كتاب سليم بن قيس الهلالي (موسوی): تفاوت میان نسخه‌ها

[[سلیم بن قیس هلالی]] (نويسنده)

[[موسوي، علاء الدين]] (محقق و معلق)

| ناشر =موسسة البعثة، قسم الدراسات الإسلامية  

| کتابخانۀ دیجیتال نور =

}}  

'''كتاب سليم بن قيس الهلالي'''، از آثار برجای‎مانده از سده نخستین اسلام، اثر عالمی به نام سلیم بن قیس هلالی (متوفی حدود 90ق) است. این اثر روایی منسوب به شیعه، در آن روایاتی خلاف معتقدات آنان به چشم می‎خورد، لذا بسیاری در اعتبار آن شک نموده‎اند<ref>ر.ک: مقدمه، ص11-13</ref>. محقق کتاب، علاءالدین موسوی، در مقدمه‎ای که بر کتاب نوشته، بعد از معرفی مؤلف، نظرات متفاوتی را که درباره سلیم بن قیس و کتابش ابراز شده، ذکر کرده است، سپس از نسخ کتاب و چگونگی تصحیح آن سخن به میان آورده است<ref>ر.ک: همان، ص1-25</ref>.

محقق درباره زندگی سلیم بن قیس می‎گوید: هرچند اطلاع دقیقی از زندگی ایشان در دست نیست، لکن با توجه به روایاتی که نقل نموده می‎توان به گوشه‎هایی از زندگی ایشان دست یافت<ref>ر.ک: مقدمه، ص1</ref>.

ایشان در بخشی از این مقدمه در تأیید این اثر می‎گوید: عالمان بسیاری از اصل (کتاب) سلیم بن قیس، روایاتی را نقل نموده‎اند که کلینی، شیخ صدوق، شیخ طوسی، صفار، مفید، شاذان بن جبرئیل، ابن شهرآشوب و... از آن جمله‎اند<ref>ر.ک: همان، ص14-17</ref>.

علاءالدین موسوی، برای این اثر، هشت نسخه قدیمی را برمی‎شمرد، سپس می‎گوید: به نسخه‎ای که از روی نسخه محقق نوری نوشته شده بود، دست یافتم، ولی دیدم نسخه شیخ حر عاملی از آن کامل‎تر و صحیح‎تر است؛ لذا اعتماد بر نسخه حر را ترجیح دادم و گاهی برای تصحیح کلمات و یا توضیحات دیگر، به نسخه مزبور نیز مراجعه کردم<ref>ر.ک: همان، ص26</ref>.

قبلا برای این اثر، کتاب‎شناسی مناسب تهیه ‎شده است؛ لذا در اینجا به ویژگی‎های تصحیح محقق اشاره می‎شود.

علاءالدین موسوی، بر این اثر پاورقی‎های بسیار سودمندی نگاشته است که مقایسه تک‎تک روایات کتاب سلیم بن قیس با دیگر کتاب‎های شیعی یکی از آن‎ها است. ایشان با مراجعه به بسیاری از آثار همچون کتب شیخ طوسی، شیخ صدوق، شیخ مفید، علامه مجلسی و بسیاری دیگر، روایات کتاب سلیم بن قیس را با روایات دیگر کتب مذکور مقایسه نموده و در صورت اختلاف در متن، به آن اشاره نموده است. علاوه بر این، ایشان به آثار و منابع اهل سنت نیز نیم‎نگاهی داشته است و درصورتی‎که روایتی از این کتاب در آثار آنان یافته، آن را مشخص کرده است<ref>ر.ک: پاورقی ص28، 133، 212</ref>.

از دیگر کارهای مفید ایشان ترجمه برخی از روات<ref>ر.ک: همان، ص24</ref>، ذکر اختلاف نسخ<ref>ر.ک: همان، ص115، 122، 126</ref>، کیفیت ضبط کلمات<ref>رک: همان، ص132، 211</ref>، ذکر صحیح برخی از لغات<ref>ر.ک: همان، ص205، 152</ref>، تأویل برخی از روایات<ref>ر.ک: همان، ص204</ref> و ذکر آدرس آیات و روایات در پاورقی‎ها است.

==پانویس ==

== وابسته‌ها ==

[[رده:کتاب‌شناسی]]

[[رده:کتاب‌شناسی]]

[[رده:کتاب‌شناسی]]