۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '</div>==ولادت==' به '</div> ==ولادت==') |
جز (ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که A-esmaili@noornet.net انجام داده بود وا...) |
||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type='authorDeathDate'|1290 ش یا 1329 | |data-type='authorDeathDate'|1290 هـ.ش یا 1329 هـ.ق یا 1911 م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type='authorWritings'|[[فوائد الاُصول (آخوند خراسانی، | |data-type='authorWritings'|[[فوائد الاُصول (آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین)]]، [[کتاب فی الوقف (للآخوند)]] | ||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
</div> | </div> | ||
==تحصيلات==آیتالله محمد كاظم خراسانى مقدمات علوم و تحصيلات ابتدايى را در مشهد به اتمام رسانيده، سپس در سبزوار از مجلس درس صاحب اسرار، حاجى [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] بهرهها برد. مدتى بعد به تهران هجرت نمود و حكمت و فلسفه را نزد ميرزا ابوالحسن جلوه آموخت. | ==ولادت== | ||
'''آیتالله محمد كاظم خراسانى'''، معروف به '''«آخوند خراسانى»''' در سال 1255 هجرى قمرى در شهر مقدس مشهد و در خانوادهاى مشهور به علم و فضل ديده به جهان گشود. جد او از اهالى هرات بود، ولى خانوادۀ او از سالها پيش در شهر مقدس مشهد رحل اقامت افكنده بودند. | |||
==تحصيلات== | |||
آیتالله محمد كاظم خراسانى مقدمات علوم و تحصيلات ابتدايى را در مشهد به اتمام رسانيده، سپس در سبزوار از مجلس درس صاحب اسرار، حاجى [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] بهرهها برد. مدتى بعد به تهران هجرت نمود و حكمت و فلسفه را نزد ميرزا ابوالحسن جلوه آموخت. | |||
او در سن 22 سالگى در ماه رجب سال 1277 هجرى قمرى، پس از فراگيرى علوم عقلى و نقلى به قصد نجف اشرف از مشهد حركت كرد و بعد از توقفى در تهران به سوى نجف رهسپار شد. | او در سن 22 سالگى در ماه رجب سال 1277 هجرى قمرى، پس از فراگيرى علوم عقلى و نقلى به قصد نجف اشرف از مشهد حركت كرد و بعد از توقفى در تهران به سوى نجف رهسپار شد. | ||
==ورود به نجف==آخوند خراسانى، به نجف آمده بود تا در جوار بارگاه اميرالمؤمنين علی عليهالسلام تحصيل علم كند. | ==ورود به نجف== | ||
آخوند خراسانى، به نجف آمده بود تا در جوار بارگاه اميرالمؤمنين علی عليهالسلام تحصيل علم كند. | |||
تهيدستى او همراه با علاقه و عشق وافر به فراگيرى علوم و استقامتش در برابر شدايد بيشمار و مشكلات خارج از مقدار، او را زبانزد عام و خاص نمود تا جايى كه در اندك مدتى پيش همگان معروف گشت. او از نوادر روزگار خود به شمار مىرفت. | تهيدستى او همراه با علاقه و عشق وافر به فراگيرى علوم و استقامتش در برابر شدايد بيشمار و مشكلات خارج از مقدار، او را زبانزد عام و خاص نمود تا جايى كه در اندك مدتى پيش همگان معروف گشت. او از نوادر روزگار خود به شمار مىرفت. | ||
==اساتيد==آخوند در نجف از محضر اساتيد بزرگى استفاده نمود، بزرگانى همچون: | ==اساتيد== | ||
آخوند در نجف از محضر اساتيد بزرگى استفاده نمود، بزرگانى همچون: | |||
# [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]] | # [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]] | ||
# آیتالله شهابى | # آیتالله شهابى | ||
خط ۵۶: | خط ۶۹: | ||
ايشان در اين باره گفته است: بالاترين استاد من [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]]، آن دانشمند نامدار و زاهد و عارف عاليقدر است. | ايشان در اين باره گفته است: بالاترين استاد من [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]]، آن دانشمند نامدار و زاهد و عارف عاليقدر است. | ||
==تدريس==وقتى آیتالله حاج ميرزا حسن شيرازى به سامرا عزيمت فرمودند، آخوند خراسانى در نجف مانده و شروع به تدريس اصول نمود. گيرايى درس او چنان بود كه تدريس او پيش اهل نظر ممتاز شناخته شده و مجلس درس او از افاضل و مجتهدين پر شد. | ==تدريس== | ||
وقتى آیتالله حاج ميرزا حسن شيرازى به سامرا عزيمت فرمودند، آخوند خراسانى در نجف مانده و شروع به تدريس اصول نمود. گيرايى درس او چنان بود كه تدريس او پيش اهل نظر ممتاز شناخته شده و مجلس درس او از افاضل و مجتهدين پر شد. | |||
حوزۀ درس آخوند در آن روزگار شهرۀ آفاق گشته و بىنهايت مورد استقبال قرار گرفت. آخوند بعد از رحلت [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] و آیتالله رشتى به مرجعيت عامۀ مسلمين رسيد. | حوزۀ درس آخوند در آن روزگار شهرۀ آفاق گشته و بىنهايت مورد استقبال قرار گرفت. آخوند بعد از رحلت [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] و آیتالله رشتى به مرجعيت عامۀ مسلمين رسيد. | ||
==مدارس آخوند==آخوند، خود در مدارس كهنه و در حجرههاى تنگ و تاريك و بدون روشنايى تحصيل نمود، ولى عاقبت براى طلاب نجف سه مدرسه احداث كرد كه فقها و علماى عاليقدرى در اين مدارس تربيت شدند. اين مدارس عبارتند از: | ==مدارس آخوند== | ||
آخوند، خود در مدارس كهنه و در حجرههاى تنگ و تاريك و بدون روشنايى تحصيل نمود، ولى عاقبت براى طلاب نجف سه مدرسه احداث كرد كه فقها و علماى عاليقدرى در اين مدارس تربيت شدند. اين مدارس عبارتند از: | |||
# مدرسۀ بزرگ آخوند واقع در قبلۀ صحن. تاريخ بنا، 1321 هجرى قمرى | # مدرسۀ بزرگ آخوند واقع در قبلۀ صحن. تاريخ بنا، 1321 هجرى قمرى | ||
خط ۶۶: | خط ۸۵: | ||
# مدرسۀ كوچك آخوند، تاريخ بنا 1328 هجرى قمرى | # مدرسۀ كوچك آخوند، تاريخ بنا 1328 هجرى قمرى | ||
==شاگردان==به درستى نمىدانيم آخوند خراسانى چند نفر عالم و مجتهد تربيت كرده، اما تذكره نويسان نوشتهاند هر بار درس مىگفت پاى درس او متجاوز از هزار نفر شاگرد حضور داشتند كه بسيارى از آنها مجتهد مسلم بودهاند و در روزگار خود از برجستگان و نوابغ علم به شمار مىرفتند. | ==شاگردان== | ||
به درستى نمىدانيم آخوند خراسانى چند نفر عالم و مجتهد تربيت كرده، اما تذكره نويسان نوشتهاند هر بار درس مىگفت پاى درس او متجاوز از هزار نفر شاگرد حضور داشتند كه بسيارى از آنها مجتهد مسلم بودهاند و در روزگار خود از برجستگان و نوابغ علم به شمار مىرفتند. | |||
برخى از شاگردان آخوند عبارتند از: | برخى از شاگردان آخوند عبارتند از: | ||
خط ۷۵: | خط ۹۷: | ||
# آیتالله ميرزا مشكين فاضل و... | # آیتالله ميرزا مشكين فاضل و... | ||
==آخوند و نهضت مشروطيت==آخوند خراسانى همراه ميرزا خليل به طرفدارى از مشروطيت قيام نمود و پيشوايى نهضت ملى اسلامى را در عصر مشروطيت عهدهدار گرديدند. حمايت اين بزرگواران از مشروطيت، كمك بزرگى به نهضت مردم ايران در آن زمان نمود. تلگرافهاى اعتراض آميز آخوند خراسانى به دربار محمد على شاه قاجار و تشويق مردم جهت ايستادگى در برابر استبداد منجر به سقوط آن پادشاه ستمگر و پناهنده شدن او به دربار روسيه شد. | ==آخوند و نهضت مشروطيت== | ||
آخوند خراسانى همراه ميرزا خليل به طرفدارى از مشروطيت قيام نمود و پيشوايى نهضت ملى اسلامى را در عصر مشروطيت عهدهدار گرديدند. حمايت اين بزرگواران از مشروطيت، كمك بزرگى به نهضت مردم ايران در آن زمان نمود. تلگرافهاى اعتراض آميز آخوند خراسانى به دربار محمد على شاه قاجار و تشويق مردم جهت ايستادگى در برابر استبداد منجر به سقوط آن پادشاه ستمگر و پناهنده شدن او به دربار روسيه شد. | |||
==سجاياى اخلاقى== | |||
آخوند خراسانى در زندگى خصوصى، پدرى مهربان و همسرى فداكار بود. فرزندان او هرگز به ياد ندارند كه شيطان خشم بر وى غلبه كرده باشد. او مردى گشادهرو و بردبار بود و حال زن و بچۀ خود را بسيار مراعات مىنمود. به تميزى سر و وضع و پاكى لباس خود اهميت بسيار مىداد. باطنى صاف و ظاهرى نظيف داشت و بهترين فضيلت اخلاقى آن بزرگوار سعۀ صدر بود. او در برابر شدايد و مشكلات حوصله و صبر عجيبى از خود نشان مىداد. | |||
==فرزندان آخوند== | |||
آخوند پنج پسر و يك دختر داشت: | |||
# تنها دختر آن مرحوم در سال 1308 هجرى قمرى، در نجف به دنيا آمد. او با [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا حبيب الله رشتى]] ازدواج كرد و به تهران رفت و سرانجام در تهران درگذشت. جنازۀ آن مرحومه را به نجف برده، در كنار آرامگاه پدر بزرگوارش به خاك سپردند. | |||
# آقا ميرزا مهدى (درگذشت 1356 هجرى قمرى)، در تهران رحلت نموده و در مشهد به خاك سپرده شد. | |||
# آیتالله آقا ميرزا محمد (در گذشت 1356 هجرى قمرى)، در حرم مطهر حضرت شاه عبدالعظيم به خاك سپرده شد. او مبارزى نستوه و از مدرسين حوزۀ علميّۀ مشهد بود. | |||
# آیتالله احمد كفايى خراسانى (در گذشت 1391 هجرى قمرى) كه در حرم امام رضا عليهالسلام به خاك سپرده شد. حوزۀ درس ايشان در مسجد گوهر شاد بود. | |||
# حاج حسين آقا (درگذشت 1396 هجرى قمرى). او سالها امامت جماعت را در مساجد تهران عهدهدار بود و پس از وفات در كنار پدر بزرگوارش به خاك سپرده شد. | |||
# حاج حسن كفايى (در گذشت 1374 هجرى قمرى). در حرم شاه عبدالعظيم به خاك سپرده شد. | |||
== | ==تأليفات== | ||
از مهمترين آثار مرحوم آخوند خراسانى مىتوان به كتب زير اشاره نمود: | |||
# کتاب كفاية الأصول | # کتاب كفاية الأصول | ||
خط ۱۰۳: | خط ۱۳۷: | ||
تأليفات فراوان ديگرى از آن عالم به جاى مانده كه عموما به چاپ نرسيده و به صورت مقالات و رسالههاى دست نويس موجود است. | تأليفات فراوان ديگرى از آن عالم به جاى مانده كه عموما به چاپ نرسيده و به صورت مقالات و رسالههاى دست نويس موجود است. | ||
==فرمان جهاد== | ==فرمان جهاد== | ||
==رحلت==آن روز همه پريشان حال بودند چون آخوند گفته بود فرداى آن روز سفرى در پيش است. آخوند به اطرافيان مىفرمود دغدغهاى كه شيطان در قلوب شما انداخته قابل اعتنا نيست. من مىروم تا استراحت كنم. ضعف و ناتوانى بر وجودم غلبه كرده است. اما همه چيز خبر از حادثۀ هولناكى مىداد. آن شب ابر تيرهاى شهر نجف را فرا گرفته بود. | تجاوزات مكرر دولتهاى روس و انگليس و عدم توجه ساير ممالك به ستمهاى متعدد اين دو قدرت مستكبر در حق ملت مظلوم ايران قلب دردمند آخوند را شديدا جريحهدار ساخت و او را نسبت به جنايات بيگانگان در ايران سخت معترض نمود و چون گزارشهاى فراوانى از تجاوزهاى روسها، كه تا قزوين پيش آمده بودند به دستش رسيد، فرمان جهاد عليه آنان صادر كرد و تصميم گرفت خود در رأس ساير علما براى سركوبى روسيان وارد عمل شود. به همين مناسبت تمام مقدمات حركت و شركت در يك جهاد اسلامى را فراهم نموده و مصمم به اين كار گرديد اما قبل از حركت آخوند خراسانى به ديار دوست شتافت و امتى را داغدار كرد. | ||
==رحلت== | |||
آن روز همه پريشان حال بودند چون آخوند گفته بود فرداى آن روز سفرى در پيش است. آخوند به اطرافيان مىفرمود دغدغهاى كه شيطان در قلوب شما انداخته قابل اعتنا نيست. من مىروم تا استراحت كنم. ضعف و ناتوانى بر وجودم غلبه كرده است. اما همه چيز خبر از حادثۀ هولناكى مىداد. آن شب ابر تيرهاى شهر نجف را فرا گرفته بود. | |||
زمان حركت آخوند براى مبارزه با متجاوزين روس، در پگاه روز سهشنبه 20 ذىحجۀ 1329 هجرى قمرى فرا رسيد، اما نيم ساعت قبل از طلوع آفتاب، روح بلند آن مرد بزرگ، تاريكى شب را شكافت و به ملكوت اعلا پيوست. | زمان حركت آخوند براى مبارزه با متجاوزين روس، در پگاه روز سهشنبه 20 ذىحجۀ 1329 هجرى قمرى فرا رسيد، اما نيم ساعت قبل از طلوع آفتاب، روح بلند آن مرد بزرگ، تاريكى شب را شكافت و به ملكوت اعلا پيوست. | ||
دو | دو پزشك بر بالين آن بزرگوار حاضر شدند و علت رحلت را، سكتۀ قلبى اعلام نمودند؛ ولى مرگ ناگهانى آخوند آن هم درست در روزى كه قصد حركت از نجف به ايران و جهاد با متجاوزين روس را داشت موجب انتشار اين شايعه گرديد كه ارتحال او به صورت طبيعى انجام نگرفته و دستى جنايتكار به طريقى او را مسموم ساخته است و درگذشت آخوند در آن روز در اذهان عمومى چنين توصيف شد. | ||
جنازۀ آن بزرگوار با شكوه خاصى تشييع شده و در جوار مرقد مطهر مولاى متقيان [[امام على(ع)|حضرت علی عليهالسلام]] به | جنازۀ آن بزرگوار با شكوه خاصى تشييع شده و در جوار مرقد مطهر مولاى متقيان [[امام على(ع)|حضرت علی عليهالسلام]] به خاك سپرده شد. | ||
{{فقیهان شیعه}} | {{فقیهان شیعه}} | ||
خط ۱۱۷: | خط ۱۵۷: | ||
== وابستهها == | == وابستهها == | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[حاشیة المکاسب (آخوند)]] | [[حاشیة المکاسب (آخوند)]] | ||
خط ۱۴۴: | خط ۱۸۳: | ||
[[نهایة الدرایة في شرح الکفایة]] | [[نهایة الدرایة في شرح الکفایة]] | ||
[[منتهی الوصول إلی غوامض كفاية الأصول من إفادات سيدنا العلامة الرباني السيد أبوالحسن الإصفهاني( | [[منتهی الوصول إلی غوامض كفاية الأصول من إفادات سيدنا العلامة الرباني السيد أبوالحسن الإصفهاني(قدس سره)]] | ||
[[حاشیة الکفایة]] | [[حاشیة الکفایة]] | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۹۹: | ||
[[عنایة الأصول في شرح کفایة الأصول]] | [[عنایة الأصول في شرح کفایة الأصول]] | ||
[[فوائد الاُصول (آخوند خراسانی، | [[فوائد الاُصول (آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین)]] | ||
[[کفایة الأصول]] | [[کفایة الأصول]] | ||
خط ۲۲۲: | خط ۲۶۱: | ||
[[طریق الوصول الی تحقیق کفایة الأصول]] | [[طریق الوصول الی تحقیق کفایة الأصول]] | ||
[[الهدایة في شرح الکفایة (تستری کاظمینی، عبدالحسین بن | [[الهدایة في شرح الکفایة (تستری کاظمینی، عبدالحسین بن محمد تقی)]] | ||
[[تحریر الفصول في شرح کفایة الأصول]] | [[تحریر الفصول في شرح کفایة الأصول]] | ||
خط ۲۴۶: | خط ۲۸۵: | ||
[[فقه فتوايي آخوند خراساني مشتمل بر پانزده کتاب، رساله و حاشيه فقهي]] | [[فقه فتوايي آخوند خراساني مشتمل بر پانزده کتاب، رساله و حاشيه فقهي]] | ||
[[شرح فقراتی از خطبه اول | [[شرح فقراتی از خطبه اول نهج البلاغه]] / نوع اثر: مقاله / نقش: نويسنده | ||
[[ترجمه نجاة العباد فی یوم المعاد]] | [[ترجمه نجاة العباد فی یوم المعاد]] | ||
[[الغایة في شرح نهایة الدرایة للمحقق الإصفهاني | [[الغایة في شرح نهایة الدرایة للمحقق الإصفهاني قدس سره]] | ||
[[تحریر الکفایة]] | [[تحریر الکفایة]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] |
ویرایش