۹٬۴۵۵
ویرایش
ابن اثیر، علی بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} '
جز (جایگزینی متن - '</div> ' به '</div> ') |
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ') |
||
| (۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00440.jpg|بندانگشتی|ابن اثیر، علی بن محمد]] | [[پرونده:NUR00440.jpg|بندانگشتی|ابن اثیر، علی بن محمد]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابن اثیر، علی بن محمد | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | ابن اثیر، اب‍و ال‍ح‍س‍ن ع‍زال‍دی‍ن علی | ||
ابن اثیر، ع‍زال‍دی‍ن علی | |||
ابن اثیر ج‍زری، ع‍زال‍دی‍ن | |||
ابن الاث‍ی‍ر، علی بن محمد | |||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |محمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |555ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |نردیکی موصل | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |630 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |ابوالحرم مكى بن ريان نحوى | ||
عبداللّه بن سویده | |||
ابن فضل الزمان | |||
يعيش بن صدقه | |||
عبدالمنعم بن كليب | |||
ابن ريان بن شعبه | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[الكامل في التاريخ]] | ||
|-class= | |||
[[تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران (وقایع قبل و بعد از اسلام)]] | |||
[[تاریخ کامل وقایع قبل از اسلام]] | |||
[[کامل، تاریخ بزرگ اسلام و ایران]] | |||
[[أسد الغابة في معرفة الصحابة]] | |||
[[اللباب في تهذيب الأنساب]] | |||
|- class="articleCode" | |||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00440AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|ابن اثیر (ابهام زدایی)}} | {{کاربردهای دیگر|ابن اثیر (ابهام زدایی)}} | ||
'''ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالكريم شيبانى جزرى''' مشهور به | '''ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالكريم شيبانى جزرى''' (555-630ق)، مشهور به عزالدين ابن اثير (555-630) مورخ، اديب، و محدث، صاحب دو کتاب تاريخى الكامل و [[أسد الغابة في معرفة الصحابة]] است. | ||
پدرش در دستگاه سلاطين آن زنگى موقعيت | == ولادت == | ||
پدرش در دستگاه سلاطين آن زنگى موقعيت ویژه‌اى داشت و مناصبى را از سوى آنان بر عهده داشت. او به جهت دارایى و ثروت زيادش، از مالكان و تجار مشهور جزيره بود و بين موصل و شام سفرهاى تجارى متعدد كرد و بارها از سوى فرنگیان به اموال و كاروانهاى تجارى او تعرض شد. سه فرزند او از عالمان و مؤلفان مشهورند. مجدالدين مبارک فرزند بزرگتر به علوم حديث پرداخت و دو کتاب جامع الاصول في احاديث الرسول و النهایة في غريب الحديث را نوشت. برادر كوچكتر ضياءالدين نصراللّه به ادبيات روى آورد و کتابهاى المثل السائر في ادب الكاتب و الشاعر، ديوان ترسل و الجامع الكبير في صناعة المنظوم را تأليف كرد. | |||
عزالدين على برادر وسطى در اوايل سال 555 در جزيرۀ ابن عمر از منطقۀ جزيره در شمال رود فرات متولد شد. از كودكى و جوانى او اطلاع چندانى در دست نيست جز آنكه خود ذيل رویدادهاى سال 571 در الكامل مى‌نویسد: در ماه رمضان كسوف رخ داد و من آن هنگام 16 سال داشتم و نزد استادم حساب مى‌خواندم كه از ترس به او پناه بردم چون از علم نجوم نيز بهره‌مند بود. همچنين ذيل حوادث سال 575 نوشته است: نزد یکى از علماء رفتم تا حديث پيامبر را از او بشنوم. | |||
ابن اثير در سال 579 همراه پدر و برادرانش به موصل نقل مكان كردند و چون | == هجرت به موصل == | ||
ابن اثير در سال 579 همراه پدر و برادرانش به موصل نقل مكان كردند و چون این شهر در آن زمان مركز علم و ادب بود عزالدين شروع به استفاده از عالمان آن ديار كرد. | |||
== اساتید == | |||
اولین ارتباطش با اديب و مقرئى، ابوالحرم مكى بن ريان نحوى بود كه ذيل حوادث سال 603 از او تجليل كرده است. او در موصل، شام و بغداد نزد استادانى چون عبداللّه بن سویده، ابن فضل الزمان، يعيش بن صدقه، عبدالمنعم بن كليب، ابن ريان بن شعبه، عمر بن طبرزد، عبدالمحسن بن عبداللّه و ابن غنايم حلبى دانش آموخت. وى برخى از این استادان را در الكامل معرفى كرده است. | |||
ابن اثير در علوم و فنون مختلف از جمله حديث، قراءت، خطاب به، لغت، مغازى و سير پيش رفت و در زمرۀ مشاهير و فقهاى موصل قرار گرفت و كم كم به دربار سلطان راه يافت. | ابن اثير در علوم و فنون مختلف از جمله حديث، قراءت، خطاب به، لغت، مغازى و سير پيش رفت و در زمرۀ مشاهير و فقهاى موصل قرار گرفت و كم كم به دربار سلطان راه يافت. | ||
ابن طقطقى در آداب السلطانيه علت | == راهیابی به دستگاه سلطان == | ||
ابن طقطقى در آداب السلطانيه علت راهیابى او به دستگاه سلطان و خليفه را اينگونه شرح مى‌دهد: «صاحب موصل كه گمان مى‌كنم نورالدين بوده به مجدالدين برادر ابن اثير گفت: شخصى امین و متدين برایم پيدا كن كه راز نگهدار باشد و پيام شفاهى مرا به خليفه برساند. مجدالدين، برادرش عزالدين را معرفى كرد. سلطان او را خواست و پيغام‌هایى را به او داد و به او گفت هم اكنون عازم شو. ابن اثير نزد برادر آمد تا با او وداع كند. مجد از او پرسيد سلطان دربارۀ چه با تو سخن گفت؟ | |||
عزالدين گفت اى برادر؛تو لحظاتى پيش دربارۀ دين و امانت و راز دارى من پيش سلطان گواهى داده‌اى و درست نيست تو را تكذيب نمايم. پس مجدالدين گريست و برادرش را دعا كرد. این حادثه اخلاق ابن اثير را برای ما روشن مى‌سازد. | |||
== سفرها == | |||
به جهت موقعيتى كه بغداد در آن زمان داشت ابن اثير به آنجا رفت ولى محل سكونت خود را نيز رها نكرده و هر از چند گاهى به موصل برمى‌گشت و شاگردان از او استفاده مى‌بردند. | به جهت موقعيتى كه بغداد در آن زمان داشت ابن اثير به آنجا رفت ولى محل سكونت خود را نيز رها نكرده و هر از چند گاهى به موصل برمى‌گشت و شاگردان از او استفاده مى‌بردند. | ||
مؤلف الكامل به دار الاماره زياد رفت و آمد داشت و | مؤلف الكامل به دار الاماره زياد رفت و آمد داشت و برای نورالدين، حديث و تاريخ مى‌گفت. بخصوص در شبهاى ماه رمضان كه مجلس دربار به شب نشينى و فكاهت و داستان گویى و رقص و آوازه خوانى مى‌گذشت! | ||
ابن اثير مدتى را نيز در حلب و دمشق و قدس گذرانيد و نزد بزرگان آنجا | ابن اثير مدتى را نيز در حلب و دمشق و قدس گذرانيد و نزد بزرگان آنجا میهمان بود. | ||
در حلب همراه پدر [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] و [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] مجالس علمى داشت و ياقوت به او وصيت كرد | در حلب همراه پدر [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] و [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] مجالس علمى داشت و ياقوت به او وصيت كرد نوشته‌هایش را به بغداد ببرد و به محل وقف مخصوص بسپارد. قفطى در انباه الرواة ذيل ترجمۀ ياقوت مى‌نویسد: ابن اثير در آن نوشته‌ها تصرف كرد و آنها را به محل تعيين شده نرساند بلكه نزد گروهى پخش كرد تا از آن بهره برند! اگر این گفتۀ قفطى درست باشد اتهام صريحى بر تدّين و امانتدارى ابن اثير خواهد بود. | ||
ابن اثير در سال 628 به خانه‌اش در موصل بازگشت و تا هنگام مرگ در آنجا مشغول تدريس و تأليف بود. [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] كه وى را در حلب ملاقات كرده او را ستوده و | ابن اثير در سال 628 به خانه‌اش در موصل بازگشت و تا هنگام مرگ در آنجا مشغول تدريس و تأليف بود. [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] كه وى را در حلب ملاقات كرده او را ستوده و مى‌گوید: | ||
ابن اثير حافظ حديث و تاريخ و آگاه به انساب و اخبار عرب بود. [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] از او به عنوان استاد ياد كرده و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و ابن عمار حنبلى او را ستوده‌اند. | ابن اثير حافظ حديث و تاريخ و آگاه به انساب و اخبار عرب بود. [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] از او به عنوان استاد ياد كرده و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و ابن عمار حنبلى او را ستوده‌اند. | ||
'''شخصیت سیاسی''' | |||
ابن اثير از لحاظ سياسى با حكّام عصر خود هماهنگ و همراه بود و به خلفاى عباسى تمايل داشت مگر دربارۀ الناصرالدين‌للّه كه به خاطر لغزش‌هایش از او انتقاد كرده است. وى در موضوع نبرد با فرنگیان صليبى و مغولان، بسيار متعصب بود. حاكمان اتابكى و ايوبى را مى‌ستود كه نمونه‌اى از ستايش او نسبت به اتابكيان بخصوص هم عصر خود نورالدين ارسلان شاه در مقدمۀ کتاب التاريخ الباهر آمده است. | |||
== وفات == | |||
وى در 25 شعبان سال 630 در حلب وفات كرد. تاريخ مرگ او را سال 631 يا 633 هم گفته‌اند. با آنكه ابن اثير از علوم مختلف بهره‌مند بود در تاريخ و حديث شهرت بيشترى دارد. | وى در 25 شعبان سال 630 در حلب وفات كرد. تاريخ مرگ او را سال 631 يا 633 هم گفته‌اند. با آنكه ابن اثير از علوم مختلف بهره‌مند بود در تاريخ و حديث شهرت بيشترى دارد. | ||
| خط ۷۲: | خط ۱۰۲: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[الكامل في التاريخ]] | [[الكامل في التاريخ]] | ||
| خط ۸۱: | خط ۱۱۲: | ||
[[أسد الغابة في معرفة الصحابة]] | [[أسد الغابة في معرفة الصحابة]] | ||
[[أسد الغابة في معرفة الصحابة (نسخه)]] | |||
[[اللباب في تهذيب الأنساب]] | [[اللباب في تهذيب الأنساب]] | ||
| خط ۸۷: | خط ۱۲۰: | ||
[[اسد الغابه فی معرفه الصحابه (دار إحیاء التراث)]] | [[اسد الغابه فی معرفه الصحابه (دار إحیاء التراث)]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[ar:ابن الاثير (المبارك بن محمد بن محمد بن محمد ابن عبد الكريم الشيباني‌الجزري)]] | |||