الأسرة و نظامها فی الإسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

[[انصاریان، حسین]] (نويسنده)

| مکان نشر =ايران - قم

| کتابخانۀ دیجیتال نور =8281

== ساختار ==

اثر حاضر، حاصل پیاده شدن نوارهای سخنرانی نویسنده در ایام محرم و صفر سال 1363ش می‌باشد. این سخنرانی‌ها به ترتیبی ایراد شده که شروع زندگی تا پایان آن را برابر با نظام خاص خودش در بر می‌گیرد.<ref>ر.ک: انصاریان حسین، 1388، ص21</ref>

== گزارش محتوا ==

در مقدمه ناشر (دارالعرفان)، به موضوع و اهمیت کتاب اشاره گردیده است.<ref>مقدمه ناشر، ص5-6</ref>

در بخش نخست، به تشریح آیین ازدواج در نظام هستی پرداخته شده و به این نکته اشاره گردیده که اراده عالمانه و حکیمانه و عادلانه حضرت حق در نظام متقن هستی این است که از هر چیزی جفت آفریده شود. در این بساط جفت بودن و زوج بودن هر چیزی حقیقتی است که استثنا برنداشته و پیش از آنکه دانش بشر و تحقیقات علمی به آن دست یابد، قرآن مجید در آیات متعددی از جمله در آیه چهل و نهم سوره ذاریات، از این واقعیت، که نسبت به تمام موجودات هستی، اعم از جماد و نبات و حیوان و انسان فراگیر می‌باشد، خبر داده است.<ref>ر.ک: انصاریان حسین، 1388، ص25</ref>

در بخش دوم، نقش تقوای الهی در خانواده و جامعه، تبیین شده است. نویسنده معتقد است با توجه به اینکه تمام مردان و زنان طاقت و تحمل تقوا را در دو مرتبه اعلایش؛ یعنی تقوای خاص الخاص و تقوای خاص ندارند، باید از دعوت عموم مرد و زن به این دو مرحله از تقوا خودداری کرد؛ زیرا این دو مرتبه از تقوا، در شأن انبیا و امامان و اولیای خاص خداست. ولی آراسته شدن تمام زنان و مردان به تقوای عام؛ یعنی ترک محرمات اخلاقی و شهوانی و مالی، امکان دارد. بنابراین بر عموم مردم است که یکدیگر را با زبانی نرم و اخلاقی خوش، به تقوا دعوت کنند و همدیگر را به ترک انواع محرمات تشویق نمایند، تا تقوا پرده ملکوتی و بساط عرشی خود را در پهن دشت حیات بگستراند و همگان به خصوص خانواده و جامعه، از منافع آن، بهره مند شوند.<ref>ر.ک: همان، ص53-54</ref>

در بخش سوم، به تشریح اهداف والای ازدواج در اسلام پرداخته شده است. نویسنده بر این باور است که دختر و پسر هنگامی که بر اساس فطرت و طبیعت و به پیروی از دستور حق و روش انبیای الهی ازدواج کردند و از پرتگاه عذاب الهی و شرارت باطن و بند خطرناک شیطان و دچار شدن به لعنت خدا، که همه و همه از اوصاف مرد و زن عزب است، نجات پیدا کردند و در سایه ازدواج، به آرامش فکری و امنیت باطنی دست یافتند و بر مشکلات ناشی از عزب بودن، فائق آمدند و از دردسر تنها زیستن شفا گرفتند و به محیطی الهی و ملکوتی رسیدند و زمینه تفکر صحیح و آینده نگری برای آنان فراهم شد و طغیان شهوات و غرایز فرونشست، بدون تردید راه برای شکوفایی و استعدادهای نهفته در باطن باز می‌شود و بر درخت زندگی محصولات و ثمرات و نتایج عالی می‌نشیند.<ref>ر.ک: همان، ص67</ref>

#او دارای حق مالکیت است و محصول زحمات او در زمینه‌های کارهای پسندیده و مشروع، حق خود اوست و مسئله مالکیت او و تصرفاتش در آنچه ملک اوست، بدون کم و کاست همانند مرد است و...<ref>ر.ک: همان، ص81-83</ref>

در بخش پنجم، به استقلال مرد و زن در اسلام پرداخته شده و در نهایت، چنین نتیجه گیری گردیده است که مرد و زن، در انتخاب کار مشروع، آزاد و مستقل هستند و محصول کار آنان از خود آنان است و مالکیت آنان بر درآمد خود یک مالکیت مشروع است و زن حقی به اموال مرد جز با اجازه مرد و مرد حقی به اموال زن جز با اجازه زن ندارد و استقلال مرد و زن باید در تمام جوانب حیات محفوظ بماند.<ref>ر.ک: همان، ص112</ref>

در بخش ششم، به بیان مقام زن در منطق وحی پرداخته شده است. در صریح آیه 35 سوره احزاب هست که زنان نیز مانند مردان می‌توانند به ده مقام عالی ملکوتی و معنوی برسند و از این طریق، مغفرت حق و اجر عظیم آخرتی کسب کنند. این مقامات عبارتند از: مقام اسلام، ایمان، طاعت و فرمانبرداری، صدق، صبر و پایداری در برابر تمام حوادث، فروتنی و خوف از عظمت و عقاب حق، کرم و جود که ثمره آن صدقه است، مقام روزه و صوم، مقام ضبط نفس و مالکیت بر شهوات و مقام یاد و ذکر حق.<ref>ر.ک: همان، ص122-123</ref>

در بخش هفتم، به بررسی مشکلات و موانع راه ازدواج که از جمله آن‌ها، کبر و وجود مهریه‌های سنگین می‌باشد، پرداخته شده.<ref>ر.ک: همان، ص131-150</ref>و در بخش هشتم، شرایط الهی و اسلامی ازدواج، بیان گردیده است که عبارتند از دین و دین داری و هم کفوی.<ref>ر.ک: همان، ص153-167</ref>

در بخش نهم، راه صحیح انتخاب همسر توضیح داده شده است. به اعتقاد نویسنده، راه انتخاب همسر در ادیان و مکاتبی که رنگ و بوی وحی را از دست داده‌اند یا از ابتدا از ویژگی آسمانی بودن محروم بودند، با راه انتخاب همسر در فضای ملکوتی اسلام فرق می‌کند. به باور وی، اسلام به مرد مسلمان و انسان مؤمن، اجازه انتخاب هر زنی را که بخواهد نمی‌دهد؛ چنان که به زن مسلمان و بانوی مؤمن اجازه اختیار هر شوهری که بخواهد را نمی‌دهد؛ چراکه در انتخاب و اختیار همسر، باید خیر دنیا و آخرت و سعادت امروز و فردای انسان، ملاحظه شود.<ref>ر.ک: همان، ص169-188</ref>

در دهمین بخش، برنامه‌های اصیل اسلام در مسئله ازدواج، تشریح گردیده.<ref>ر.ک: همان، ص189-209</ref>و در بخش یازدهم، به موضوع بهداشت در نظام خانواده، پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص211-230</ref>

در بخش دوازدهم، به تبیین ارزش اخلاق اسلامی در نظام خانواده پرداخته شده است. به اعتقاد نویسنده، زن و شوهر به خاطر خود و سعادت فرزندانشان، لازم است یک سلسله مسائل اخلاقی را که قرآن مجید و روایات بر آن تأکید فراوان دارند، رعایت نمایند. به باور وی، به کارگیری واقعیات اخلاقی و پرهیز از پلیدی‌های اخلاقی در مدتی ‌اندک، ریاضت قابل تحملی است که رهسپردن در این راه الهی را بر انسان آسان و پیوند زناشویی را محکم و محبت به یکدیگر را استوارتر و درسی عملی برای دیگران، به خصوص فرزندان خانواده است.<ref>ر.ک: همان، ص233</ref>

در بخش سیزدهم، از حجاب و پاک دامنی زن سخن به میان آمده است. پوشش یا حجاب، به صورتی که زیبایی‌ها و زینت زن را بپوشاند و او را از چشم چرانی مردم هرزه و بی تربیت و آلودگان به شهوت حیوانی و حالات شیطانی حفظ کند، دستوری قرآنی و قانونی الهی و تکلیفی انسانی و برنامه ای اخلاقی است.<ref>ر.ک: همان، ص261</ref>

در پایان باید به این نکته اشاره نمود که تنظیم و تحقیق مسائل مطروحه در این کتاب، شرایط مهم یک تألیف مفید را برای عموم طبقات در برگرفته است؛ از آن جمله: تتبع منابع؛ تفسیر و تطبیق کاملا مناسب آن‌ها با موضوع بحث؛ ذکر مأخذ و منابع با مشخصات کامل؛ زیبایی و رسا بودن عبارات برای مقصود و ایمان و خلوص مؤلف درباره تحقیقات متنوع. لذا مطالعه و تحقیق در این کتاب باارزش، برای جویندگان حقیقت در قواعد و مسائل «نظام خانواده در اسلام»، بسیار مفید و آموزنده است.<ref>ر.ک: همان، ص3-4</ref>

==پانویس ==

<references />

== منابع مقاله ==

#انصاریان، حسین، «نظام خانواده در اسلام»، قم، انتشارات أم أبیها، چاپ بیست و هشتم، زمستان 1388.