پرش به محتوا

الملل و النحل: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'نزديك' به 'نزدیک '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نزديك' به 'نزدیک ')
خط ۵۹: خط ۵۹:
مقدمه اول: در بيان تقسيم اهل عالم. در اين مقدمه مؤلف مى‌گويد، بعضى اهل عالم را برحسب اقاليم هفت‌گانه تقسيم مى‌كنند و اهل هر اقليمى را به آنچه لايق مزاج ايشان است، مخصوص مى‌گردانند و اختلاف ساكنان هر اقليم را در رنگ و زبان دليل مخالفت طبايع و انفس ايشان مى‌دانند. و بعضى ديگر اهل عالم را به اعتبار جهات اربعه: شرقى و غربى و جنوبى و شمالى منقسم مى‌كنند و به هر طرفى آنچه سزاوار آن باشد، از اختلاف طبايع و تباين شرايع، مخصوص مى‌گردانند.
مقدمه اول: در بيان تقسيم اهل عالم. در اين مقدمه مؤلف مى‌گويد، بعضى اهل عالم را برحسب اقاليم هفت‌گانه تقسيم مى‌كنند و اهل هر اقليمى را به آنچه لايق مزاج ايشان است، مخصوص مى‌گردانند و اختلاف ساكنان هر اقليم را در رنگ و زبان دليل مخالفت طبايع و انفس ايشان مى‌دانند. و بعضى ديگر اهل عالم را به اعتبار جهات اربعه: شرقى و غربى و جنوبى و شمالى منقسم مى‌كنند و به هر طرفى آنچه سزاوار آن باشد، از اختلاف طبايع و تباين شرايع، مخصوص مى‌گردانند.


و گروهى مردم عالم را بر حسب امم تقسيم مى‌نمايند و مى‌گويند امت‌هاى بزرگ چهار امتند: عرب، عجم(ايرانى)، روم و هند و هر دو طايفه را باهم پيوند داده مى‌گويند: هند و عرب در مذهب نزديكند و ميل ايشان به بيان خاصيت اشياء و حكم به احكام ماهيات و حقايق و استعمال امور روحانى است و روم و عجم در مذهب به هم نزديكند و اكثر رغبت ايشان به تقرير طبايع اشياء و حكم به احكام كيفيات و استعمال امور جسمانى مى‌باشد.
و گروهى مردم عالم را بر حسب امم تقسيم مى‌نمايند و مى‌گويند امت‌هاى بزرگ چهار امتند: عرب، عجم(ايرانى)، روم و هند و هر دو طايفه را باهم پيوند داده مى‌گويند: هند و عرب در مذهب نزدیک ند و ميل ايشان به بيان خاصيت اشياء و حكم به احكام ماهيات و حقايق و استعمال امور روحانى است و روم و عجم در مذهب به هم نزدیک ند و اكثر رغبت ايشان به تقرير طبايع اشياء و حكم به احكام كيفيات و استعمال امور جسمانى مى‌باشد.


و بالاخره گروهى ديگر مردم جهان را به حسب آراء مذاهب تقسيم مى‌كنند- و شهرستانى در اين تألیف به اين تقسيم نظر داشته و از آن پيروى كرده است و پايه تقسيمات كتاب را بر اختلاف آراء و مذاهب امت‌ها نهاده است. بنابراين جهانيان را به دو گروه تقسيم نموده است: ارباب ديانات و ملل و اهل اهواء و نحل.
و بالاخره گروهى ديگر مردم جهان را به حسب آراء مذاهب تقسيم مى‌كنند- و شهرستانى در اين تألیف به اين تقسيم نظر داشته و از آن پيروى كرده است و پايه تقسيمات كتاب را بر اختلاف آراء و مذاهب امت‌ها نهاده است. بنابراين جهانيان را به دو گروه تقسيم نموده است: ارباب ديانات و ملل و اهل اهواء و نحل.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش