تفسير القرآن المجید المستخرج من تراث الشيخ المفيد رحمه‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها

تفسير القرآن المجید المستخرج من تراث الشيخ المفيد رحمه‌الله (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۴ مارس ۲۰۱۸، ساعت ۱۶:۳۱

۶ بایت حذف‌شده ، ‏۱۴ مارس ۲۰۱۸

جز

جایگزینی متن - ' ص ' به ' ص'

A-esmaili@noornet.net

۶۱٬۱۸۹

ویرایش

@@ خط ۵۳: / خط ۵۳: @@
 اين تفسير به زبان عربى است.
-مجموعه آياتى كه [[شيخ مفيد]] در كتب مختلف خود، مورد بررسى قرار داده، نمايانگر روش خاص كلامى ايشان در مباحث تفسيرى است، كه قبل از وى سابقه نداشته است. به همين انگيزه، تصميم بر آن شده تا به مناسبت هزارمين سال درگذشت ايشان و برپايى همايش جهانى در تجليل از شخصيت بى‌نظير وى، مجموعه بحث‌هاى تفسيرى از كتب گوناگون ايشان جمع‌آورى و در قالب اثر حاضر، عرضه گردد، تا اين روش به نام ايشان ثبت شده و راهنمايى باشد براى قرآن‌پژوهانى كه بخواهند بحث‌هاى كلامى را در تفسير قرآن پيگيرى نمايند...<ref>مقدمه، ص 11</ref>
+مجموعه آياتى كه [[شيخ مفيد]] در كتب مختلف خود، مورد بررسى قرار داده، نمايانگر روش خاص كلامى ايشان در مباحث تفسيرى است، كه قبل از وى سابقه نداشته است. به همين انگيزه، تصميم بر آن شده تا به مناسبت هزارمين سال درگذشت ايشان و برپايى همايش جهانى در تجليل از شخصيت بى‌نظير وى، مجموعه بحث‌هاى تفسيرى از كتب گوناگون ايشان جمع‌آورى و در قالب اثر حاضر، عرضه گردد، تا اين روش به نام ايشان ثبت شده و راهنمايى باشد براى قرآن‌پژوهانى كه بخواهند بحث‌هاى كلامى را در تفسير قرآن پيگيرى نمايند...<ref>مقدمه، ص11</ref>
 == ساختار ==
@@ خط ۶۰: / خط ۶۰: @@
 كتاب با مقدمه گردآورنده آغاز شده است. اين كتاب از 114 سوره قرآن، 93 سوره را به ترتيب سوره‌هاى قرآن مجيد، مورد بررسى قرار داده است.
-جهت جمع‌آورى بيانات تفسيرى [[شيخ مفيد]]، به 31 اثر از كتاب‌هاى ايشان مراجعه شده كه عبارتند از: «[[أحكام النساء]]»، «الإرشاد»، «الإفصاح»، «الأعلام في ما اتفقت عليه الإمامية»، «أوائل المقالات»، «إيمان أبي‌طالب» «[[تحريم ذبائح أهل الكتاب]]»، «تصحيح الاعتقاد»، «الثقلان»، «الجمل»، «[[خلاصة الإيجاز في المتعة]]»، «خمس رسائل في إثبات الحجة»، «ذبائح أهل الكتاب»، «رسالة في تفضيل أميرالمؤمنين علي(ع)»، «رسالة في معنى المولى»، «رسالة في تحقيق الخبر المنسوب إلى النبي(ص): نحن معاشر الأنبياء»، «رسالة في النص على أميرالمؤمنين(ع)»، «[[رسالة في المهر]]»، «رسالة في عدم سهو النبي»، «رسالة حول حديث نحن معاشر الأنبياء»، «العويص»، «[[الفصول العشرة في الغيبة]]»، «[[الفصول المختارة من العيون و المحاسن]]»، «في المنام ([[شرح المنام]])»، «[[المسائل الصاغانية]] في الرد على أبي‌حنيفة»، «[[المسائل الجارودية]]»، «[[المسائل السروية]]»، «[[المسائل العكبرية]] (الحاجبية)»، «المقنعة»، «مختصر [[أصول الفقه]]» و «[[النكت الاعتقادية]]»...<ref>مقدمه، ص 24 - 25</ref>
+جهت جمع‌آورى بيانات تفسيرى [[شيخ مفيد]]، به 31 اثر از كتاب‌هاى ايشان مراجعه شده كه عبارتند از: «[[أحكام النساء]]»، «الإرشاد»، «الإفصاح»، «الأعلام في ما اتفقت عليه الإمامية»، «أوائل المقالات»، «إيمان أبي‌طالب» «[[تحريم ذبائح أهل الكتاب]]»، «تصحيح الاعتقاد»، «الثقلان»، «الجمل»، «[[خلاصة الإيجاز في المتعة]]»، «خمس رسائل في إثبات الحجة»، «ذبائح أهل الكتاب»، «رسالة في تفضيل أميرالمؤمنين علي(ع)»، «رسالة في معنى المولى»، «رسالة في تحقيق الخبر المنسوب إلى النبي(ص): نحن معاشر الأنبياء»، «رسالة في النص على أميرالمؤمنين(ع)»، «[[رسالة في المهر]]»، «رسالة في عدم سهو النبي»، «رسالة حول حديث نحن معاشر الأنبياء»، «العويص»، «[[الفصول العشرة في الغيبة]]»، «[[الفصول المختارة من العيون و المحاسن]]»، «في المنام ([[شرح المنام]])»، «[[المسائل الصاغانية]] في الرد على أبي‌حنيفة»، «[[المسائل الجارودية]]»، «[[المسائل السروية]]»، «[[المسائل العكبرية]] (الحاجبية)»، «المقنعة»، «مختصر [[أصول الفقه]]» و «[[النكت الاعتقادية]]»...<ref>مقدمه، ص24 - 25</ref>
 == گزارش محتوا ==
@@ خط ۶۷: / خط ۶۷: @@
 درباره محتواى اين كتاب، نكات زير شايان تأمل است:
-#گردآورنده در مقدمه خود، به ابعاد مختلف تفسير [[شيخ مفيد]] و كار انجام‌شده در اين اثر پرداخته و شيوه تحقيق و منابع آن را بازگو كرده است. قبل از آن با بررسى شخصيت و عصر [[شيخ مفيد]]، روش ايشان بررسى و بيان شده است...<ref>مقدمه، ص 9 - 36</ref>
+#گردآورنده در مقدمه خود، به ابعاد مختلف تفسير [[شيخ مفيد]] و كار انجام‌شده در اين اثر پرداخته و شيوه تحقيق و منابع آن را بازگو كرده است. قبل از آن با بررسى شخصيت و عصر [[شيخ مفيد]]، روش ايشان بررسى و بيان شده است...<ref>مقدمه، ص9 - 36</ref>
-#[[شيخ مفيد]] خود كتاب تفسيرى مستقل تأليف ننموده، ولى استفاده زياد ايشان از آيات در مباحث كلامى، تاريخى و فقهى و مطرح كردن بعضى مسائل تفسيرى و قرآنى، نمايانگر توجه ايشان به اين‌گونه مباحث است...<ref>ر.ك: همان، ص 10</ref>
+#[[شيخ مفيد]] خود كتاب تفسيرى مستقل تأليف ننموده، ولى استفاده زياد ايشان از آيات در مباحث كلامى، تاريخى و فقهى و مطرح كردن بعضى مسائل تفسيرى و قرآنى، نمايانگر توجه ايشان به اين‌گونه مباحث است...<ref>ر.ك: همان، ص10</ref>
 #شيخ را مى‌توان مبدع سبك تفسيرى كلامى دانست، كه اصول و روش‌هاى خاص خود را دارد. به كار بردن روش استدلال قرآنى براى بيان مطالب و رد اشكالات و شبهات يا توضيح معتقدات، از خصوصيات اين سبك است...<ref>پايگاه اينترنتى غدير</ref>
 #مناظرات مذهبى و بحث آزاد در مباحث اعتقادى مانند بحث با مشركين در توحيد، جدال با اهل كتاب در نبوت، مناظره با منكران معاد، گفتگو با منكرين عدل و رجوع به امام معصوم(ع) و اثبات غيبت امام عصر(عج)، از ديگر ويژگى‌هاى اين سبك بشمار مى‌آيد...<ref>همان</ref>
@@ خط ۷۸: / خط ۷۸: @@
 #:قاعده كلى در ديدگاه ايشان اين است كه در تفسير قرآن، از روايات وارده بايد استفاده نمود، اما مادامى كه با قرآن يا نص واضح ديگر، مخالفتى نداشته باشد، در اين مقام، تكيه او به روايت خواهد بود، اما اگر در روايت ترديدى وجود داشت، در اعتماد به آن ترديد خواهد كرد...<ref>همان</ref>
 #:استفاده ايشان از روايت به دو صورت است: گاه در تفسير نص قرآنى از آن بهره مى‌برد و گاه براى تأييد معنا و تفسيرى كه بيان كرده، به روايت استشهاد مى‌نمايد...<ref>همان</ref>
-#:اگر روايت با اصول عقايد و قواعد عقليه و حقايق تاريخى متواتر مخالفت داشت، به‌طور قاطع آن را رد مى‌نمايد و حق نقد سندى و عقلى آن را براى خود محفوظ مى‌دارد (مانند روايات ذيل آيه 157 اعراف در ذكر اشباح و خلق ارواح قبل از خلقت آدم(ع)، ص 218 كتاب)...<ref>همان</ref>
+#:اگر روايت با اصول عقايد و قواعد عقليه و حقايق تاريخى متواتر مخالفت داشت، به‌طور قاطع آن را رد مى‌نمايد و حق نقد سندى و عقلى آن را براى خود محفوظ مى‌دارد (مانند روايات ذيل آيه 157 اعراف در ذكر اشباح و خلق ارواح قبل از خلقت آدم(ع)، ص218 كتاب)...<ref>همان</ref>
 #:ج)- تفسير لغوى و شاهد ادبى:
-#:ايشان استفاده از معانى لغوى و شعر عربى را در توضيح معانى لغوى قرآن ضرورت واقعى مى‌انگارد. بر اين اساس، در جاهاى مختلف از آن بهره برده است (مانند تفسير آيه 171 سوره نساء، ص 166 كتاب در معنى غلو)...<ref>همان</ref>
+#:ايشان استفاده از معانى لغوى و شعر عربى را در توضيح معانى لغوى قرآن ضرورت واقعى مى‌انگارد. بر اين اساس، در جاهاى مختلف از آن بهره برده است (مانند تفسير آيه 171 سوره نساء، ص166 كتاب در معنى غلو)...<ref>همان</ref>
 #:د)- پرهيز از تفسير به رأى مذموم:
 #:[[شيخ مفيد]] مى‌فرمايند: «تفسير قرآن به رأى ممكن نيست و اعتقادات و هواهاى انسان‌ها را نبايد بر قرآن تحميل كرد». مراد ايشان از تفسير به رأى، تفسير بدون آگاهى و علم است و نيز مى‌فرمايد: «در تفسير، كنار گذاشتن حقيقت معنا و حمل آن بر مجاز و استعاره بدون دليل، باطل مى‌باشد». در مقابل، به تفسيرى كه مستند به لغت، برهان عقلى و شاهد روايى باشد، رو آورده است.