پرش به محتوا

إيضاح الاشتباه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
جز (جایگزینی متن - '‌‎ ق' به '‌‎ق')
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
خط ۴۰: خط ۴۰:
|}
|}
</div>
</div>
'''إيضاح الاشتباه في أسماء الرواة'''، اثر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر حلى]]، به زبان عربى، پيرامون معرفت اسماء محدثين و رجال اسانيد و ضبط آنها و اسماء آباء و انساب و القاب آنهاست و توسط شيخ محمد الحسّون مورد تحقيق قرار گرفته است.
'''إيضاح الاشتباه في أسماء الرواة'''، اثر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر حلى]]، به زبان عربى، پيرامون معرفت اسماء محدثين و رجال اسانيد و ضبط آنها و اسماء آباء و انساب و القاب آنهاست و توسط شيخ محمد الحسّون مورد تحقيق قرار گرفته است.


اسامى متعددى براى اين کتاب ذكر شده است، از قبيل: «إيضاح الاشتباه في ضبط ألفاظ أسامي الرجال و نسبهم»، «إيضاح الاشتباه في أحوال الرجال»، «إيضاح الاشتباه في أسامي الرواة» و «إيضاح الاشتباه في ضبط تراجم الرجال»، ولى صحيح همان است كه در عنوان مقاله ذكر شد.
اسامى متعددى براى اين کتاب ذكر شده است، از قبيل: «إيضاح الاشتباه في ضبط ألفاظ أسامي الرجال و نسبهم»، «إيضاح الاشتباه في أحوال الرجال»، «إيضاح الاشتباه في أسامي الرواة» و «إيضاح الاشتباه في ضبط تراجم الرجال»، ولى صحيح همان است كه در عنوان مقاله ذكر شد.


== ساختار ==
== ساختار ==در ابتدا مقدمه‌اى از ناشر کتاب، سپس مقدمه‌اى از محقق در دو فصل پيرامون کتاب و معرفى مؤلف و در ادامه اصل کتاب با خطبه‌اى از مؤلف و دو بخش تحت عنوان باب اسماء و باب كنايات ذكر شده است.


 
== گزارش محتوا ==اين کتاب از جمله آثار گران‌قدر و سودمند رجالى [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] است. کتاب بر اساس حروف اوّل نام‌ها ترتيب يافته است، بدون مراعات ترتيب در حرف‌هاى بعدى و نيز نام‌هاى پدران؛ ازاين‌روى عالمانى به ترتيب و تنظيم دقيق آن پرداخته‌اند، از جمله: مرحوم سيد ابوالقاسم جعفر بن الحسين خوانسارى جد صاحب «روضات» با عنوان «تتميم الإفصاح في ترتيب الإيضاح» و مرحوم علم‌الهدى فرزند دانشور، مرحوم [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]] كه افزون بر ترتيب و تنظيم به تكميل آن نيز همت گماشته‌اند با عنوان «نضد الإيضاح في ترتيب إيضاح الاشتباه».
در ابتدا مقدمه‌اى از ناشر کتاب، سپس مقدمه‌اى از محقق در دو فصل پيرامون کتاب و معرفى مؤلف و در ادامه اصل کتاب با خطبه‌اى از مؤلف و دو بخش تحت عنوان باب اسماء و باب كنايات ذكر شده است.
 
== گزارش محتوا ==
 
 
اين کتاب از جمله آثار گران‌قدر و سودمند رجالى [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] است. کتاب بر اساس حروف اوّل نام‌ها ترتيب يافته است، بدون مراعات ترتيب در حرف‌هاى بعدى و نيز نام‌هاى پدران؛ ازاين‌روى عالمانى به ترتيب و تنظيم دقيق آن پرداخته‌اند، از جمله: مرحوم سيد ابوالقاسم جعفر بن الحسين خوانسارى جد صاحب «روضات» با عنوان «تتميم الإفصاح في ترتيب الإيضاح» و مرحوم علم‌الهدى فرزند دانشور، مرحوم [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]] كه افزون بر ترتيب و تنظيم به تكميل آن نيز همت گماشته‌اند با عنوان «نضد الإيضاح في ترتيب إيضاح الاشتباه».


محقق، کتاب را بر اساس سه نسخه، مقابله، تصحيح و تحقيق كرده و در جريان پژوهش خود، رجال را به‌اختصار شناسانده و منابع شرح حال آنها را ياد كرده است. اختلاف کتاب را در ضبط نام‌ها با ديگر منابع رجالى مشخص كرده و تكرارها و اختلاف ضبط اسماء را در اين کتاب با ديگر آثار علاّمه نشان داده است. محقق محترم، مقدمه‌اى درازدامن دارند كه در آن از کتاب و نام دقيق و چگونگى‌هاى محتواى آن و نيز شرح حال مؤلف و آثارش سخن گفته‌اند.
محقق، کتاب را بر اساس سه نسخه، مقابله، تصحيح و تحقيق كرده و در جريان پژوهش خود، رجال را به‌اختصار شناسانده و منابع شرح حال آنها را ياد كرده است. اختلاف کتاب را در ضبط نام‌ها با ديگر منابع رجالى مشخص كرده و تكرارها و اختلاف ضبط اسماء را در اين کتاب با ديگر آثار علاّمه نشان داده است. محقق محترم، مقدمه‌اى درازدامن دارند كه در آن از کتاب و نام دقيق و چگونگى‌هاى محتواى آن و نيز شرح حال مؤلف و آثارش سخن گفته‌اند.
خط ۶۳: خط ۵۴:
تحقيق درباره نام‌ها، القاب و كنيه‌هاى راويان و ضبط دقيق آنها بخش بزرگى از راوى‌شناسى و دانش رجال است. چه بسيار ديده مى‌شود كه يك راوى ضعيف در اثر ابهام نام درست او، به‌جاى يك راوى موثق تلقى مى‌شد و به عكس و گاهى همنامى در ميان راويان باعث اين‌گونه مسائل مى‌گرديد؛ ازاين‌روى عالمان و محققان از ديرباز در اين راه به چاره‌جويى پرداخته و آثار مختلفى در اين زمينه پديد آورده‌اند كه در مجموعه آثارى از اين دست با عناوين «المؤتلف و المختلف» و «المتفق و المفترق» مشهورند. از اين‌گونه مسائل، عالمان دانش رجال، در سده‌هاى بعد به مشتبهات و مشتركات تعبير كردند و در اين زمينه آثارى نگاشتند؛ از جمله آثار سودمند و كارآمد اين فن، همين کتابى است كه به خامه فقيه فيلسوف متكلم و رجالى بزرگ شيعه علامه [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى نگاشته شده است.
تحقيق درباره نام‌ها، القاب و كنيه‌هاى راويان و ضبط دقيق آنها بخش بزرگى از راوى‌شناسى و دانش رجال است. چه بسيار ديده مى‌شود كه يك راوى ضعيف در اثر ابهام نام درست او، به‌جاى يك راوى موثق تلقى مى‌شد و به عكس و گاهى همنامى در ميان راويان باعث اين‌گونه مسائل مى‌گرديد؛ ازاين‌روى عالمان و محققان از ديرباز در اين راه به چاره‌جويى پرداخته و آثار مختلفى در اين زمينه پديد آورده‌اند كه در مجموعه آثارى از اين دست با عناوين «المؤتلف و المختلف» و «المتفق و المفترق» مشهورند. از اين‌گونه مسائل، عالمان دانش رجال، در سده‌هاى بعد به مشتبهات و مشتركات تعبير كردند و در اين زمينه آثارى نگاشتند؛ از جمله آثار سودمند و كارآمد اين فن، همين کتابى است كه به خامه فقيه فيلسوف متكلم و رجالى بزرگ شيعه علامه [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى نگاشته شده است.


== وضعيت کتاب ==
== وضعيت کتاب ==کتاب حاضر، شامل 8 فهرست «احاديث شيعه»، «نام‌هاى معصومين»، «مواضيع المقدمه»، «تراجم»، «اعلام»، «اسماء الكتب»، «اماكن و بقاع» و «مصادر» مى‌باشد.
 
 
کتاب حاضر، شامل 8 فهرست «احاديث شيعه»، «نام‌هاى معصومين»، «مواضيع المقدمه»، «تراجم»، «اعلام»، «اسماء الكتب»، «اماكن و بقاع» و «مصادر» مى‌باشد.
 
== منابع مقاله ==
 
 
1. مقدمه و متن کتاب.
 
2. مجله آينه پژوهش، شماره 8، مرداد و شهريور 1370ش، عنوان مقاله: معرفى‌هاى گزارشى، ص77.


== منابع مقاله ==1. مقدمه و متن کتاب.


== پیوندها ==
2. مجله آينه پژوهش، شماره 8، مرداد و شهريور 1370ش، عنوان مقاله: معرفى‌هاى گزارشى، ص77.== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/6014 مطالعه کتاب إیضاح الإشتباه در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/6014 مطالعه کتاب إیضاح الإشتباه در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش