۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
خريدة القصر و جريدة العصر: تفاوت میان نسخهها
لینک درون متنی
(لینک درون متنی) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR10161J1.jpg|بندانگشتی|خریدة القصر و جریدة العصر]] | [[پرونده:NUR10161J1.jpg|بندانگشتی|خریدة القصر و جریدة العصر]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |خریدة القصر و جریدة العصر | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" | | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[اثری، محمد بهجه]] (محقق و معلق) | ||
[[عمادالدین کاتب، محمد بن محمد]] (نويسنده) | [[عمادالدین کاتب، محمد بن محمد]] (نويسنده) | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربی | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |PJA 2160 /ع8خ4 | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |شاعران عرب | ||
شعر عربی - تاریخ و نقد | شعر عربی - تاریخ و نقد | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |المجمع العلمي العراقي | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |بغداد - عراق | ||
|- | |- | ||
|سال نشر | |سال نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishYear" | 1375 هـ.ق | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE10161AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''خريدة القصر و جريدة العصر''' اثر [[عمادالدین کاتب، محمد بن محمد|عمادالدين كاتب قزوينى]] 597ق است كه در زمينه شعر و ادبيات، در 20 جلد منتشر شده است. اين كتاب، تذكره شعرا و نويسندگان عرب مسلمان است كه سالها منبع موثقى براى تذكرهنويسان مسلمان بوده است. | |||
== ساختار== | == ساختار== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۶: | ||
اگرچه اين اثر شرح حال شعرا و نويسندگان است اما بسيارى از بزرگان كه عماد از آنها ياد مىكند در قرن ششم منصب حكومتى و گاه وزارت خلفا و سلاطين را دارا بودهاند؛ بنابراين در خلال بيان احوال آنها، به اطلاعات سودمندى از اوضاع سياسى و اجتماعى زمان مورد بحث مىتوان دست يافت. | اگرچه اين اثر شرح حال شعرا و نويسندگان است اما بسيارى از بزرگان كه [[عمادالدین کاتب، محمد بن محمد|عماد]] از آنها ياد مىكند در قرن ششم منصب حكومتى و گاه وزارت خلفا و سلاطين را دارا بودهاند؛ بنابراين در خلال بيان احوال آنها، به اطلاعات سودمندى از اوضاع سياسى و اجتماعى زمان مورد بحث مىتوان دست يافت. | ||
جلد نخست كتاب، به ذكر بزرگان و شعراى سرزمين عراق اختصاص يافته است. مؤلف پس از بحث درباره سرزمين عراق و اهميت اين سر زمين به شرح حال خلفاى عباسى از زمان حيات مؤلف مىپردازد و نخست از خليفه مستضىء(566-575ق) آغاز مىكند. پس از ذكر خلاصهاى از احوال و اوضاع زمان خلافت وى، نمونههايى از اشعار وى را مىآورد. | جلد نخست كتاب، به ذكر بزرگان و شعراى سرزمين عراق اختصاص يافته است. مؤلف پس از بحث درباره سرزمين عراق و اهميت اين سر زمين به شرح حال خلفاى عباسى از زمان حيات مؤلف مىپردازد و نخست از خليفه مستضىء(566-575ق) آغاز مىكند. پس از ذكر خلاصهاى از احوال و اوضاع زمان خلافت وى، نمونههايى از اشعار وى را مىآورد. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۴: | ||
اين كتاب خصوصاً بخشى كه مربوط به اديبان و شاعران عربىگوى و عربىنويس ايرانى است، مورد توجه محققان ايرانى قرار گرفته است. | اين كتاب خصوصاً بخشى كه مربوط به اديبان و شاعران عربىگوى و عربىنويس ايرانى است، مورد توجه محققان ايرانى قرار گرفته است. | ||
مفصلترين شرح احوال و آثار شاعر و كاتب نابغه ايرانى حسين بن على طغرائى صاحب قصيده مشهور لاميه العجم را در اين كتاب مىتوان يافت. عماد كاتب شيفته و مريد طغرائى است و از شهادت او با لحنى تأسفبار و حماسى ياد مىكند: «طغرائى از جمله كسانى است كه فضيلتش او را كشت و نجابتش وى را به تير هلاك گرفتار كرد». مسلماً اگر طغرائى به فارسى شعر مىسرود در مضمونآفرينى همتاى كمال اسماعيل و در فصاحت قرينه جمالالدين عبدالرزاق بود كما اين كه در قدرت كلام و تفكر بين شاعران عربى با متنبى قابل مقايسه است. | مفصلترين شرح احوال و آثار شاعر و كاتب نابغه ايرانى حسين بن على طغرائى صاحب قصيده مشهور لاميه العجم را در اين كتاب مىتوان يافت. [[عمادالدین کاتب، محمد بن محمد|عماد كاتب]] شيفته و مريد طغرائى است و از شهادت او با لحنى تأسفبار و حماسى ياد مىكند: «طغرائى از جمله كسانى است كه فضيلتش او را كشت و نجابتش وى را به تير هلاك گرفتار كرد». مسلماً اگر طغرائى به فارسى شعر مىسرود در مضمونآفرينى همتاى كمال اسماعيل و در فصاحت قرينه جمالالدين عبدالرزاق بود كما اين كه در قدرت كلام و تفكر بين شاعران عربى با متنبى قابل مقايسه است. | ||
اين سؤال مطرح است كه با وجود رونق و گسترش ادبيات فارسى در قرن پنجم و ششم، چرا اديبان و شاعران ايرانى، به عربى مىسرودهاند و مىنوشتهاند؟ پاسخ اين است كه حكومتهاى غزنوى و سلجوقى تابع و يا همپيمان خليفه بغداد بودند و اصرار در ترويج فرهنگ عربى داشتند، با آنكه در تشويق فارسىنويسان و فارسىسرايان نيز اهتمام مىورزيدند. | اين سؤال مطرح است كه با وجود رونق و گسترش ادبيات فارسى در قرن پنجم و ششم، چرا اديبان و شاعران ايرانى، به عربى مىسرودهاند و مىنوشتهاند؟ پاسخ اين است كه حكومتهاى غزنوى و سلجوقى تابع و يا همپيمان خليفه بغداد بودند و اصرار در ترويج فرهنگ عربى داشتند، با آنكه در تشويق فارسىنويسان و فارسىسرايان نيز اهتمام مىورزيدند. | ||