أساس الاقتباس: تفاوت میان نسخه‌ها

<div class="wikiInfo">

[[پرونده:NUR01828J1.jpg|بندانگشتی|اساس الاقتباس]]

|-

! نام کتاب!! data-type="bookName" |اساس الاقتباس

|-

| data-type="otherBookNames" |

| data-type="authors" |[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نويسنده)

|زبان  

| data-type="language" |فارسی

|کد کنگره  

| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏BC‎‏ ‎‏50‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏6‎‏الف‎‏5

|موضوع  

| data-type="subject" |منطق - متون قدیمی تا قرن 14

|ناشر  

| data-type="publisher" |دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ

|مکان نشر  

| data-type="publishPlace" |تهران - ایران

|-

|سال نشر

| data-type="publishYear" | 1367 ش

|- class="articleCode"

|کد اتوماسیون

| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE1828AUTOMATIONCODE

|}

==وجه نام‌گذارى==طبق تصريح مؤلف کتاب در مقدمۀ آن نام کتاب «اساس الاقتباس» است و در وجه ناميدن آن به اين نام مى‌گويد:

==انگيزۀ تأليف==مؤلف کتاب در مورد انگيزۀ تأليف اساس الاقتباس در مقدمه چنين آورده است: «در تحرير اين مجموع شروع كرده آمد، بر عزم آنكه طرفى صالح از آنچه از اهل علم منطق در اين فن استفاده كرده است يا بحسب قواعد و اصول اين صناعت استنباط نموده بر وجهى كه او را روشن شده است ايراد كند، و از ابطال مذاهب باطل در هر بابى كه مؤدى باشد به اطناب بقدر امكان احتراز كند و اگر در بعضى مواضع بذكر مذهبى فاسد احتياج باشد به اشارتى موجز اقتصار كند و...».

==تاريخ تأليف==در آخر برخى از نسخ خطى اين کتاب سال تأليف آن 642 ق ثبت گرديده است بنابراين کتاب اساس الاقتباس دو سال قبل از اتمام شرح خواجه بر اشارات [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] به پايان رسيده است زيرا در آخر بعضى از نسخ خطى شرح اشارات چنين آمده است:

رقمت أكثرها في حال صعب لا يمكن أصعب منها حال و رسمت أغلبها في مدّة كدورة بال بل في أزمنة يكون كل جزء منها ظرفا لنحقته و عذاب أليم و ندامة و حسرة عظيم. و أمكته توقد كلّ آن فيها زبانية نار جحيم و بقيت من فوقها حميم، ما مضى وقت ليست عيني فيه مقطرا و لا بالي مكدّرا و لم يجىء حين لم يزد ألمي و لم يضاعف همّي و غمّي، نعم ما قال الشاعر بالفارسیة.<ref>شرح اشارات، ج 3، ص421 - 420</ref>:{{شعر}}

==اهميت و اعتبار==اولا: از حيث كميت، پس از منطق شفا و شرح ابن رشد بر منطق [[ارسطو]]، کتابى به جامعيت اساس الاقتباس تأليف نشده است و از نظر كيفيت به دليل در بر داشتن محاسن كتب پيشين و محاسنى كه مؤلف به آن افزوده است بى‌نظير است.

==روش مؤلف==الف - در اين کتاب مباحث منطق به روش 9 بخشى عرضه شده است كه لازم است جهت روشن شدن تمايز اين روش با روش ديگر موسوم به روش دو بخشى نكاتى عرض شود. در روش 9 بخشى مباحث منطق در 9 قسمت و با عناوين زير تنظيم گرديده است.

==نسخه‌ها و چاپ‌ها==از اين کتاب دستنوشت‌هاى متعددى بجاى مانده كه قديمى‌ترين نسخۀ تاريخ‌دار آن نسخۀ خطى کتابخانۀ مرحوم حاج سيد نصر اللّه تقوى است كه در تاريخ 843 ق يعنى حدود دويست سال پس از تأليف کتاب نوشته شده است.

==خصوصيات==اما خصوصيات اساس الاقتباس به تصحيح [[مدرس رضوی، محمدتقی|مرحوم مدرس رضوى]] كه مبناى كار معجم موضوعى بوده است از اين قرار است:

==ابواب==همان طور كه بيش از اين اشاره شد کتاب اساس الاقتباس در چهارچوب منطق 9 بخشى نظام يافته است.

==حواشى و ترجمه==اين کتاب به دليل اين كه متن درسى نبوده چندان مورد توجه واقع نشده است و علاوه بر اين كه چاپ آن سال‌ها به تأخير افتاده حواشى و تعليقات اندكى بر آن نوشته شده و تنها يك ترجمه به عربى از آن سراغ داريم.

[[رده: منطق]]