۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ق' به 'ق') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE82AUTHORCODE | |data-type='authorCode'|AUTHORCODE82AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div>==ولادت=='''آیتالله محمد كاظم خراسانى'''، معروف به '''«آخوند خراسانى»''' در سال 1255 هجرى قمرى در شهر مقدس مشهد و در خانوادهاى مشهور به علم و فضل ديده به جهان گشود. جد او از اهالى هرات بود، ولى خانوادۀ او از سالها پيش در شهر مقدس مشهد رحل اقامت افكنده بودند. | ||
==تحصيلات==آیتالله محمد كاظم خراسانى مقدمات علوم و تحصيلات ابتدايى را در مشهد به اتمام رسانيده، سپس در سبزوار از مجلس درس صاحب اسرار، حاجى [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] بهرهها برد. مدتى بعد به تهران هجرت نمود و حكمت و فلسفه را نزد ميرزا ابوالحسن جلوه آموخت. | |||
==تحصيلات== | |||
آیتالله محمد كاظم خراسانى مقدمات علوم و تحصيلات ابتدايى را در مشهد به اتمام رسانيده، سپس در سبزوار از مجلس درس صاحب اسرار، حاجى [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] بهرهها برد. مدتى بعد به تهران هجرت نمود و حكمت و فلسفه را نزد ميرزا ابوالحسن جلوه آموخت. | |||
او در سن 22 سالگى در ماه رجب سال 1277 هجرى قمرى، پس از فراگيرى علوم عقلى و نقلى به قصد نجف اشرف از مشهد حركت كرد و بعد از توقفى در تهران به سوى نجف رهسپار شد. | او در سن 22 سالگى در ماه رجب سال 1277 هجرى قمرى، پس از فراگيرى علوم عقلى و نقلى به قصد نجف اشرف از مشهد حركت كرد و بعد از توقفى در تهران به سوى نجف رهسپار شد. | ||
==ورود به نجف== | ==ورود به نجف==آخوند خراسانى، به نجف آمده بود تا در جوار بارگاه اميرالمؤمنين علی عليهالسلام تحصيل علم كند. | ||
آخوند خراسانى، به نجف آمده بود تا در جوار بارگاه اميرالمؤمنين علی عليهالسلام تحصيل علم كند. | |||
تهيدستى او همراه با علاقه و عشق وافر به فراگيرى علوم و استقامتش در برابر شدايد بيشمار و مشكلات خارج از مقدار، او را زبانزد عام و خاص نمود تا جايى كه در اندك مدتى پيش همگان معروف گشت. او از نوادر روزگار خود به شمار مىرفت. | تهيدستى او همراه با علاقه و عشق وافر به فراگيرى علوم و استقامتش در برابر شدايد بيشمار و مشكلات خارج از مقدار، او را زبانزد عام و خاص نمود تا جايى كه در اندك مدتى پيش همگان معروف گشت. او از نوادر روزگار خود به شمار مىرفت. | ||
==اساتيد== | ==اساتيد==آخوند در نجف از محضر اساتيد بزرگى استفاده نمود، بزرگانى همچون: | ||
آخوند در نجف از محضر اساتيد بزرگى استفاده نمود، بزرگانى همچون: | |||
# [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]] | # [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصارى]] | ||
# آیتالله شهابى | # آیتالله شهابى | ||
خط ۶۹: | خط ۵۴: | ||
ايشان در اين باره گفته است: بالاترين استاد من [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]]، آن دانشمند نامدار و زاهد و عارف عاليقدر است. | ايشان در اين باره گفته است: بالاترين استاد من [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]]، آن دانشمند نامدار و زاهد و عارف عاليقدر است. | ||
==تدريس== | ==تدريس==وقتى آیتالله حاج ميرزا حسن شيرازى به سامرا عزيمت فرمودند، آخوند خراسانى در نجف مانده و شروع به تدريس اصول نمود. گيرايى درس او چنان بود كه تدريس او پيش اهل نظر ممتاز شناخته شده و مجلس درس او از افاضل و مجتهدين پر شد. | ||
وقتى آیتالله حاج ميرزا حسن شيرازى به سامرا عزيمت فرمودند، آخوند خراسانى در نجف مانده و شروع به تدريس اصول نمود. گيرايى درس او چنان بود كه تدريس او پيش اهل نظر ممتاز شناخته شده و مجلس درس او از افاضل و مجتهدين پر شد. | |||
حوزۀ درس آخوند در آن روزگار شهرۀ آفاق گشته و بىنهايت مورد استقبال قرار گرفت. آخوند بعد از رحلت [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] و آیتالله رشتى به مرجعيت عامۀ مسلمين رسيد. | حوزۀ درس آخوند در آن روزگار شهرۀ آفاق گشته و بىنهايت مورد استقبال قرار گرفت. آخوند بعد از رحلت [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|ميرزاى شيرازى]] و آیتالله رشتى به مرجعيت عامۀ مسلمين رسيد. | ||
==مدارس آخوند== | ==مدارس آخوند==آخوند، خود در مدارس كهنه و در حجرههاى تنگ و تاريك و بدون روشنايى تحصيل نمود، ولى عاقبت براى طلاب نجف سه مدرسه احداث كرد كه فقها و علماى عاليقدرى در اين مدارس تربيت شدند. اين مدارس عبارتند از: | ||
آخوند، خود در مدارس كهنه و در حجرههاى تنگ و تاريك و بدون روشنايى تحصيل نمود، ولى عاقبت براى طلاب نجف سه مدرسه احداث كرد كه فقها و علماى عاليقدرى در اين مدارس تربيت شدند. اين مدارس عبارتند از: | |||
# مدرسۀ بزرگ آخوند واقع در قبلۀ صحن. تاريخ بنا، 1321 هجرى قمرى | # مدرسۀ بزرگ آخوند واقع در قبلۀ صحن. تاريخ بنا، 1321 هجرى قمرى | ||
خط ۸۵: | خط ۶۴: | ||
# مدرسۀ كوچك آخوند، تاريخ بنا 1328 هجرى قمرى | # مدرسۀ كوچك آخوند، تاريخ بنا 1328 هجرى قمرى | ||
==شاگردان== | ==شاگردان==به درستى نمىدانيم آخوند خراسانى چند نفر عالم و مجتهد تربيت كرده، اما تذكره نويسان نوشتهاند هر بار درس مىگفت پاى درس او متجاوز از هزار نفر شاگرد حضور داشتند كه بسيارى از آنها مجتهد مسلم بودهاند و در روزگار خود از برجستگان و نوابغ علم به شمار مىرفتند. | ||
به درستى نمىدانيم آخوند خراسانى چند نفر عالم و مجتهد تربيت كرده، اما تذكره نويسان نوشتهاند هر بار درس مىگفت پاى درس او متجاوز از هزار نفر شاگرد حضور داشتند كه بسيارى از آنها مجتهد مسلم بودهاند و در روزگار خود از برجستگان و نوابغ علم به شمار مىرفتند. | |||
برخى از شاگردان آخوند عبارتند از: | برخى از شاگردان آخوند عبارتند از: | ||
خط ۹۷: | خط ۷۳: | ||
# آیتالله ميرزا مشكين فاضل و... | # آیتالله ميرزا مشكين فاضل و... | ||
==آخوند و نهضت مشروطيت== | ==آخوند و نهضت مشروطيت==آخوند خراسانى همراه ميرزا خليل به طرفدارى از مشروطيت قيام نمود و پيشوايى نهضت ملى اسلامى را در عصر مشروطيت عهدهدار گرديدند. حمايت اين بزرگواران از مشروطيت، كمك بزرگى به نهضت مردم ايران در آن زمان نمود. تلگرافهاى اعتراض آميز آخوند خراسانى به دربار محمد على شاه قاجار و تشويق مردم جهت ايستادگى در برابر استبداد منجر به سقوط آن پادشاه ستمگر و پناهنده شدن او به دربار روسيه شد. | ||
آخوند خراسانى همراه ميرزا خليل به طرفدارى از مشروطيت قيام نمود و پيشوايى نهضت ملى اسلامى را در عصر مشروطيت عهدهدار گرديدند. حمايت اين بزرگواران از مشروطيت، كمك بزرگى به نهضت مردم ايران در آن زمان نمود. تلگرافهاى اعتراض آميز آخوند خراسانى به دربار محمد على شاه قاجار و تشويق مردم جهت ايستادگى در برابر استبداد منجر به سقوط آن پادشاه ستمگر و پناهنده شدن او به دربار روسيه شد. | |||
==سجاياى اخلاقى==آخوند خراسانى در زندگى خصوصى، پدرى مهربان و همسرى فداكار بود. فرزندان او هرگز به ياد ندارند كه شيطان خشم بر وى غلبه كرده باشد. او مردى گشادهرو و بردبار بود و حال زن و بچۀ خود را بسيار مراعات مىنمود. به تميزى سر و وضع و پاكى لباس خود اهميت بسيار مىداد. باطنى صاف و ظاهرى نظيف داشت و بهترين فضيلت اخلاقى آن بزرگوار سعۀ صدر بود. او در برابر شدايد و مشكلات حوصله و صبر عجيبى از خود نشان مىداد. | |||
آخوند پنج پسر و يك دختر داشت: | ==فرزندان آخوند==آخوند پنج پسر و يك دختر داشت: | ||
# تنها دختر آن مرحوم در سال 1308 هجرى قمرى، در نجف به دنيا آمد. او با [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا حبيبالله رشتى]] ازدواج كرد و به تهران رفت و سرانجام در تهران درگذشت. جنازۀ آن مرحومه را به نجف برده، در كنار آرامگاه پدر بزرگوارش به خاک سپردند. | # تنها دختر آن مرحوم در سال 1308 هجرى قمرى، در نجف به دنيا آمد. او با [[رشتی، حبیب الله بن محمد علی|ميرزا حبيبالله رشتى]] ازدواج كرد و به تهران رفت و سرانجام در تهران درگذشت. جنازۀ آن مرحومه را به نجف برده، در كنار آرامگاه پدر بزرگوارش به خاک سپردند. | ||
خط ۱۱۹: | خط ۸۶: | ||
# حاج حسن كفايى (در گذشت 1374 هجرى قمرى). در حرم شاه عبدالعظيم به خاک سپرده شد. | # حاج حسن كفايى (در گذشت 1374 هجرى قمرى). در حرم شاه عبدالعظيم به خاک سپرده شد. | ||
==تأليفات== | ==تأليفات==از مهمترين آثار مرحوم آخوند خراسانى مىتوان به كتب زير اشاره نمود: | ||
از مهمترين آثار مرحوم آخوند خراسانى مىتوان به كتب زير اشاره نمود: | |||
# کتاب كفاية الأصول | # کتاب كفاية الأصول | ||
خط ۱۳۷: | خط ۱۰۱: | ||
تأليفات فراوان ديگرى از آن عالم به جاى مانده كه عموما به چاپ نرسيده و به صورت مقالات و رسالههاى دست نويس موجود است. | تأليفات فراوان ديگرى از آن عالم به جاى مانده كه عموما به چاپ نرسيده و به صورت مقالات و رسالههاى دست نويس موجود است. | ||
==فرمان جهاد== | ==فرمان جهاد==تجاوزات مكرر دولتهاى روس و انگليس و عدم توجه ساير ممالك به ستمهاى متعدد اين دو قدرت مستكبر در حق ملت مظلوم ايران قلب دردمند آخوند را شديدا جريحهدار ساخت و او را نسبت به جنايات بيگانگان در ايران سخت معترض نمود و چون گزارشهاى فراوانى از تجاوزهاى روسها، كه تا قزوين پيش آمده بودند به دستش رسيد، فرمان جهاد عليه آنان صادر كرد و تصميم گرفت خود در رأس ساير علما براى سركوبى روسيان وارد عمل شود. به همين مناسبت تمام مقدمات حركت و شركت در يك جهاد اسلامى را فراهم نموده و مصمم به اين كار گرديد اما قبل از حركت آخوند خراسانى به ديار دوست شتافت و امتى را داغدار كرد. | ||
تجاوزات مكرر دولتهاى روس و انگليس و عدم توجه ساير ممالك به ستمهاى متعدد اين دو قدرت مستكبر در حق ملت مظلوم ايران قلب دردمند آخوند را شديدا جريحهدار ساخت و او را نسبت به جنايات بيگانگان در ايران سخت معترض نمود و چون گزارشهاى فراوانى از تجاوزهاى روسها، كه تا قزوين پيش آمده بودند به دستش رسيد، فرمان جهاد عليه آنان صادر كرد و تصميم گرفت خود در رأس ساير علما براى سركوبى روسيان وارد عمل شود. به همين مناسبت تمام مقدمات حركت و شركت در يك جهاد اسلامى را فراهم نموده و مصمم به اين كار گرديد اما قبل از حركت آخوند خراسانى به ديار دوست شتافت و امتى را داغدار كرد. | |||
آن روز همه پريشان حال بودند چون آخوند گفته بود فرداى آن روز سفرى در پيش است. آخوند به اطرافيان مىفرمود دغدغهاى كه شيطان در قلوب شما انداخته قابل اعتنا نيست. من مىروم تا استراحت كنم. ضعف و ناتوانى بر وجودم غلبه كرده است. اما همه چيز خبر از حادثۀ هولناكى مىداد. آن شب ابر تيرهاى شهر نجف را فرا گرفته بود. | ==رحلت==آن روز همه پريشان حال بودند چون آخوند گفته بود فرداى آن روز سفرى در پيش است. آخوند به اطرافيان مىفرمود دغدغهاى كه شيطان در قلوب شما انداخته قابل اعتنا نيست. من مىروم تا استراحت كنم. ضعف و ناتوانى بر وجودم غلبه كرده است. اما همه چيز خبر از حادثۀ هولناكى مىداد. آن شب ابر تيرهاى شهر نجف را فرا گرفته بود. | ||
زمان حركت آخوند براى مبارزه با متجاوزين روس، در پگاه روز سهشنبه 20 ذىحجۀ 1329 هجرى قمرى فرا رسيد، اما نيم ساعت قبل از طلوع آفتاب، روح بلند آن مرد بزرگ، تاريكى شب را شكافت و به ملكوت اعلا پيوست. | زمان حركت آخوند براى مبارزه با متجاوزين روس، در پگاه روز سهشنبه 20 ذىحجۀ 1329 هجرى قمرى فرا رسيد، اما نيم ساعت قبل از طلوع آفتاب، روح بلند آن مرد بزرگ، تاريكى شب را شكافت و به ملكوت اعلا پيوست. |
ویرایش