دیوان افضل‌الدین بدیل بن علی نجار خاقانی شروانی: تفاوت میان نسخه‌ها

سجادی خود پس از اشاره به استفاده از نسخه‎های چهارگانه کتاب در تصحیح آن، چنین می‎نویسد: «سپس برای روشن شدن مطالب و تعبیرات و ابیات مشکل به شروح [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]] نیز مراجعه و آنچه که به فهم و توضیح و اصطلاحات کمک می‎کرد در حواشی نقل شد. در اثنای مطالعه شروح دیوان خاقانی به این نکته برخوردم که اکثر شارحان توجیهات عجیب و شروح خارج از حقیقت بر ابیات او داده و چون نسخه صحیح از دیوان در دست نبود، کلمات دچار تحریف و تغییر زیاده شده و بر همان کلمات غلط و تحریف‎شده نیز شروح و توضیحات نادرست نوشته‎اند؛ درصورتی‎که با مراجعه به نسخ کهن و مضبوط و همچنین از روی خود دیوان و با توجه به تعبیرات مختلف که از یک مضمون هست و پس از آشنایی به سبک خاص و اصطلاحات مخصوص [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]]، مشکلات بهتر و آسان‎تر حل می‎شود. به این جهت در ضمن تصحیح، هر جا که اشعار خود [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]] برای بیان و توضیح مطلبی ممکن بود به‎کار آید در حاشیه اشاره شد. علاوه بر این به دواوین سایر شعرا و مخصوصاً گویندگان معاصر با [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]] و همچنین به اکثر کتب نثر که احتمال می‎رفت مشکلی را حل کند، مراجعه و از آنها استفاده شد<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه چهار</ref>‏.

ضبط کرده است<ref>ر.ک: همان، صفحه شصت‎وسه</ref>‏.  

اگر بخواهیم با نظری دقیق به اشعار [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]] توجه و درباره او حکم کنیم، برروی‎هم باید او را مبتکر یک سبک تازه در سخن‎سرایی بدانیم. خود او نیز در اشعارش بارها به این معنی اشاره کرده و اگر قسمتی از آن را که ادعای شاعرانه است رد کنیم، قسمتی دیگر بجا و درست است؛ مثلاً در یک قصیده ‎گوید:   

و نیز گوید:  

و او اگرچه در بعضی موارد شعرای خراسان و سبک خراسانی را در نظر داشته، اما در ابداع ترکیبات و تشبیهات خاص و استخدام الفاظ و بیان معانی سبکی نو آورده و در نوع خود بی‎نظیر است. غالب تذکره‎نویسان نیز او را مبدع و مبتکر دانسته‎اند<ref>ر.ک: همان، صفحه پنجاه‎ودو</ref>‏.  

[[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]] از شعرای پیشین، بیش از همه متوجه سبک عنصری است، اما قسمتی از قصائدش در ابتدا به تقلید سنائی غزنوی ساخته شده است. به همین جهت خود را بدل سنائی دانسته و گفته است:  

و یا گفته است:  

{{شعر}}{{ب|''چون به غزنین شاعری شد زیر خاک  ''|2=''خاک شروان ساحری دیگر بزاد''}}{{پایان شعر}} <ref>ر.ک: همان، صفحه پنجاه‎وسه</ref>‏.