۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جامع التواریخ (تاریخ اغوز): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'رشیدالدین فضل‌الله' به 'رشیدالدین فضل‌الله'
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ش' به 'ش') |
جز (جایگزینی متن - 'رشیدالدین فضل‌الله' به 'رشیدالدین فضل‌الله') |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type='authors'|[[رشیدالدین | |data-type='authors'|[[رشیدالدین فضل‌الله]] (نويسنده) | ||
[[روشن، محمد]] (مصحح) | [[روشن، محمد]] (مصحح) | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
نوشته [[رشیدالدین | نوشته [[رشیدالدین فضل‌الله|رشيد‌الدين فضل‌الله همدانى]]، تصحيح [[روشن، محمد|محمد روشن]] اين كتاب در نخستين سال‌هاى سده هشتم هجرى قمرى، در دوره غازانخان (704 - 695) به دستور وى و به فارسى نوشته شده است. برخى از مورخان گفته‌اند كه مغولان از محو شدن در فرهنگ و تمدن ايرانى بيمناك بودند و از اين رو، غازانخان كوشيد تا با تدوين تاريخ ترك و مغول و شرح جنگ‌ها و فتوحاتشان و گرد آورى گزارش‌هايى از روزگار و فرزندان چنگيزخان، نام خود و نياكانش را ماندگار سازد و خواجه رشيد‌الدين، پزشک و وزير درگاهش را به سامان دادن اين كار بزرگ؛ يعنى نوشتن تاريخى خصوصى فرمان داد. او از 702 هجرى، بر پايه يادداشت‌ها و نوشته‌هاى «نامدون و نامرتب» خزانه شاهى يا مكتوبات موجود نزد شمارى از افراد يا متون ميانه مغولى - تركى، به نوشتن اين كتاب دست گشاد، اما پيش از اين كه كارش به فرجام برسد، غازانخان درگذشت (704ق) و رشيد‌الدين در دوره جانشين و برادر او، سلطان محمد اولجايتو (خوبنده / خدابنده) فرمان يافت كه تاريخى عمومى بنويسد و او نوشتن جامع التواريخ را آغاز كرد و پس از پنجاه سال آن را به پايان رساند. «تاريخ اغوز»، پاره‌اى از بخش «تاريخ عالَم» اين كتاب است كه با فصاحت و بلاغت، درباره افسانه‌ها و داستان‌هاى فراوانى از آن قوم گزارش مى‌دهد و «شرح حال اغوز و اعقاب او» و پادشاهان ترك (ملوك اتراك) را در بر دارد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
روشن، محمد (تابستان 1379)، «در آستانه تحقيق و نشر جامع التواريخ منسوب رشيدى»، آيينه ميراث، سال سوم، شماره يكم. | روشن، محمد (تابستان 1379)، «در آستانه تحقيق و نشر جامع التواريخ منسوب رشيدى»، آيينه ميراث، سال سوم، شماره يكم. | ||
كامران مقدم، شهين‌دخت (تير و مرداد 1352)، «خواجه [[رشیدالدین | كامران مقدم، شهين‌دخت (تير و مرداد 1352)، «خواجه [[رشیدالدین فضل‌الله|رشيد‌الدين فضل‌الله همدانى]] و فصلى از جامع التواريخ»، وحيد، شماره 116 و 115. | ||
مرتضوى، منوچهر (تابستان 1341)، «مقلدين شاه‌نامه در دوره مغول و تيمورى و تاريخ منظوم شمس‌الدين كاشانى»، دانش‌كده ادبيات و علوم انسانى تبريز، شماره 61. | مرتضوى، منوچهر (تابستان 1341)، «مقلدين شاه‌نامه در دوره مغول و تيمورى و تاريخ منظوم شمس‌الدين كاشانى»، دانش‌كده ادبيات و علوم انسانى تبريز، شماره 61. | ||