۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نزديك' به 'نزدیک ') |
|||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
مباحث كتاب شرح سفرى است كه از بغداد آغاز و بعد از پيمودن مسيرهايى به ماوراءالنهر، تا | مباحث كتاب شرح سفرى است كه از بغداد آغاز و بعد از پيمودن مسيرهايى به ماوراءالنهر، تا نزدیک ى مسكو پيش رفته و به بغداد پايان يافته است. | ||
در بهار 309ق (921م) شاه صقالبه (اسلاوها)، «اَلمش بن يلطوار» نامهاى توسط عبدالله بن باشتو خزرى، براى مقتدر عباسى فرستاد و از او درخواست نمود تا عدهاى را براى تعليم احكام فقهى و دين اسلام، ساختن مسجد، نصب منبر و خواندن خطبه به نام خليفه در تمام اين بلاد و نيز براى كمك در ساختن قلعهاى كه مسلمانان را از حمله مخالفان (خزرىها) حفظ كند، گسيل دارد كه نويسنده به همراه سه نفر ديگر، مأمور اين كار مىشود. او پس از بازگشت، شرح سفر خود را به صورت كتابى به رشته تحرير درآورد. | در بهار 309ق (921م) شاه صقالبه (اسلاوها)، «اَلمش بن يلطوار» نامهاى توسط عبدالله بن باشتو خزرى، براى مقتدر عباسى فرستاد و از او درخواست نمود تا عدهاى را براى تعليم احكام فقهى و دين اسلام، ساختن مسجد، نصب منبر و خواندن خطبه به نام خليفه در تمام اين بلاد و نيز براى كمك در ساختن قلعهاى كه مسلمانان را از حمله مخالفان (خزرىها) حفظ كند، گسيل دارد كه نويسنده به همراه سه نفر ديگر، مأمور اين كار مىشود. او پس از بازگشت، شرح سفر خود را به صورت كتابى به رشته تحرير درآورد. | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
شهرهايى كه از آنها گذر كرده است، به ترتيب عبارتند از: | شهرهايى كه از آنها گذر كرده است، به ترتيب عبارتند از: | ||
نهروان، دسكره (در غرب بغداد)، حُلوان، قرميسين، همدان، ساوه، رى، خوارالرى، سمنان، دامغان، نيشابور، سرخس، مرو، قشمهان( | نهروان، دسكره (در غرب بغداد)، حُلوان، قرميسين، همدان، ساوه، رى، خوارالرى، سمنان، دامغان، نيشابور، سرخس، مرو، قشمهان(نزدیک آمل)، آمل، جيحون، آفرير (آفرين)، بِيكَند، بخارا، خوارزم، جرجانيه، زمجان، جيت، قبيله غزيه، نهر يَغِندى، بجناك (قبيلهاى از تركان غز)، باشغرد (از اقوام ترك)، نهرهايى مانند جرمشانواَورن، قبيله صقالبه، نهر اِتل (قومى از روسيه) و خزر. | ||
توجه به مسائل سياسى و حكومتى، چه در راه و چه در شهرها و مقصد، بسيار جلوهگر است و آشكارا سياسى بودن هيئت را مىرساند. شايد به همين دليل بوده كه نويسنده در برخى موارد، اجمالگويى شديدى را رعايت كرده، زيرا نمىخواسته برنامههاى پنهان را گويا سازد. | توجه به مسائل سياسى و حكومتى، چه در راه و چه در شهرها و مقصد، بسيار جلوهگر است و آشكارا سياسى بودن هيئت را مىرساند. شايد به همين دليل بوده كه نويسنده در برخى موارد، اجمالگويى شديدى را رعايت كرده، زيرا نمىخواسته برنامههاى پنهان را گويا سازد. | ||
خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
دقت نويسنده در ذكر جزئيات امور اقتصادى نيز جالب است. مثلاً درهمهاى خوارزم را توصيف كرده كه از چه جنسى است و چه وزنى دارد. وى علاوه بر اينكه برخى غذاها را نام برده، اگر قبيلهاى فقير يا ثروتمند بوده را نيز به قلم آورده است. | دقت نويسنده در ذكر جزئيات امور اقتصادى نيز جالب است. مثلاً درهمهاى خوارزم را توصيف كرده كه از چه جنسى است و چه وزنى دارد. وى علاوه بر اينكه برخى غذاها را نام برده، اگر قبيلهاى فقير يا ثروتمند بوده را نيز به قلم آورده است. | ||
از عناصر وجود تجارت در آن مناطق، بازار است كه نويسنده وجود بازار را | از عناصر وجود تجارت در آن مناطق، بازار است كه نويسنده وجود بازار را نزدیک رودخانه اتل تأييد مىكند كه فصلى بوده و برخى اوقات براى فروش كالا تشكيل مىشده است. | ||
اين رساله، تا حدى نيز به مسائل جغرافيايى توجه كرده و برخى اطلاعات مهمى را در اين زمينه متذكر شده است. از جمله اينكه گاهى فاصله شهرها را با يكديگر ذكر كرده است. از سرما و يخبندان در اين مناطق نيز آگاهى داده و شهرها، رودها و حتى رباطها را يك بهيك نام برده است كه مسير و نمادهاى تمدنى را براى خواننده به تصوير مىكشاند. | اين رساله، تا حدى نيز به مسائل جغرافيايى توجه كرده و برخى اطلاعات مهمى را در اين زمينه متذكر شده است. از جمله اينكه گاهى فاصله شهرها را با يكديگر ذكر كرده است. از سرما و يخبندان در اين مناطق نيز آگاهى داده و شهرها، رودها و حتى رباطها را يك بهيك نام برده است كه مسير و نمادهاى تمدنى را براى خواننده به تصوير مىكشاند. |
ویرایش