۱٬۱۲۴
ویرایش
اربلی، علی بن عیسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' {{' به '{{') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR02360.jpg|بندانگشتی|اربلی، علی بن عیسی]] | [[پرونده:NUR02360.jpg|بندانگشتی|اربلی، علی بن عیسی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |اربلی، علی بن عیسی | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |عیسی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |۶۲۰ تا ۶۲۵ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |اربیل عراق | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |692 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[گنجی، محمد بن یوسف|ابوعبدالله محمد بن یوسف گنجى شافعى]] | ||
[[ابن طاووس، علی بن موسی|سيد ابن طاووس]] | |||
على بن فخار | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[كشف الغمة في معرفة الأئمة (ترجمه و شرح زواره‌اى)]] | ||
|-class= | [[کشف الغمة في معرفة الأئمة (ط - الحدیثة)]] | ||
[[رسائل طیف الخیال فی الجد و الهزل]] | |||
|- class="articleCode" | |||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE02360AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|اربلی (ابهام‌زدایی)}} | |||
ابوالحسن على بن عيسى بن ابى الفتح | '''ابوالحسن على بن عيسى بن ابى الفتح اِربلى '''(۶۲۰ تا ۶۲۵-۶۹۲)، مشهور به '''بهاءالدین اِرْبِلی'''، محدّث، مورّخ، ادیب و شاعر شیعی قرن هفتم و نویسنده کتاب [[كشف الغمة في معرفة الأئمة (ط. الحديثة)|کشف الغمة فی معرفة الائمة]] | ||
==خاندان== | ==خاندان== | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۹: | ||
فرزندان او نيز اهل علم بوده‌اند و | فرزندان او نيز اهل علم بوده‌اند و شخصيت‌هایى انديشمند، فاضل و اهل شعر و ادبيات مى‌باشند، مانند: | ||
# تاج‌الدين محمد كه ديوان شعرى از او به يادگار مانده است. | |||
# نوۀ او عيسى بن تاج‌الدين محمد، كه مانند پدر و جد خود، اهل علم و ادب بوده است. | |||
# نوۀ ديگر او، شرف‌الدين، احمد بن محمد، شخصيتى فاضل و اديب بوده و از جد خود اجازۀ نقل کتاب كشف الغمة را گرفته كه در پایان یک نسخۀ خطى آن موجود است. | |||
==مقام علمى== | ==مقام علمى== | ||
در مقام علمى على بن عيسى اربلى | در مقام علمى على بن عيسى اربلى همین بس كه اثرى ارزشمند مانند کتاب كشف الغمة از خود به يادگار گذاشته كه تسلط او را بر احاديث و سيره و تاريخ و كلام و علوم مختلف ديگر نشان مى‌دهد. | ||
علماى شيعه جز | علماى شيعه جز ثناگویى هيچ درباره آن بزرگ مرد ندارند و حتى عالمى متعصب از اهل تسنن چون «فضل بن روزبهان» كه در رد [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] کتاب نوشته، وقتى به نام اربلى مى‌رسد مى‌گوید: | ||
«امامیه متفق‌اند كه على بن عيسى اربلى از بزرگ‌ترين علماى آنها است و آثارش هيچگاه كهنه و پوسيده نمى‌شود. او قابل اعتماد و مورد وثوق در نقل است». | |||
شيخ | شيخ جمال‌الدين احمد بن طاووس درباره كشف الغمۀ اربلى این اشعار را سروده است:{{شعر}}{{ب|''ألا قل لجامع هذا الکتاب''|2=''يمینا لقد نلت أقصى المراد''}}{{ب|''و أظهرت من فضل آل الرسول''|2=''بتأليفه ما يسوء الأعادي''}}{{پایان شعر}} | ||
{{شعر}}{{ب|''ألا قل لجامع هذا الکتاب''|2='' | |||
يعنى: «به نگارندۀ | يعنى: «به نگارندۀ این کتاب بگوئيد، سوگند كه چه زيبا حق مطلب را ادا نمودى. | ||
تو با نگارش | تو با نگارش این کتاب فضايل خاندان رسول خدا را آشكار نمودى و آنچه دشمنان آن حضرت را ناراحت مى‌كند گفتى». | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||
# [[ابن طاووس، علی بن موسی|سيد ابن طاووس]] صاحب کتاب «[[إقبال الأعمال (طبع قديم)|إقبال الأعمال]]» | |||
# على بن فخار | |||
# تاج‌الدین علی بن انجب معروف به ابن ساعى بغدادى (متوفای 674ق) | |||
# [[گنجی، محمد بن یوسف|ابوعبدالله محمد بن یوسف گنجى شافعى]] (متوفای 657ق) | |||
# شيخ رشيدالدين محمد بن قاسم صاحب کتاب «المستغيثين بالله». | |||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
على بن عيسى شاگردان فراوانى تربيت نموده كه نام بسيارى از آنان در | على بن عيسى شاگردان فراوانى تربيت نموده كه نام بسيارى از آنان در اجازه‌هایى كه به آنان داده ثبت است. | ||
از بزرگ‌ترين شاگردان وى مى‌توان به: | از بزرگ‌ترين شاگردان وى مى‌توان به: | ||
# [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | |||
# شيخ رضى‌الدين، برادر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | |||
# فرزندش شيخ تاج‌الدين محمد اشاره كرد. | |||
==وفات== | |||
سرانجام پس از عمرى تلاش و مجاهدت در راه اعتلاى پرچم تشيع و با كارنامه‌اى درخشان، على بن عيسى اربلى در سال 692 هجرى دار فانى را وداع گفت و مُهر «ارجعي إلى ربك» زينت بخش كارنامۀ عمر او شد. | |||
بدن شريفش را در شهر بغداد و در خانه مسكونى او به خاک سپردند و زيارتگاه عشاق آل محمد صلوات‌الله‌عليهم اجمعين شد. | |||
قبر مطهر او تا چندين قرن باقى بود و متأسفانه در قرن 14 هجرى در تحولات شهر بغداد خراب شده و آثار آن از بين رفت. | |||
==آثار== | |||
عالم فاضل و انديشمند متعهد على بن عيسى اربلى در زمینه‌هاى مختلف تأليفات ارزنده‌اى دارد، مانند: | |||
#كشف الغمة في معرفة الأئمة عليهم‌السلام. | |||
#:کتابى است در نوع خود كم نظير كه بحث‌هاى اصول دين پيرامون عصمت و ولايت و اثبات مذهب تشيع را همراه با بحث‌هاى ادبى و تاريخى آورده است. | |||
#:مؤلف، این کتاب را در سال 687 هجرى به اتمام رسانده است. | |||
#:به لحاظ ارزش و اهمیت کتاب، علماى بعد از اربلى در چند نوبت کتاب را با نام‌هاى مختلف ترجمه كرده‌اند تا فارسی زبانان هم بتوانند هر چه بيشتر با فضائل و تاريخ زندگانى پيشوايان خود آشنا شوند. | |||
#المقامات | |||
#ديوان اشعار، مؤلف در کتاب‌ها‌‍ى ديگرِ خود مانند كشف الغمة از اشعار این ديوان بسيار نقل كرده است. | |||
#کتاب الطيف | |||
و رساله‌هاى فراوان ديگر در موضوعات گوناگون. | و رساله‌هاى فراوان ديگر در موضوعات گوناگون. | ||
== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[كشف الغمة في معرفة الأئمة]] | [[كشف الغمة في معرفة الأئمة (ترجمه و شرح زواره‌اى)]] | ||
[[کشف الغمة في معرفة الأئمة (ط - الحدیثة)]] | [[کشف الغمة في معرفة الأئمة (ط - الحدیثة)]] | ||
| خط ۱۳۲: | خط ۱۲۳: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:ادیبان]] | |||