۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | تعداد جلد =' به '| تعداد جلد =') |
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای') |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
#شرح نيكلسون بر مثنوى، اولين شرحى نيست كه به زبان انگليسى بر مثنوى نوشته شده است، پيش از او ويلسون نيز بر دفتر دوم مثنوى شرحى نوشته بود كه نيكلسون در كنار شرحهاى معتبر فارسى، تركى و عربى به آن نيز مراجعه كرده است، ولى در اكثر موارد بهجاى استناد به سخن وى لغزشهايش را يادآورى مىكند. شرح نيكلسون بر مثنوى، مانند اكثر شروح فارسى، تركى و عربى، توضيح معضلات ابيات مثنوى از راه مراجعه به مآخذ و منابعى است كه مولانا در سرودن مثنوى معنوى خود از آن سود جسته است. وى برخلاف انقروى كه يكيك ابيات را به تركى ترجمه كرده و بلافاصله بعد از ترجمه هر بيت توضيحات لازم آن را آورده، اين دو بخش؛ يعنى ترجمه و تفسير را از هم جدا كرده و كوشيده است تا ضمن شرح معضلات مثنوى، منابع و مآخذ سخنان مولانا را نشان دهد و اشارات به آيات قرآن، احاديث نبوى، روايات و اخبار، واقعيات تاريخى، حكايات، امثال و حكم، مجازها و استعارههاى شعرى و غير آن را كه در مثنوى بسيار فراوان است توضيح دهد و به اين ترتيب مشكلات را از پيش پاى خواننده اهل تحقيق بردارد... در اين باره بهجرأت مىتوان گفت كمتر نكته دقيقى مىتوان يافت كه از نظر تيزبين او گريخته باشد<ref>همان، مقدمه، ص 108</ref> | #شرح نيكلسون بر مثنوى، اولين شرحى نيست كه به زبان انگليسى بر مثنوى نوشته شده است، پيش از او ويلسون نيز بر دفتر دوم مثنوى شرحى نوشته بود كه نيكلسون در كنار شرحهاى معتبر فارسى، تركى و عربى به آن نيز مراجعه كرده است، ولى در اكثر موارد بهجاى استناد به سخن وى لغزشهايش را يادآورى مىكند. شرح نيكلسون بر مثنوى، مانند اكثر شروح فارسى، تركى و عربى، توضيح معضلات ابيات مثنوى از راه مراجعه به مآخذ و منابعى است كه مولانا در سرودن مثنوى معنوى خود از آن سود جسته است. وى برخلاف انقروى كه يكيك ابيات را به تركى ترجمه كرده و بلافاصله بعد از ترجمه هر بيت توضيحات لازم آن را آورده، اين دو بخش؛ يعنى ترجمه و تفسير را از هم جدا كرده و كوشيده است تا ضمن شرح معضلات مثنوى، منابع و مآخذ سخنان مولانا را نشان دهد و اشارات به آيات قرآن، احاديث نبوى، روايات و اخبار، واقعيات تاريخى، حكايات، امثال و حكم، مجازها و استعارههاى شعرى و غير آن را كه در مثنوى بسيار فراوان است توضيح دهد و به اين ترتيب مشكلات را از پيش پاى خواننده اهل تحقيق بردارد... در اين باره بهجرأت مىتوان گفت كمتر نكته دقيقى مىتوان يافت كه از نظر تيزبين او گريخته باشد<ref>همان، مقدمه، ص 108</ref> | ||
#روش كار مترجم در اين اثر چنين بوده كه به منابع اصلى مورد استفاده نيكلسون مراجعه كرده تا بتواند علاوه بر معادلهاى درست و مأنوس الفاظ و تعبيرات و اصطلاحات عرفانى و فلسفى، متن اصلى نقل قولهاى مستقيم را نيز بيابد و در متن فارسى بگنجاند. او بهمنظور تأمين اين دو نكته بسيار مهم - معادلگزينى و يافتن نقل قولهاى فارسى و عربى منظوم و منثور كوتاه و بلند، از آيات قرآنى و احاديث مأثوره گرفته تا سخنان مشايخ و امثال سائره و نظاير آن - به دو شرح مفصل مثنوى - شرح كبير انقروى و شرح ولىمحمد اكبرآبادى - مراجعه كرده و به دو شرح ديگر مثنوى كه نيكلسون - مستقيم يا غير مستقيم - عبارتى را از آنها برگرفته بود؛ يعنى المنهج القوى و شرح بحر العلوم نيز در حد رفع نياز مراجعه كرده است. مترجم از سه شرح ديگر مثنوى؛ يعنى شرح اسرار، شرح شريف مثنوى و شرح شاه داعى كه در شمار شروح محل مراجعه نيكلسون نبوده نيز بهخصوص از شرح اسرار بسيار استفاده كرده است<ref>همان، مقدمه، ص 110 - 111</ref> | #روش كار مترجم در اين اثر چنين بوده كه به منابع اصلى مورد استفاده نيكلسون مراجعه كرده تا بتواند علاوه بر معادلهاى درست و مأنوس الفاظ و تعبيرات و اصطلاحات عرفانى و فلسفى، متن اصلى نقل قولهاى مستقيم را نيز بيابد و در متن فارسى بگنجاند. او بهمنظور تأمين اين دو نكته بسيار مهم - معادلگزينى و يافتن نقل قولهاى فارسى و عربى منظوم و منثور كوتاه و بلند، از آيات قرآنى و احاديث مأثوره گرفته تا سخنان مشايخ و امثال سائره و نظاير آن - به دو شرح مفصل مثنوى - شرح كبير انقروى و شرح ولىمحمد اكبرآبادى - مراجعه كرده و به دو شرح ديگر مثنوى كه نيكلسون - مستقيم يا غير مستقيم - عبارتى را از آنها برگرفته بود؛ يعنى المنهج القوى و شرح بحر العلوم نيز در حد رفع نياز مراجعه كرده است. مترجم از سه شرح ديگر مثنوى؛ يعنى شرح اسرار، شرح شريف مثنوى و شرح شاه داعى كه در شمار شروح محل مراجعه نيكلسون نبوده نيز بهخصوص از شرح اسرار بسيار استفاده كرده است<ref>همان، مقدمه، ص 110 - 111</ref> | ||
#گروه ديگرى از مآخذ نيكلسون، كتابهاى تأليف خود اوست؛ برخى از آنها به فارسى ترجمه شده است؛ | #گروه ديگرى از مآخذ نيكلسون، كتابهاى تأليف خود اوست؛ برخى از آنها به فارسى ترجمه شده است؛ بنابراین، مترجم نيز جاى ارجاعات نيكلسون به اين گونه آثار ترجمهشده را نيز در بخش يادداشتهاى مترجم مشخص كرده است. برخى ديگر از آثار نيكلسون هنوز به فارسى ترجمه نشده است كه مترجم ارجاعات وى را از اين آثار به فارسى برگردانده و آن را نيز در بخش يادداشتهاى مترجم ثبت كرده است<ref>همان، مقدمه، ص 111 - 112</ref> | ||
#مترجم در مواردى كه لفظ يا اصطلاحى را در متون محل مراجعه نيكلسون نيافته با صاحبنظران به مشورت پرداخته و در اين ميان، در مورد اصطلاحات و مطالب عرفانى، بيشتر از استاد سيد جلالالدين آشتيانى استفاده كرده و حتى براى ترجمه بعضى قسمتهاى پيچيده عرفانى و فلسفى، با راهنمايى او مشكلش حل شده است<ref>همان، مقدمه، ص 112</ref> | #مترجم در مواردى كه لفظ يا اصطلاحى را در متون محل مراجعه نيكلسون نيافته با صاحبنظران به مشورت پرداخته و در اين ميان، در مورد اصطلاحات و مطالب عرفانى، بيشتر از استاد سيد جلالالدين آشتيانى استفاده كرده و حتى براى ترجمه بعضى قسمتهاى پيچيده عرفانى و فلسفى، با راهنمايى او مشكلش حل شده است<ref>همان، مقدمه، ص 112</ref> | ||
#نيكلسون همه آيات قرآنى - جز چند مورد كوچك - را در متن به ترجمه انگليسى آورده بود؛ مترجم، ترجيح داده كه اصل و ترجمه فارسى هر آيه را پياپى در متن ترجمه بياورد. اگر احيانا بهضرورتى ترجمه آيهاى از قرآن در متن مترجم نيامده مسلما در يادداشتهاى مترجم آمده است. ترجمه فارسى آيات قرآنى - جز چند مورد كه در بخش يادداشتهاى مترجم مشخص شده - از روى ترجمه انگليسى نيكلسون صورت گرفته است<ref>همان، مقدمه، ص 112 - 113</ref> | #نيكلسون همه آيات قرآنى - جز چند مورد كوچك - را در متن به ترجمه انگليسى آورده بود؛ مترجم، ترجيح داده كه اصل و ترجمه فارسى هر آيه را پياپى در متن ترجمه بياورد. اگر احيانا بهضرورتى ترجمه آيهاى از قرآن در متن مترجم نيامده مسلما در يادداشتهاى مترجم آمده است. ترجمه فارسى آيات قرآنى - جز چند مورد كه در بخش يادداشتهاى مترجم مشخص شده - از روى ترجمه انگليسى نيكلسون صورت گرفته است<ref>همان، مقدمه، ص 112 - 113</ref> |
ویرایش