پرش به محتوا

دیوان رودکی سمرقندی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(لینک درون متنی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۷: خط ۴۷:


شاعران قصیده‎سرا کوشش خود را در مناقب فصیح و بلند پادشاهان به‎کار می‎برده‎اند. نام رودکی در این عرصه در صدر قرار دارد و شاعران همواره او را به استادی نام برده‎اند و خود را از حیث سرودن مدیحه شاگرد و پیرو او دانسته‎اند. باآنکه عنصری در مدیحه یکی از بزرگ‎ترین قهرمانان این میدان بوده است، هرگز به پای [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] نرسیده است. دقیقی با آن همه توانایی در شعر می‎گوید:  
شاعران قصیده‎سرا کوشش خود را در مناقب فصیح و بلند پادشاهان به‎کار می‎برده‎اند. نام رودکی در این عرصه در صدر قرار دارد و شاعران همواره او را به استادی نام برده‎اند و خود را از حیث سرودن مدیحه شاگرد و پیرو او دانسته‎اند. باآنکه عنصری در مدیحه یکی از بزرگ‎ترین قهرمانان این میدان بوده است، هرگز به پای [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] نرسیده است. دقیقی با آن همه توانایی در شعر می‎گوید:  
'''کرا رودکی گفته باشد مدیح   امام فنون و سخنور بود'''
{{شعر}}
'''دقیقی مدیح آورد سوی او     چو فرما به‎سوی هجیورد بود'''<ref>ر.ک: همان، ص31</ref>‏.  
{{ب|''کرا رودکی گفته باشد مدیح''|2=''امام فنون و سخنور بود''}}
{{ب|''دقیقی مدیح آورد سوی او''|2=''چو فرما به‎سوی هجیورد بود''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، ص31</ref>‏.  


رودکی خود تسلط خویش را در مدیحه‎سرایی می‎دانسته و جایی که از گفتن مدح امیر ابوجعفر به‎سزا خود را ناتوان می‎شمارد بر جریر و طایی و حسان و سحبان شعرای مشهور عرب که در مدایح معروف بوده‎اند، خود را فزونی می‎نهد:  
رودکی خود تسلط خویش را در مدیحه‎سرایی می‎دانسته و جایی که از گفتن مدح امیر ابوجعفر به‎سزا خود را ناتوان می‎شمارد بر جریر و طایی و حسان و سحبان شعرای مشهور عرب که در مدایح معروف بوده‎اند، خود را فزونی می‎نهد:
'''جز به‎سزاوار میر گفت ندانم     ورچه جریرم به شعر و طایی و حسان'''
{{شعر}}
'''سخت شکوهم که عجز من بنماید   ورچه حریفم ابا فصاحت سحبان'''<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>‏.  
{{ب|''جز به‎سزاوار میر گفت ندانم''|2=''ورچه جریرم به شعر و طایی و حسان''}}
{{ب|''سخت شکوهم که عجز من بنماید''|2=''ورچه حریفم ابا فصاحت سحبان''}}
{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>‏.  


‎اکثر ابیات و اشعار‎ به‎جامـانده از [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] در حـوزه ادبیات توصیفی‎ است‎. چنان به توصیف بهار پرداخته است که از واژه‎واژه ابیاتش می‎توان نغمه‎ پرنـدگان‎، غـرش ابـرها، ریزش باران و حرکت‎ جویباران‎ را شنید‎:
‎اکثر ابیات و اشعار‎ به‎جامـانده از [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] در حـوزه ادبیات توصیفی‎ است‎. چنان به توصیف بهار پرداخته است که از واژه‎واژه ابیاتش می‎توان نغمه‎ پرنـدگان‎، غـرش ابـرها، ریزش باران و حرکت‎ جویباران‎ را شنید‎:
'''آمـد‎ بـهار‎ خـرم بـا رنـگ و بوی طیب     بـا‎ صـد‎ هـزار نــزهــت و آرایـش عـجیب'''
{{شعر}}
'''چـرخ بـزرگوار یـکی لـشکـری بـکرد     لـشـکــرش ابـر تــیره‎ و بـاد‎ صبــا نــقیب'''
{{ب|''آمـد‎ بـهار‎ خـرم بـا رنـگ و بوی طیب''|2='' بـا‎ صـد‎ هـزار نــزهــت و آرایـش عـجیب''}}
'''آن ابر بـین که‎ گـرید چو مرد سوگوار‎    و آن‎ رعد بین که نـالد چون‎ عاشق‎ کئیب'''
{{ب|''چـرخ بـزرگوار یـکی لـشکـری بـکرد''|2=''لـشـکــرش ابـر تــیره‎ و بـاد‎ صبــا نــقیب''}}
'''خورشید ز ابر تیره دهد روی گاه‎گـاه     چـونان حـصاری‎ای که گذر دارد‎ از‎ رقیب'''
{{ب|''آن ابر بـین که‎ گـرید چو مرد سوگوار''|2=''و آن‎ رعد بین که نـالد چون‎ عاشق‎ کئیب''}}
'''بـاران مـشک‎بـوی بـبارد‎ نـــوبـه‎نـو     وز بــرف‎ بـرکــشیــد‎ یـکی حــله قــصیب'''
{{ب|''خورشید ز ابر تیره دهد روی گاه‎گـاه ''|2=''چـونان حـصاری‎ای که گذر دارد‎ از‎ رقیب''}}
{{ب|''بـاران مـشک‎بـوی بـبارد‎ نـــوبـه‎نـو''|2=''وز بــرف‎ بـرکــشیــد‎ یـکی حــله قــصیب''}}
{{پایان شعر}}


[[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی‎]] بهار‎ را به سپاهی تشبیه کرده است که رویدادهای طبیعی، هرکدام در این سپاه‎ شغلی‎ برعهده دارند؛ ابرهای تیره بـه‎‎مـنزله‎ سپاهیان و باد‎ صبا‎، نقیب‎ و فرمانده لشکر است و برق‎ آسمان به‎عنوان نـفاط یا کسـی است که ظرف‎های مشتعل از نفت را به کشتی‎ یا‎ سـپاه دشـمن مـی‎اندازد. در توصیف [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]]‎، باد‎ صبا‎ همچون‎ فرمانده‎ لشکر سـپاهیان را‎ که‎ ابرها هستند، حرکت می‎دهد. برق آسمان نیز به آتش‎افکنی و شعله‎ور ساختن سـپاه دشـمن مشغول می‎شود‎ و رعد‎ نیز‎ نـوای جـنگی می‎نوازد<ref>ر.ک: رضاییان، زهرا، ص63</ref>‏.  
[[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی‎]] بهار‎ را به سپاهی تشبیه کرده است که رویدادهای طبیعی، هرکدام در این سپاه‎ شغلی‎ برعهده دارند؛ ابرهای تیره بـه‎‎مـنزله‎ سپاهیان و باد‎ صبا‎، نقیب‎ و فرمانده لشکر است و برق‎ آسمان به‎عنوان نـفاط یا کسـی است که ظرف‎های مشتعل از نفت را به کشتی‎ یا‎ سـپاه دشـمن مـی‎اندازد. در توصیف [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]]‎، باد‎ صبا‎ همچون‎ فرمانده‎ لشکر سـپاهیان را‎ که‎ ابرها هستند، حرکت می‎دهد. برق آسمان نیز به آتش‎افکنی و شعله‎ور ساختن سـپاه دشـمن مشغول می‎شود‎ و رعد‎ نیز‎ نـوای جـنگی می‎نوازد<ref>ر.ک: رضاییان، زهرا، ص63</ref>‏.  
خط ۷۱: خط ۷۶:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# مقدمه و متن کتاب.  
# مقدمه و متن کتاب.  
# امامی، نصرالله، «نگاهی دوباره به آثار رودکی سمرقندی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، دانشکده ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه شهید چمران اهواز)، بهار و تابستان 1385، شماره 4، صفحه 101 تا 110، به آدرس اینترنتی:
#[[:noormags:590570|امامی، نصرالله، «نگاهی دوباره به آثار رودکی سمرقندی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، دانشکده ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه شهید چمران اهواز)، بهار و تابستان 1385، شماره 4، صفحه 101 تا 110]].
#:http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/590570
#[[:noormags:1251795|رضاییان، زهرا، «بهار رستاخیزی پس از مرگ»، پایگاه مجلات تخصصی نور، نامه جامعه، فروردین 1390، شماره 79، صفحه 62 تا 66]].
# رضاییان، زهرا، «بهار رستاخیزی پس از مرگ»، پایگاه مجلات تخصصی نور، نامه جامعه، فروردین 1390، شماره 79، صفحه 62 تا 66، به آدرس اینترنتی:
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1251795
   
   
== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==
خط ۸۷: خط ۹۰:
   
   
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
 
[[رده: 25 شهریور الی 24 مهر]]
 
[[رده:سال97-25شهریور الی24 مهر]]
[[رده:سال97-25شهریور الی24 مهر]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش