پرش به محتوا

نسیمی، سید عمادالدین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR17609.jpg|بندانگشتی|نسیمی، عمادالدين]]
[[پرونده:NUR17609.jpg|بندانگشتی|نسیمی، سید عمادالدین]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type="authorName" |نسیمی، عمادالدين
! نام!! data-type="authorName" |نسیمی، سید عمادالدین
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
| data-type="authorOtherNames" |عمادالدین نسیمی
| data-type="authorOtherNames" |عمادالدین نسیمی


ن‍س‍ي‍م‍ي‌ ش‍ي‍رازي‌، ع‍م‍ادال‍دي‍ن‌
ن‍س‍ي‍م‍ي‌ ش‍یرازی‌، ع‍م‍ادال‍دي‍ن‌


ن‍س‍ي‍م‍ي‌ ش‍ي‍روان‍ي‌، ع‍م‍ادال‍دي‍ن‌
ن‍س‍ي‍م‍ي‌ ش‍ي‍روان‍ي‌، ع‍م‍ادال‍دي‍ن‌
خط ۱۴: خط ۱۴:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |
| data-type="authorfatherName" |سید محمد
|-
|-
|متولد  
|متولد  
| data-type="authorbirthDate" |748ق
| data-type="authorbirthDate" |748ق  
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
خط ۲۳: خط ۲۳:
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
| data-type="authorDeathDate" |837ق
| data-type="authorDeathDate" |837ق  
|-
|-
|اساتید
|اساتید
خط ۲۹: خط ۲۹:
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
| data-type="authorWritings" |
| data-type="authorWritings" |[[دیوان سید عمادالدین نسیمی]]
 
خورشید در بند


|- class="articleCode"
|- class="articleCode"
|کد مولف
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE17609AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE17609AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''سید عمادالدین نسیمی''' (748-837ق)، متخلص به '''نسیمی،''' عارف و شاعر متعهد شیعی و متفکّر مکتب حروفیه در قرن هشتم 
'''سید علی عمادالدین نسیمی''' (748-837ق)، متخلص به نسیمی'''،''' عارف و شاعر متعهد شیعی و متفکّر مکتب حروفیه در قرن هشتم 
 
==ولادت==
عمادالدین نسیمی به سال ٧٤٨ق، در شهر تبریز، در خانواده‌ای مذهبی از سادات چشم به جهان گشود<ref>ر.ک: فدوی، طیبه؛ باوان‌پوری، مسعود؛ لرستانی، نرگس، ص56</ref>.
 
[[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] از وی به‌عنوان نسیمی شیرازی یاد نموده و اعلام کرده که در زرقان - ‎از توابع شیراز - ‎بر‎ سر‎ قبر‎ او رفته است
 
[[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]]‎ و [[ابن عماد، عبدالحی بن احمد|ابن‎‎ عماد حنبلی]] لقب «نسیم‌الدین» را که هر دو از [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] گرفته‌اند، به‌عنوان نام نسیمی متذکر‎ شده‌اند‎. قدیمی‌ترین مأخذی که از لقب عمادالدین سخن گفته است، کتاب‎ «مجالس ‎العشاق» کمال‌الدین حسین گازرگاهی (تألیف ٩٠٨ق) است. لطیفی در تذکرة الشعرای خود، نسیمی را اهل ناحیه نسیم‎ در‎ نزدیکی‎ بغداد می‌داند. گروهی آرامگاه او را در زرقان فارس و گروهی دیگر‎ در‎ حلب می‌دانند<ref>ر.ک: همان، ص56 و 57</ref>.
 
نام نسیمی «علی» است. چنان که خود و یا یکی از مریدانش به صراحت گوید:
 
{{شعر}}
{{ب|''علی'' ‌محبوب ذات حق از آن آمد که چون نقطه|همیشه بود تا باشد ز جود فضل حق با بیست<ref>پایگاه دوستداران دکتر حسین محمدزاده صدیق(دوزگون)</ref>}}
{{پایان شعر}}
 
نام پدر نسیمی در وصیت‌نامه‌ی فضل‌الله نعیمی چنين آمده است:


==زادروز و زادگاه==
«اگر مصلحت داند، فرزند کوچک را [به] سید علی بن سید محمد بدهد. علی محرم است. او را با خود ببرد. سید علی باید که در خدمت تقصیر نکند.»
«عمادالدین نسیمی»، به سال ٧٤٨ق، در شهر تبریز، در خانواده‎ای مذهبی از سادات چشم به جهان گشود<ref>ر.ک: فدوی، طیبه؛ باوان‎پوری، مسعود؛ لرستانی، نرگس، ص56</ref>.


[[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] از وی به‎عنوان نسیمی شیرازی یاد نموده و اعلام کرده که در زرقان - ‎از توابع شیراز - ‎بر‎ سر‎ قبر‎ او رفته است
تقریباً در همه‌ی اسناد و منابع اشاره شده که خاندان وی جزو سادات بوده‌اند. اغلب تذکره‌ها تأکید دارند که وی سیّدی صحیح النّسب و عالی درجه بوده است. در وصیت‌نامه‌ی فضل‌الله نعیمی هم به سیادت وی اشاره رفته است. در همه جا هم قبل از نامش لفظ سیّد ذکر شده است. کسی تا کنون جز این سخنی نگفته است.<ref>همان</ref>


[[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]]‎ و [[ابن عماد، عبدالحی بن احمد|ابن‎‎ عماد حنبلی]] لقب «نسیم‎الدین» را که هر دو از [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] گرفته‎اند، به‎عنوان نام نسیمی متذکر‎ شده‎اند‎. قدیمی‎ترین مأخذی که از لقب عمادالدین سخن گفته است، کتاب‎ «مجالس ‎العشاق» کمال‎الدین حسین گازرگاهی (تألیف ٩٠٨ق) است. لطیفی در تذکرة الشعرای خود، نسیمی را اهل ناحیه نسیم‎ در‎ نزدیکی‎ بغداد می‎داند. گروهی آرامگاه او را در زرقان فارس و گروهی دیگر‎ در‎ حلب می‎دانند<ref>ر.ک: همان، ص56 و 57</ref>.
==دین و مذهب==
دین نسیمی، اسلام و مذهبش شیعه‌ی جعفری اثنی عشری بوده است. در این، هیچ شکی نیست. در باب دین و مذهب او، در هیچ جا جز این ادعایی نشده است. مدایح وی در باب چهارده معصوم مشهور است. او، حروفیه را مسلکی می‌شناخته است و از شیعیان صافی ضمیر روزگار خود بوده است.<ref>همان</ref>.


==جایگاه اجتماعی و ادبی==
==جایگاه اجتماعی و ادبی==
او یکی از بزرگ‎ترین مردان مبارز‎ و یکی‎ از برجسته‎ترین شخصیت‎های ادبی و فرهنگی و یکی از مشهورترین و جسورترین شاعران مشرق‎زمین است که تمام عمر خویش را صرف مبارزه در راه نجات مردم و رهایی ستم‎کشان از جور‎ و ستم‎ اربابان زور و زر نموده است<ref>ر.ک: همان، ص56</ref>.
او یکی از بزرگ‎ترین مردان مبارز‎ و یکی‎ از برجسته‌ترین شخصیت‎های ادبی و فرهنگی و یکی از مشهورترین و جسورترین شاعران مشرق‎زمین است که تمام عمر خویش را صرف مبارزه در راه نجات مردم و رهایی ستم‌کشان از جور‎ و ستم‎ اربابان زور و زر نموده است<ref>ر.ک: همان، فدوی، طیبه؛ باوان‌پوری، مسعود؛ لرستانی، نرگس، ص56</ref>.


شعر وی، شعری است با درون‎مایه‎ای‎ عرفانی‎، با مضامینی زیبا و باریک‎بینی‎های خاص. نسیمی از شاعران سبک عراقی است و بیشتر از [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] متأثر است. ظاهرا تخلص «نسیمی» مربوط به دوران پختگی شعری شاعر است؛ چرا‎که‎ او‎ «هاشمی» و «حسینی» نیز تخلص می‎کرده‎ است<ref>ر.ک: همان</ref>.
شعر وی، شعری است با درون‌مایه‌ای‎ عرفانی‎، با مضامینی زیبا و باریک‌‌بینی‌های خاص. نسیمی از شاعران سبک عراقی است و بیشتر از [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] متأثر است. ظاهرا تخلص «نسیمی» مربوط به دوران پختگی شعری شاعر است؛ چرا‎که‎ او‎ «هاشمی» و «حسینی» نیز تخلص می‌کرده‎ است<ref>ر.ک: همان</ref>.


==وفات==
==شهادت==
در مورد مرگ وی کوتاه می‎توان‎ گفت‎ که‎ «علما، شیوخ و قضات حلب، نسیمی را به گمراه کردن برخی اشخاص نادان و انداختن آنها‎ به‎ راه‎ کفر و زندقه متهم ساخته، سلطان مؤید، حاکم حلب را به کشتن او ترغیب کردند‎. سلطان‎ دستور داد تا پوست نسیمی را زنده‎زنده بکنند». در‎ مورد‎ مرگ‎ وی آمده است: «در محل پوست‎ کندن، خون بسیار از او رفته، رنگش زرد‎ شد‎. گفتند که چون است که رنگ زرد کرده‎ای؟ گفت : من آفتاب سپهر عاشقی‎ام‎ از‎ مطلع‎ عشق طالع شده؛ آفتاب در محل غروب زرد می‎شود و گویند نسیمی فی‎البداهه سرود:{{شعر}}
در مورد مرگ وی کوتاه می‌توان‎ گفت‎ که‎ «علما، شیوخ و قضات حلب، نسیمی را به گمراه کردن برخی اشخاص نادان و انداختن آنها‎ به‎ راه‎ کفر و زندقه متهم ساخته، سلطان مؤید، حاکم حلب را به کشتن او ترغیب کردند‎. سلطان‎ دستور داد تا پوست نسیمی را زنده‌زنده بکنند». در‎ مورد‎ مرگ‎ وی آمده است: «در محل پوست‎ کندن، خون بسیار از او رفته، رنگش زرد‎ شد‎. گفتند که چون است که رنگ زرد کرده‌ای؟ گفت: من آفتاب سپهر عاشقی‌ام‎ از‎ مطلع‎ عشق طالع شده؛ آفتاب در محل غروب زرد می‌شود و گویند نسیمی فی‌البداهه سرود:
 
{{شعر}}
{{ب|''آن دم‎ که‎ اهل [اجل] موکل مرد شود''|2=''آهم چو دم سحرگهی سرد شود''}}
{{ب|''آن دم‎ که‎ اهل [اجل] موکل مرد شود''|2=''آهم چو دم سحرگهی سرد شود''}}
{{ب|''خورشید که‎ پردل‎تر‎ از آن چیزی نیست''|2=''در وقت فروشدن رخش زرد شود''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>.
{{ب|''خورشید که‎ پردل‌تر‎ از آن چیزی نیست''|2=''در وقت فروشدن رخش زرد شود''<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>}}.{{پایان شعر}}


منابع تاریخی تاریخ قتل او را 837ق نوشته‌اند.<ref>دیوان شعر نسیمی، ص21</ref>
تاریخ شهادت او را عسقلانی 821 ه، هدایت 837 ه و مجالس العشاق 837 ه ذکر کرده‌اند.<ref>پایگاه دوستداران دکتر حسین محمدزاده صدیق(دوزگون)</ref>. [[عباسی داکانی، پرویز|پرویز عباسی داکانی]] در مقدمه کتاب دیوان شعر نسیمی هم همین تاریخ را صحیح پنداشته.<ref>دیوان شعر نسیمی، ص21</ref> در کتاب بشارت‌نامه که در سال 811 ه تألیف شده، تاریخ شهادت وی را 807 ه. نوشته است. از میان محققان زندگی نسیمی مرحومان [[محمد فؤاد کوپریلی]]، [[گولپینارلی، عبدالباقی|عبدالباقی گؤلپینارلی]] و دکتر [[حسین اعیان]] همین تاریخ را معتبر می‌دانند. [[مدرس، محمدعلی|مدرس تبریزی]] در [[ریحانة الأدب فی تراجم المعروفین بالکنیة أو اللقب|ریحانة الادب]] نیز همین تاریخ را قبول کرده است. در آن سال نسیمی 36 سال سن داشت. به هر حال نمی‌توان سال شهادت نسیمی را دورتر از 811 ه.، سال تألیف بشارت‌نامه دانست.<ref>پایگاه دوستداران دکتر حسین محمدزاده صدیق(دوزگون)</ref>


==پانویس ==
==پانویس==
<references />
<references />
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
#[[:noormags:1164155|فدوی، طیبه؛ باوان‎پوری، مسعود؛ لرستانی، نرگس، «تجلی قرآن کریم در شعر نسیمی شیروانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: پژوهش‎های قرآنی در ادبیات، پاییز و زمستان 1393، ‎شماره 2 (26 صفحه، ‎از 53 تا 78)]].
#دیوان سید عمادالدین نسیمی، سیدعمادالدین نسیمی، پرویز عباسی داکانی(مصحح)، تهران انتشارات برگ، 1369ش
#دیوان سید عمادالدین نسیمی، سیدعمادالدین نسیمی، پرویز عباسی داکانی(مصحح)، تهران انتشارات برگ، 1369ش
#[https://www.duzgun.ir/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D8%B1-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86/731-%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%85%DB%8C پایگاه دوستداران دکتر حسین محمدزاده صدیق(دوزگون)]
#[[:noormags:1164155|فدوی، طیبه؛ باوان‌پوری، مسعود؛ لرستانی، نرگس، «تجلی قرآن کریم در شعر نسیمی شیروانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: پژوهش‌های قرآنی در ادبیات، پاییز و زمستان 1393، ‎شماره 2 (26 صفحه، ‎از 53 تا 78)]].
{{شهیدان}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


==وابسته‌ها==
[[دیوان سید عمادالدین نسیمی]]
[[دیوان سید عمادالدین نسیمی]]


[[خورشید در بند]]
[[خورشید در بند]]
[[دیوان فارسی فضل‌الله نعیمی تبریزی و عمادالدین نسیمی شیروانی]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:25 مرداد الی 24 شهریور]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:سال97-25مرداد الی24 شهریور]]
[[رده:شهیدان]]