فتال نیشابوری، محمد بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

'''محمد بن حسن بن على بن احمد بن على فتال نيشابورى'''، معروف به ابن فتال و ابن فارسى، از علماى قرن پنجم و ششم هجرى است.

# بعضى او را محمد بن حسن دانسته‌اند، بعضى محمد بن على و بعضى ديگر محمد بن احمد، و حتى ابن شهر آشوب در مناقب دو تعبير نسبت به ايشان دارد<br/> توجيه اين مشكل آن است كه نام صحيح و كامل وى محمد بن حسن بن على بن احمد است ؛ اما چون پدر، پدر بزرگ و جد اعلاى او همگى اهل علم و با فضيلت بوده‌اند در انتساب، به هر سه آنها نسبت داده مى‌شود. پس مصداق تمام اين اسامى يك شخص است و در نسبت هم اشتباهى پيش نيامده است.

# جهت دوم تشابه، اينكه شيخ منتجب الدين در فهرست دو نفر را به عنوان فتال نيشابورى نام برده، يكى صاحب روضة الواعظين و ديگرى صاحب تفسيرى كه مى‌گويد من تفسير او را با واسطۀ افراد مورد اعتماد نقل مى‌كنم.<br/>شيخ آقا بزرگ تهرانى نيز قائل به اين است كه دو نفر با نام فتال بوده‌اند و ديگران اشتباها هر دو را يك نفر دانسته‌اند.<br/>در مقابل، بسيارى از بزرگان تراجم اين دو نفر را يكى دانسته‌اند وبا توجه به اينكه تنها منتجب الدين نامى از فتال صاحب تفسير برده و در هيچ جاى ديگر اثر و نامى از او نمى‌يابيم، اتحاد اين دو نفر قولى است كه نزديك به واقع مى‌نمايد. بزرگانى چون علامه مجلسى و صاحب روضات الجنات و محدث نورى نيز اين نظر را تأييد كرده‌اند.<br/>اما اينكه شيخ منتجب الدين مى‌گويد تفسير او را به واسطه ثقات نقل مى‌كنم دليل بر فاصلۀ زمانى نيست چرا كه ممكن است هم عصر بوده باشند و در عين حال كتاب او را از ديگرى شنيده و نقل كند. (ابن شهر آشوب و شيخ منتجب الدين هم‌عصر مى‌باشند و ابن شهر آشوب شاگرد فتال نيشابورى است).

# پدرش شيخ حسن بن على فتال

# شيخ الطائفه، شيخ طوسى

# سيد مرتضى علم الهدى

# شيخ عبد الجبار بن عبد الله

# مرتضى ابو الحسن مطهر

# ابن شهر آشوب مازندرانى

# على بن حسن نيشابورى

# روضة الواعظين و بصيرة المتعظين كه از جمله مصادر بحار الانوار است و بارها در ايران و عراق چاپ شده است.

# كتاب التنوير في معاني التفسير.