۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
لبنان في عهد الأمراء الشهابيين: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'كتابها' به 'کتابها'
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'كتابها' به 'کتابها') |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
كتاب حاضر گزارشى از اتفاقات و وقايع سياسى، اجتماعى، اقتصادى و همچنين حوادث طبيعى است كه در سرزمين لبنان به وقوع پيوسته است. در اين كتاب، نويسنده بخش اول را به تاريخ اسلام و مسائلى كه در آغاز دعوت رسول گرامى اسلام(ص) اتفاق افتاده اختصاص داده است. سپس حوادث گوناگون سرزمين لبنان، سوريه، فلسطين، خاورميانه و برخى كشورهاى اروپايى را در بخشهاى ديگر كتاب تا سال 1835م - كه چند سال قبل از وفات خود مىباشد- ادامه داده است. | كتاب حاضر گزارشى از اتفاقات و وقايع سياسى، اجتماعى، اقتصادى و همچنين حوادث طبيعى است كه در سرزمين لبنان به وقوع پيوسته است. در اين كتاب، نويسنده بخش اول را به تاريخ اسلام و مسائلى كه در آغاز دعوت رسول گرامى اسلام(ص) اتفاق افتاده اختصاص داده است. سپس حوادث گوناگون سرزمين لبنان، سوريه، فلسطين، خاورميانه و برخى كشورهاى اروپايى را در بخشهاى ديگر كتاب تا سال 1835م - كه چند سال قبل از وفات خود مىباشد- ادامه داده است. | ||
روش نويسنده در اين كتاب نيز همچون ساير | روش نويسنده در اين كتاب نيز همچون ساير کتابهاى تاريخ اسلام است، كه در ابتدا حوادث سال اول هجرت و اتفاقات صدر اسلام و قرنهاى اول هجرى را ذكر مىنمايد تا اينكه به نيمه نخست قرن سيزدهم مىرسد. علاوه بر اين، كتاب به سه بخش نيز تقسيمبندى مىشود، كه نويسنده بخش نخست را تا سال 1108ق (1696م)، و بخش دوم را تا حوادث سال 1234ق (1818م)، و بخش سوم و پايانى كتاب را تا حوادث آخر سال 1251ق (1835م) اختصاص مىدهد. | ||
همچنين منابع نويسنده در بخش اول، | همچنين منابع نويسنده در بخش اول، کتابهايى همچون: [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]]، [[مروج الذهب و معادن الجوهر|تاريخ مسعودى]]، [[تاریخ مختصر الدول|تاريخ ابن العبرى]]، تاريخ ابن الحريرى، تاريخ ابن سباط، تاريخ گوليلموس، تاريخ بارونيوس، تاريخ صالح بن يحيى و تاريخ [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] بوده است. | ||
وى براى نوشتن دو بخش ديگر كتاب، از منابع مختلف ديگرى همچون: يادداشتهاى روزانه شخصى خود، فرمانهاى رسمى و حكومتى و گزارشهاى ادارات گوناگون دولتى بهره برده است. افزون بر آن نويسنده از يادداشتها و تاريخنگارىهاى افرادى خارج از دستگاه حكومتى لبنان كه در فن تاريخنويسى داراى مهارت كافى بوده است نيز بهره برده است، كه از آن جمله مىتوان به افرادى هچمون: كشيش حنايا منير، كشيش روفائيل كرامة، كشيش قسطنطين طرابلسى، كشيش نقولا الترك، كشيش يوسف العورا، نويسنده تاريخ الجزار، نويسنده تاريخ جبرتى و تاريخ ابراهيم العورا فى اخبار سليمان پاشا و عبدالله پاشا اشاره نمود، كه هريك از اين منابع، در حد خود از اهميت فراوانى برخوردار مىباشد. | وى براى نوشتن دو بخش ديگر كتاب، از منابع مختلف ديگرى همچون: يادداشتهاى روزانه شخصى خود، فرمانهاى رسمى و حكومتى و گزارشهاى ادارات گوناگون دولتى بهره برده است. افزون بر آن نويسنده از يادداشتها و تاريخنگارىهاى افرادى خارج از دستگاه حكومتى لبنان كه در فن تاريخنويسى داراى مهارت كافى بوده است نيز بهره برده است، كه از آن جمله مىتوان به افرادى هچمون: كشيش حنايا منير، كشيش روفائيل كرامة، كشيش قسطنطين طرابلسى، كشيش نقولا الترك، كشيش يوسف العورا، نويسنده تاريخ الجزار، نويسنده تاريخ جبرتى و تاريخ ابراهيم العورا فى اخبار سليمان پاشا و عبدالله پاشا اشاره نمود، كه هريك از اين منابع، در حد خود از اهميت فراوانى برخوردار مىباشد. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
آنچه كه از مطالعه نسخههاى خطى كتاب به دست آمده اين است كه در پارهاى از اوقات خود نويسنده دست به تألیف مىبرده است، و در ساير مواقع، مطالب را براى نسخهنويسان املا مىنمود. و به همين علت است كه در جاىجاى كتاب، غلطهاى املايى فراوانى به چشم مىخورد. علاوه بر آن، كتاب حاضر در نقل وقايع تاريخى از دقت فراوانى برخوردار نيست؛ به اين سبب كه مؤلف خود، مراجعه و تصحيح دوبارهاى به دستنوشتههاى كتاب نداشته و از اينرو خواننده، در برخى از فصلها، با عدم تطابق كتاب با وقايع تاريخى و زمان آنها برخورد مىنمايد. براى نمونه مىتوان به جنگى كه ميان أسعد پاشا و الأمير ملحم صورت گرفته اشاره نمود، كه در اين كتاب، تاريخ اين جنگ را هم سال 1157ق (1794م) و هم سال 1168ق (1754م) نگاشتهاند. و همچنين تاريخ به قتل رسيدن احمد زرو تاجر را سال 1218ق (1803م) را ذكر كردهاند، در حالىكه تاريخ دقيق آن، سال 1216ق (1801م) است. | آنچه كه از مطالعه نسخههاى خطى كتاب به دست آمده اين است كه در پارهاى از اوقات خود نويسنده دست به تألیف مىبرده است، و در ساير مواقع، مطالب را براى نسخهنويسان املا مىنمود. و به همين علت است كه در جاىجاى كتاب، غلطهاى املايى فراوانى به چشم مىخورد. علاوه بر آن، كتاب حاضر در نقل وقايع تاريخى از دقت فراوانى برخوردار نيست؛ به اين سبب كه مؤلف خود، مراجعه و تصحيح دوبارهاى به دستنوشتههاى كتاب نداشته و از اينرو خواننده، در برخى از فصلها، با عدم تطابق كتاب با وقايع تاريخى و زمان آنها برخورد مىنمايد. براى نمونه مىتوان به جنگى كه ميان أسعد پاشا و الأمير ملحم صورت گرفته اشاره نمود، كه در اين كتاب، تاريخ اين جنگ را هم سال 1157ق (1794م) و هم سال 1168ق (1754م) نگاشتهاند. و همچنين تاريخ به قتل رسيدن احمد زرو تاجر را سال 1218ق (1803م) را ذكر كردهاند، در حالىكه تاريخ دقيق آن، سال 1216ق (1801م) است. | ||
اما با اين وجود، كتاب حاضر از مفصلترين | اما با اين وجود، كتاب حاضر از مفصلترين کتابهاى تاريخ معاصر لبنان است و بخشى از آن نيز در زمان وقوع حوادث گوناگون سياسى و اجتماعى به رشته تحرير درآمده است، و علاوه بر آن بسيارى از گزارشهاى تاريخى به ثبت رسيده در اين كتاب، بوسيله افراد و صاحبمنصبان حكومتى كه از نزدیک شاهد و ناظر اتفاقات بودهاند صورت گرفته است. از اينرو، موارد فوق را مىتوان نقاط قوت كتاب برشمرد. | ||
نكتهاى كه بايد به آن اشاره نمود آن است كه مصحّح، بخش اول كتاب كه دربردارنده تاريخ صدر اسلام است را چاپ ننموده است. و اينگونه دليل آورده كه: اين بخش در ساير | نكتهاى كه بايد به آن اشاره نمود آن است كه مصحّح، بخش اول كتاب كه دربردارنده تاريخ صدر اسلام است را چاپ ننموده است. و اينگونه دليل آورده كه: اين بخش در ساير کتابهاى تاريخى، به تفصيل در مورد آن سخن به ميان آمده است. از اينرو، فقط دو بخش پايانى اين كتاب كه از ايجاد و شروع حكومت سلسله شهابيين (1109ق) در لبنان آغاز مىشود را انتشار داده و در دسترس عموم قرار داده است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||