پرش به محتوا

جوحی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۹۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'مقدمه و متن كتاب رده:کتاب‌شناسی' به 'مقدمه و متن كتاب ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی'
جز (جایگزینی متن - ' | تعداد جلد =' به '| تعداد جلد =')
جز (جایگزینی متن - 'مقدمه و متن كتاب رده:کتاب‌شناسی' به 'مقدمه و متن كتاب ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی')
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۴: خط ۱۴:
جحا، - ۱۳۰؟ق. - لطیفه‏‌ها
جحا، - ۱۳۰؟ق. - لطیفه‏‌ها


لطیفه‎های عربی - قرن 2ق.
لطیفه‌های عربی - قرن 2ق.
| ناشر =  
| ناشر =  
دانشگاه تهران
دانشگاه تهران
خط ۲۴: خط ۲۴:
| شابک =964-03-4712-4
| شابک =964-03-4712-4
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10233
| کتابخوان همراه نور =10233
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۳۴: خط ۳۶:


==ساختار==
==ساختار==
كتاب حاوى 759 داستان طنز از شخصيت‌هاى معروف به نامهاى «جحاى عربى»، «خواجه نصر‌الدين افندى جحا رومى»، و «ملانصر‌الدين ايرانى» است كه داستانهاى هر كدام از اين شخصيت‌هاى طنز در يك بخش ذكر شده است.
كتاب حاوى 759 داستان طنز از شخصيت‌هاى معروف به نامهاى «جحاى عربى»، «خواجه نصر‌الدين افندى جحا رومى»، و «ملانصر‌الدين ايرانى» است كه داستانهاى هر كدام از اين شخصيت‌هاى طنز در يك بخش ذكر شده است.


خط ۴۳: خط ۴۳:
مجاهد در اين كتاب خواسته است تا از رهگذر گردآورى كليه حكايات منتسب به جوحى، به تحقيق درباره صاحبان اصلى و اوليه اين حكايات بپردازد و سهم هر يك از فرهنگ‌هاى ترك و عرب و فارس را در اين ميان روشن سازد. او براى دستيابى به اين مقصود، از شش منبع به زبانهاى عربى، فارسى و تركى استفاده كرده و دو نسخه خطى را نيز از نظر گذرانيده و آنها را به ترتيب سير تاريخى در كتاب آورده است.
مجاهد در اين كتاب خواسته است تا از رهگذر گردآورى كليه حكايات منتسب به جوحى، به تحقيق درباره صاحبان اصلى و اوليه اين حكايات بپردازد و سهم هر يك از فرهنگ‌هاى ترك و عرب و فارس را در اين ميان روشن سازد. او براى دستيابى به اين مقصود، از شش منبع به زبانهاى عربى، فارسى و تركى استفاده كرده و دو نسخه خطى را نيز از نظر گذرانيده و آنها را به ترتيب سير تاريخى در كتاب آورده است.


كتاب با مقدمه‌اى تحليلى آغاز مى‌شود كه نويسنده در آن از رهگذر نقد و نقل آراء انديشمندان و نويسندگان (بيشتر عرب) و صاحبان لغت از ابتدا تا كنون، به بررسى هويت پيشينه، زندگى و شخصيت جوحا پرداخته و در اين ميان ادبيات جحوى را نيز مورد تحليل قرار داده است. به گفته مجاهد، يكى از محورهاى اصلى كتاب اين است كه به آواى 145 ساله ترك دانستن جوحى خاتمه دهد. چرا كه: «حكايات جُحا را براى اولين بار تركان عثمانى در 145 سال پيش به زبان عربى در مصر تأليف كردند و نام مجعول «خوجا نصرالدين» را بر آن نهادند كه در گنجينه ادب عرب بوده است و مقدار زيادى هم از گنجينه ادب فارسى است و حتى يك حكايت به نام ملا نصرالدين در متون ادب عرب و فارس و ترك و حتى يك نسخه خطى در فهرست هيچ كتابخانه اى در دنيا، با اين نام ديده نشده است و پرونده ملا نصرالدين مجعول بايد براى هميشه بسته شود.»
كتاب با مقدمه‌اى تحليلى آغاز مى‌شود كه نویسنده در آن از رهگذر نقد و نقل آراء انديشمندان و نويسندگان (بيشتر عرب) و صاحبان لغت از ابتدا تا كنون، به بررسى هويت پيشينه، زندگى و شخصيت جوحا پرداخته و در اين ميان ادبيات جحوى را نيز مورد تحليل قرار داده است. به گفته مجاهد، يكى از محورهاى اصلى كتاب اين است كه به آواى 145 ساله ترك دانستن جوحى خاتمه دهد. چرا كه: «حكايات جُحا را براى اولين بار تركان عثمانى در 145 سال پيش به زبان عربى در مصر تأليف كردند و نام مجعول «خوجا نصرالدين» را بر آن نهادند كه در گنجينه ادب عرب بوده است و مقدار زيادى هم از گنجينه ادب فارسى است و حتى يك حكايت به نام ملا نصرالدين در متون ادب عرب و فارس و ترك و حتى يك نسخه خطى در فهرست هيچ كتابخانه‌اى در دنيا، با اين نام ديده نشده است و پرونده ملا نصرالدين مجعول بايد براى هميشه بسته شود.»


او در همين ارتباط در بخشى از كتاب پيشنهاد مى‌كند كه از اين پس «جوحى» به عنوان رمز و مثل و مظهر و نماد فكاهى ادب فارسى انتخاب شود. چرا كه چنين پيشنهادى ناظر بر پيشينه حضور جوحى در گذشته ادبى كشورمان است.  
او در همين ارتباط در بخشى از كتاب پيشنهاد مى‌كند كه از اين پس «جوحى» به عنوان رمز و مثل و مظهر و نماد فكاهى ادب فارسى انتخاب شود. چرا كه چنين پيشنهادى ناظر بر پيشينه حضور جوحى در گذشته ادبى كشورمان است.  


كتاب، پس از مقدمه، به تحقيق و ترجمه نوادر جُحا در ادبيات عرب اختصاص دارد كه شامل 92 حكايت مربوط به قرن اول تا آخر قرن نهم هجرى قمرى است و حكايات واقعى جُحاى اولى محسوب مى‌شوند. از ويژگى اين حكايت‌ها، كوتاهى و عريانى آنهاست كه از نظر اسلوب و سبک و معانى و مفاهيم، با ساير حكايات كه از قرن چهاردهم به بعد با نام جحا آمده است تفاوت دارند.  
كتاب، پس از مقدمه، به تحقيق و ترجمه نوادر جُحا در ادبيات عرب اختصاص دارد كه شامل 92 حكايت مربوط به قرن اول تا آخر قرن نهم هجرى قمرى است و حكايات واقعى جُحاى اولى محسوب مى‌شوند. از ويژگى اين حكايت‌ها، كوتاهى و عريانى آنهاست كه از نظر اسلوب و سبک و معانى و مفاهيم، با ساير حكايات كه از قرن چهاردهم به بعد با نام جحا آمده است تفاوت دارند.  


بخش بعد، به تحقيق و ترجمه كتاب نوادر الخوجه نصرالدين افندى جُحاى رومى مى‌پردازد كه قديم‌ترين و نخستين كتاب نوادر جحا است كه به زبان عربى در 1862م در مصر چاپ شده است و قريب بيست سال بعد به نام مطايبات ملا نصرالدين در ايران به چاپ رسيده كه در حقيقت نخستين ترجمه و تأليف ملانصرالدين در ايران است. در اين بخش [[مجاهد، احمد|احمد مجاهد]] نخستين تأليف نوادر جُحا را با نخستين ترجمه فارسى آن آورده است تا به قول خودش به اصل «آب را بايد از سرچشمه نوشيد» وفادار باشد، ولى از ذكر برخى از حكايات ركيك كه «نه در فرهنگ عرب ديده مى‌شود و نه در فرهنگ فارس و ساخته تركان عثمانى است» خوددارى كرده و فقط از نظر نظم كتاب، عناوين و شماره رديف آنها را آورده است.  
بخش بعد، به تحقيق و ترجمه كتاب نوادر الخوجه نصرالدين افندى جُحاى رومى مى‌پردازد كه قديم‌ترين و نخستين كتاب نوادر جحا است كه به زبان عربى در 1862م در مصر چاپ شده است و قريب بيست سال بعد به نام مطايبات ملا نصرالدين در ايران به چاپ رسيده كه در حقيقت نخستين ترجمه و تأليف ملانصرالدين در ايران است. در اين بخش [[مجاهد، احمد|احمد مجاهد]] نخستين تأليف نوادر جُحا را با نخستين ترجمه فارسى آن آورده است تا به قول خودش به اصل «آب را بايد از سرچشمه نوشيد» وفادار باشد، ولى از ذكر برخى از حكايات ركيك كه «نه در فرهنگ عرب ديده مى‌شود و نه در فرهنگ فارس و ساخته تركان عثمانى است» خوددارى كرده و فقط از نظر نظم كتاب، عناوين و شماره رديف آنها را آورده است.  
خط ۶۲: خط ۶۲:


==وضعيت كتاب==
==وضعيت كتاب==
مؤلف معمولاً همراه داستان، تصويرى مينياتورى، مربوط به آن داستان را آورده است. در برخى از موارد نيز از نسخ خطى كه مورد استفاده قرار داده است.  
مؤلف معمولاً همراه داستان، تصويرى مينياتورى، مربوط به آن داستان را آورده است. در برخى از موارد نيز از نسخ خطى كه مورد استفاده قرار داده است.  


خط ۷۳: خط ۷۱:
مقدمه و متن كتاب
مقدمه و متن كتاب


 
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}




[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات عربی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش