۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== ==' به '') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
{{کاربردهای دیگر|امالی (ابهامزدایی)}} | {{کاربردهای دیگر|امالی (ابهامزدایی)}} | ||
'''أمالى المرتضى'''، کتابى است به زبان عربى، تألیف [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، متكلم، اديب، فقيه و حديثشناس برجسته اماميّه در سده پنجم هجرى كه در آن نويسنده به تفسير آيات متشابه و مشكل و تبيين احاديث داراى لفظ يا معناى دشوار طى هشتاد مجلس پرداخته است. | '''أمالى المرتضى'''، کتابى است به زبان عربى، تألیف [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، متكلم، اديب، فقيه و حديثشناس برجسته اماميّه در سده پنجم هجرى كه در آن نويسنده به تفسير آيات متشابه و مشكل و تبيين احاديث داراى لفظ يا معناى دشوار طى هشتاد مجلس پرداخته است. | ||
| خط ۵۱: | خط ۴۸: | ||
به گزارش ابويعلى جعفرى، فقيه معاصر و شاگرد [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، در جمادى الاولى 413ق. از آن فراغت يافت. | به گزارش ابويعلى جعفرى، فقيه معاصر و شاگرد [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، در جمادى الاولى 413ق. از آن فراغت يافت. | ||
== ساختار == | == ساختار ==کتاب، مشتمل بر مقدمهاى به قلم محقق، محمد ابوالفضل ابراهيم و هشتاد مجلس و بخش تكمله مىباشد. | ||
== گزارش محتوا ==امالىنويسى از اواخر قرن سوم هجرى در ميان دانشمندان اسلامى رواج پيدا كرد. أمالى، جمع املا است و در اصطلاح، کتابى را گويند كه استادْ تقرير كند و شاگردان بنويسند. | |||
== گزارش محتوا == | |||
امالىنويسى از اواخر قرن سوم هجرى در ميان دانشمندان اسلامى رواج پيدا كرد. أمالى، جمع املا است و در اصطلاح، کتابى را گويند كه استادْ تقرير كند و شاگردان بنويسند. | |||
[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] مىنويسد: | [[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]] مىنويسد: | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۱۲: | ||
هر گاه محققى بخواهد كتب نفيس عربى را كه حاوى معارف گوناگون و پر از نكات ظريف مختلف است و در آن عصاره طبايع و مذاهب مختلف و حقايق تاريخ، اخبار، متون، شعر، زبان و لغات مشكل است، بررسى كند، بى چون و چرا حتماً کتاب أمالى المرتضى را نيز در آن رديف مىآورد و آن را در شمار کتابهايى؛ چون: الكامل مبرّد، البيان و التبيين [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، عيون الأخبار [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]]، العقد الفريد ابن عبدربّه، الأغانى ابوالفرج و... قرار مىدهد. اينها كتبى است كه در آسمان ادب عربيّت مانند ستارگان مى درخشند. | هر گاه محققى بخواهد كتب نفيس عربى را كه حاوى معارف گوناگون و پر از نكات ظريف مختلف است و در آن عصاره طبايع و مذاهب مختلف و حقايق تاريخ، اخبار، متون، شعر، زبان و لغات مشكل است، بررسى كند، بى چون و چرا حتماً کتاب أمالى المرتضى را نيز در آن رديف مىآورد و آن را در شمار کتابهايى؛ چون: الكامل مبرّد، البيان و التبيين [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، عيون الأخبار [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]]، العقد الفريد ابن عبدربّه، الأغانى ابوالفرج و... قرار مىدهد. اينها كتبى است كه در آسمان ادب عربيّت مانند ستارگان مى درخشند. | ||
== ويژگىها == | == ويژگىها ==تنوع و گونهگونى بحثهايى كه در اين کتاب وجود دارد، اين کتاب را همانند دايرةالمعارفى مىنمايد كه نه تنها خواننده را خسته نمىكند، بلكه بر توان و ذوق و شوقش نيز مىافزايد. | ||
تنوع و گونهگونى بحثهايى كه در اين کتاب وجود دارد، اين کتاب را همانند دايرةالمعارفى مىنمايد كه نه تنها خواننده را خسته نمىكند، بلكه بر توان و ذوق و شوقش نيز مىافزايد. | |||
نسبت کتاب به [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] | نسبت کتاب به [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] | ||
| خط ۱۴۶: | خط ۱۳۴: | ||
محمد ابوالفضل ابراهيم، شش نسخه از کتاب را ديده و آنها را با توضيحاتى نقل مىكند كه در مقدمه وى بر کتاب معرفى شدهاند. | محمد ابوالفضل ابراهيم، شش نسخه از کتاب را ديده و آنها را با توضيحاتى نقل مىكند كه در مقدمه وى بر کتاب معرفى شدهاند. | ||
== وضعيت کتاب == | == وضعيت کتاب ==به نوشته [[آقا بزرگ تهرانى]](در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعه]])، [[کراجکی، محمد بن علی|ابوالفتح كراجكى]]، از شاگردان شريف مرتضى، گزيدهاى از الامالى تدوين كرد و آن را المراشد ناميد. | ||
به نوشته [[آقا بزرگ تهرانى]](در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعه]])، [[کراجکی، محمد بن علی|ابوالفتح كراجكى]]، از شاگردان شريف مرتضى، گزيدهاى از الامالى تدوين كرد و آن را المراشد ناميد. | |||
کتاب، مشتمل بر پاورقىهايى به قلم محقق و فهرست مطالب(مجالس) در انتهاى هر جلد مىباشد. | کتاب، مشتمل بر پاورقىهايى به قلم محقق و فهرست مطالب(مجالس) در انتهاى هر جلد مىباشد. | ||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۴۰: | ||
اين کتاب در سال 1325ق، در مصر چاپ شد و نيز در ايران همراه با اضافى در سال 1272ش، به چاپ رسيده است. | اين کتاب در سال 1325ق، در مصر چاپ شد و نيز در ايران همراه با اضافى در سال 1272ش، به چاپ رسيده است. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله==#عباسى، مهرداد، شخصيت [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، کتاب امالى و احاديث آن، علوم حديث، زمستان 1380، ص96-123 | ||
#عباسى، مهرداد، شخصيت [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، کتاب امالى و احاديث آن، علوم حديث، زمستان 1380، ص96-123 | |||
#تفضلى، مريم، كهنترين نسخههاى خطى امالى [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، فصلنامه کتاب، زمستان 1383، ش60، ص189-194. | #تفضلى، مريم، كهنترين نسخههاى خطى امالى [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، فصلنامه کتاب، زمستان 1383، ش60، ص189-194. | ||
#عليزاده، ميرزا، آشنايى با امالى [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]](ره)، علوم و معارف قرآن، بهار1375، ش1، ص121-145. | #عليزاده، ميرزا، آشنايى با امالى [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]](ره)، علوم و معارف قرآن، بهار1375، ش1، ص121-145. | ||
ویرایش