وى از اين رساله، در کتاب «تحفة الأولياء» در ذيل باب النهى عن الاسم، نام برده است)؛ | 2. رساله در ممنوعيت نام بردن از حضرت صاحب در زمان تقيه و خوف (وى از اين رساله، در کتاب «تحفة الأولياء» در ذيل باب النهى عن الاسم، نام برده است)؛ | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
5. مصائب الاسلام (ترجمه مجلداتى از عوالم العلوم)؛ | 5. مصائب الاسلام (ترجمه مجلداتى از عوالم العلوم)؛ | ||
شايان گفتن است كه کتاب «عوالم العلوم و المعارف و الأحول من الآيات و الأخبار و الأقوال»، تأليف شيخ عبدالله بن نور الله / نور‌الدين بحرانى اصفهانى (م 1130ق)، از شاگردان مرحوم [[علامه مجلسى]] است. اين اثر، کتابى است حجيم بمانند «[[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار(ع)|بحار الانوار]]» و مؤلف، آن را بر اساس کتاب بحار با تنقيح و | شايان گفتن است كه کتاب «عوالم العلوم و المعارف و الأحول من الآيات و الأخبار و الأقوال»، تأليف شيخ عبدالله بن نور الله / نور‌الدين بحرانى اصفهانى (م 1130ق)، از شاگردان مرحوم [[علامه مجلسى]] است. اين اثر، کتابى است حجيم بمانند «[[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار(ع)|بحار الانوار]]» و مؤلف، آن را بر اساس کتاب بحار با تنقيح و تبویب جديد نوشته كه تاكنون مجلدات زيادى از آن از سوى مدرسة الامام المهدى، تصحيح و چاپ شده است. | ||
6. مدارك الآيات؛ | 6. مدارك الآيات؛ | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
کتاب «[[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|كفايه]]»، از محقق عالى‌قدر، محمدباقر سبزوارى (م 1090ق) است. اين کتاب از ابتداى باب تجارت تا آخر کتاب ارث است و به درخواست، شاهزاده‌ولى‌ميرزا انجام شده است. | کتاب «[[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|كفايه]]»، از محقق عالى‌قدر، محمدباقر سبزوارى (م 1090ق) است. اين کتاب از ابتداى باب تجارت تا آخر کتاب ارث است و به درخواست، شاهزاده‌ولى‌ميرزا انجام شده است. | ||
8. لوامع التنزيل (در علم | 8. لوامع التنزيل (در علم تجوید)؛ | ||
9. المطالب السنية في شرح الدرة الالفية (اثرى است چهار جلدى در فقه كه شرح کتاب «الالفية» ابوعبدالله شمس‌الدين محمد بن جمال‌الدين مكى عاملى نباطى نام‌بردار به [[شهيد اول]] (734-786ق) است)؛ | 9. المطالب السنية في شرح الدرة الالفية (اثرى است چهار جلدى در فقه كه شرح کتاب «الالفية» ابوعبدالله شمس‌الدين محمد بن جمال‌الدين مكى عاملى نباطى نام‌بردار به [[شهيد اول]] (734-786ق) است)؛ | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
12. رسالة الغوافى في شرح لغات العروض و القوافى؛ | 12. رسالة الغوافى في شرح لغات العروض و القوافى؛ | ||
13. القرّة في شرح الدرّة (کتابى است در شرح منظومه «الدرّة البهية» تأليف [[بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی|سيد بحر العلوم]]، استاد | 13. القرّة في شرح الدرّة (کتابى است در شرح منظومه «الدرّة البهية» تأليف [[بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی|سيد بحر العلوم]]، استاد نویسنده)؛ | ||
14. كهف الورى (ترجمه بخش دعا و قرآن اصول الكافى است)؛ | 14. كهف الورى (ترجمه بخش دعا و قرآن اصول الكافى است)؛ | ||