پرش به محتوا

رسالة في التحسين و التقبيح العقليين: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(لینک درون متنی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۰: خط ۴۰:




'''رسالة في التحسين و التقبيح العقليين''' از آثار [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله جعفر سبحانى]] است كه در آن به تبيين و بررسى قاعده حسن و قبح عقلى پرداخته است. اين كتاب به زبان عربى نگارش يافته است. در اين كتاب رساله ديگرى نيز به نام "رسالة فى فلسفة الاخلاق و المذاهب الاخلاقية" ديده مى‌شود كه پنجاه صفحه آخر كتاب را به خود اختصاص داده است.
'''رسالة في التحسين و التقبيح العقليين''' از آثار [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله جعفر سبحانى]] است كه در آن به تبيين و بررسى قاعده حسن و قبح عقلى پرداخته است. اين كتاب به زبان عربى نگارش يافته است. در اين كتاب رساله ديگرى نيز به نام "[[رسالة فى فلسفة الاخلاق و المذاهب الاخلاقية]]" ديده مى‌شود كه پنجاه صفحه آخر كتاب را به خود اختصاص داده است که در مقاله‌ای جداگانه به آن پرداخته‌ شده است.


==انگيزه تأليف==
==انگيزه تأليف==
خط ۵۹: خط ۵۹:
پيرامون اين قاعده پنج نظريه وجود دارد. اين نظريات عبارت است از:
پيرامون اين قاعده پنج نظريه وجود دارد. اين نظريات عبارت است از:


1-حسن و قبح ذاتى
#حسن و قبح ذاتى
 
#حسن و قبح اقتضائى
2-حسن و قبح اقتضائى
#حسن و قبح تابع مصالح و مفاسد است
 
#حسن و قبح بسته به نيت فاعل است
3-حسن و قبح تابع مصالح و مفاسد است
#تفصيل بين حسن و قبح
 
4-حسن و قبح بسته به نيت فاعل است
 
5-تفصيل بين حسن و قبح


تبيين اولين نظريه با بررسى معناى "ذاتى" صورت گرفته است كه آيا از باب" ايساغوجى" است يا از قبيل ذاتى در باب "برهان" است و نظريه [[اصفهانی، محمدحسین|محقق اصفهانى]] را در اين باره مى‌آورد. در پايان چنين نتيجه مى‌گيرد كه ذاتى در اينجا به معناى حسن و قبح عقلى افعال در برابر نظريه اشاعره است كه قائل به حسن و قبح شرعى افعال هستند و نظريات ديگر را نيز رد مى‌كند. سپس بحثى را با عنوان حدود ادراك عقلى طرح وبا بيان اراء [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|محقق خراسانى]] به نظر صحيح اشاره مى‌كند.
تبيين اولين نظريه با بررسى معناى "ذاتى" صورت گرفته است كه آيا از باب" ايساغوجى" است يا از قبيل ذاتى در باب "برهان" است و نظريه [[اصفهانی، محمدحسین|محقق اصفهانى]] را در اين باره مى‌آورد. در پايان چنين نتيجه مى‌گيرد كه ذاتى در اينجا به معناى حسن و قبح عقلى افعال در برابر نظريه اشاعره است كه قائل به حسن و قبح شرعى افعال هستند و نظريات ديگر را نيز رد مى‌كند. سپس بحثى را با عنوان حدود ادراك عقلى طرح وبا بيان اراء [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|محقق خراسانى]] به نظر صحيح اشاره مى‌كند.
خط ۸۷: خط ۸۳:
در پايان رساله حسن و قبح عقلى چنين آمده است: "از آنجا كه مسأله حسن و قبح عقلى ارتباط كاملى با اخلاق دارد، رساله ديگرى كه از فلسفه اخلاق و مذاهب اخلاقى به اختصار بحث مى‌كند را به دنبال آن آورديم."
در پايان رساله حسن و قبح عقلى چنين آمده است: "از آنجا كه مسأله حسن و قبح عقلى ارتباط كاملى با اخلاق دارد، رساله ديگرى كه از فلسفه اخلاق و مذاهب اخلاقى به اختصار بحث مى‌كند را به دنبال آن آورديم."


در رساله دوم كتاب ابتدا دو تعريف از فلسفه اخلاق آمده است:
1-علمى كه از مبادى تصورى و تصديقى اين علم بحث مى‌كند.
2-علمى كه از مبانى علم اخلاق بحث مى‌كند.
سپس هفت مذهب اخلاقى به اختصار شرح شده است. مذاهب اخلاقى مورد بحث عبارت است از:
1-مذهب اخلاقى اسلام
2-مذهب جمال
3-مذهب اعتدال
4-مذهب لذت
5-مذهب كلبى
6-مذهب حس اخلاقى
7-مذهب قوت
در مذهب اول در دو مقام بحث را طرح كرده است:اول: فعل اخلاقى تحت چه مقوله‌اى است ؟ و ديگر آنكه ويژگى و خصوصيت فعل اخلاقى چيست؟


باقى مطالب اين رساله به تبيين اين مذاهب و مناقشات پيرامون آنها اختصاص دارد.


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==


متن و مقدمه كتاب
متن و مقدمه كتاب
خط ۱۲۶: خط ۹۷:
[[رده:مباحث خاص کلامی]]
[[رده:مباحث خاص کلامی]]
[[رده:الهیات (توحید)]]
[[رده:الهیات (توحید)]]
[[رده:25 اردیبهشت الی 24 خرداد]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش