ناسخ التواريخ، حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات‌الله‌علیه: تفاوت میان نسخه‌ها

| پیش از =

}}  

==زمان تألیف==

ناسخ التواريخ، سه کتاب است و هر کتاب به چند مجلد به‎ قرار ذیل تقسیم می‎شود:

# کتاب اول: از هبوط آدم تا هجرت پیامبر اسلام و مشتمل بر دو مجلد: جلد اول از هبوط آدم تا میلاد مسیح؛ جلد دوم از میلاد مسیح تا هجرت پیامبر اسلام(ص).

جلد چهارم: شرح ‎حال حضرت فاطمه(ص)؛

جلد پنجم: شرح ‎حال امام حسین(ع)؛

جلد ششم: شرح ‎حال امام حسین(ع).

# کتاب سوم: در سلطنت قاجاریه و مشتمل بر سه جلد است:

جلد سوم از کتاب دوم، مشتمل است بر پنج کتاب: کتاب جمل؛ کتاب صفین؛ کتاب خوارج؛ کتاب شهادت؛ کتاب اصحاب و کلمات قصار و احوال سلاطین این جهان و اعیان و معاصرین ایشان از هر طبقه و طایفه<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص9</ref>. در ابتدای آن نیز دیباچه‎ای به قلم فرزند مؤلف، میرزا هدایت‎الله نگاشته شده است.

دیباچه کتاب، دارای متنی ادبی به زبان قدیم است و برای خواننده قدری سنگین به نظر می‎رسد. بخش اعظم از این متن در وصف ناصرالدین‎ شاه قلم‎فرسایی شده است. در بخشی از آن در وصف ناصرالدین‎ شاه چنین می‎خوانیم: «... که تا مهر را شرف، بدر را کلف، اختر را تأثیر، قمر را تدویر، گردون را اوج، جیحون را موج است، گردونش بلند پیشگاه خورشیدش کیانی، کلاه مریخش لشکر را دیده‎بان، بهرامش کشور را نگهبان...<ref>ر.ک: دیباچه، ج1، ص2-8</ref>.

بخش اول با عنوان کتاب جمل(ع) آغاز می‎شود. نویسنده بعد از چگونگی به خلافت رسیدن آن حضرت، به شرح آن جنگ می‎پردازد. در این میان از ناکثین بیعت<ref>ر.ک: همان، ص55</ref> و وقایعی که منجر به این جنگ شده سخن به میان می‎آورد و درنهایت به شرح آن جنگ و مکان آن، تعداد کشتگان<ref>ر.ک: همان، ص179</ref>، ورود آن حضرت به بصره<ref>ر.ک: همان، ص180</ref> و مدت اقامتش در آن شهر<ref>ر.ک: همان، ص192</ref>، کلام و سخن آن حضرت با برخی از بزرگان شهر همچون حسن بصری<ref>ر.ک: همان، ص194</ref>، احنف بن قیس<ref>ر.ک: همان، ص195</ref> و... می‎پردازد.

ذکر نسب و نژاد معاویه و داستانی از سلطنت عبدالملک بن مروان، از مطالب پایانی این جلد از کتاب است<ref>ر.ک: همان، ص388</ref>.

==پانویس==

==منابع مقاله==