پرش به محتوا

وفا، محمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره'
جز (جایگزینی متن - 'تاجالدين' به 'تاج‌الدين')
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
خط ۳۲: خط ۳۲:




در باره زندگى و انديشه‌ها و آثار محمّد وفا كبير شاذلى، اطلاعات چندانى در دست نيست و در كتب صوفيان و تراجم نيز گزارش جامعى مشاهده نشد. نام او سيد محمّد و كنيه‌اش ابوالفضل يا ابوالفتح، مشهور به سيّد محمّد وفا شاذلى، فرزند محمّد (نجم) بن محمّد اسكندرى بود (الأعلام، ج 7، ص 37).
درباره زندگى و انديشه‌ها و آثار محمّد وفا كبير شاذلى، اطلاعات چندانى در دست نيست و در كتب صوفيان و تراجم نيز گزارش جامعى مشاهده نشد. نام او سيد محمّد و كنيه‌اش ابوالفضل يا ابوالفتح، مشهور به سيّد محمّد وفا شاذلى، فرزند محمّد (نجم) بن محمّد اسكندرى بود (الأعلام، ج 7، ص 37).


او در سال 702ق، در اسكندريه به دنيا آمد و در آنجا رشد كرد. از استادان و مربيان او و صفات آنان و درس‌هاى خوانده‌شده و زمان و مكان و ديگر خصوصيات تعليم و تربيت او اطلاعى در دست نيست، امّا همين مقدار ذكر شده است كه وى مسلك استاد ابوالحسن شاذلى را بر طبق دستور و راهنمايى امام سير و سلوك، داوود بن ماخلا پيمود و آنگاه به «اخميم» روى كرد و در همان جا همسرى برگزيد. جزئيات و مشخصات زمانى و مكانى ازدواج و نام و ويژگى‌هاى همسرش و مدت زندگى مشتركش و... نيز ذكر نشده است. همچنين سخنى از ثمره ازدواج سيد محمد وفا و نام و نشان فرزند يا فرزندانش به ميان نيامده است، جز اينكه پسرى براى او به نام سيد على ذكر شده است (كتاب الأزل، ص 6).
او در سال 702ق، در اسكندريه به دنيا آمد و در آنجا رشد كرد. از استادان و مربيان او و صفات آنان و درس‌هاى خوانده‌شده و زمان و مكان و ديگر خصوصيات تعليم و تربيت او اطلاعى در دست نيست، امّا همين مقدار ذكر شده است كه وى مسلك استاد ابوالحسن شاذلى را بر طبق دستور و راهنمايى امام سير و سلوك، داوود بن ماخلا پيمود و آنگاه به «اخميم» روى كرد و در همان جا همسرى برگزيد. جزئيات و مشخصات زمانى و مكانى ازدواج و نام و ويژگى‌هاى همسرش و مدت زندگى مشتركش و... نيز ذكر نشده است. همچنين سخنى از ثمره ازدواج سيد محمد وفا و نام و نشان فرزند يا فرزندانش به ميان نيامده است، جز اينكه پسرى براى او به نام سيد على ذكر شده است (كتاب الأزل، ص 6).
خط ۴۲: خط ۴۲:
او در شعر نبوغى داشت و ديوان شعرى از او برجاى مانده و به سبك ابن فارض و ديگران قصيده‌هايى سروده است (الأعلام، ج 7، ص 37).
او در شعر نبوغى داشت و ديوان شعرى از او برجاى مانده و به سبك ابن فارض و ديگران قصيده‌هايى سروده است (الأعلام، ج 7، ص 37).


شيخ عبدالوهاب [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] كه كتابى در باره زندگى و مناقب محمّد وفا شاذلى دارد، در كتاب طبقاتش نوشته است كه او از بزرگ‌ترين عارفان بود و از سيد على فرزند سيد محمد وفا نقل كرده كه پدرش خاتم اولياء و صاحب منزلتى بزرگ بود و كتاب‌هاى زيادى داشت كه در كودكى، درحالى‌كه هفت يا ده سال داشت، آن را نوشته بود. [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] افزوده است كه سخنان منظوم و منثور سيد محمد وفا رمزهايى شگفت است كه به طلسم مى‌ماند و تاكنون رازش ناگشوده مانده است (كتاب الأزل، ص 4).
شيخ عبدالوهاب [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] كه كتابى درباره زندگى و مناقب محمّد وفا شاذلى دارد، در كتاب طبقاتش نوشته است كه او از بزرگ‌ترين عارفان بود و از سيد على فرزند سيد محمد وفا نقل كرده كه پدرش خاتم اولياء و صاحب منزلتى بزرگ بود و كتاب‌هاى زيادى داشت كه در كودكى، درحالى‌كه هفت يا ده سال داشت، آن را نوشته بود. [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] افزوده است كه سخنان منظوم و منثور سيد محمد وفا رمزهايى شگفت است كه به طلسم مى‌ماند و تاكنون رازش ناگشوده مانده است (كتاب الأزل، ص 4).


هرچند جناب [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] مذكور، مقصود و مصداقش را از اين طلسم و معما به‌صورت روشن بيان نكرده است، لكن اگرچه كلام او مبالغه‌اى بيش نيست و لكن درهرحال اثر علمى سيد محمد وفا شاذلى به نام «كتاب الأزل» بر جايگاه بلند او در بحث از علم حقايق الهى دلالت دارد.
هرچند جناب [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] مذكور، مقصود و مصداقش را از اين طلسم و معما به‌صورت روشن بيان نكرده است، لكن اگرچه كلام او مبالغه‌اى بيش نيست و لكن درهرحال اثر علمى سيد محمد وفا شاذلى به نام «كتاب الأزل» بر جايگاه بلند او در بحث از علم حقايق الهى دلالت دارد.
خط ۵۰: خط ۵۰:
او گرچه در بين عارفان دوره اسلامى چندان معروف نيست، ولى واعظى تأثيرگذار بود كه سخنش در قلب‌ها نفوذ مى‌كرد (الأعلام، ج 7، ص 37). بى‌ترديد مى‌توان گفت كه او عارفى نكته‌سنج و هوشمند بود كه كوشيد مطالبش را در آثارش و به‌ويژه در «كتاب الأزل» با آيات قرآن كريم مستند و موجّه سازد (كتاب الأزل، ص 6).
او گرچه در بين عارفان دوره اسلامى چندان معروف نيست، ولى واعظى تأثيرگذار بود كه سخنش در قلب‌ها نفوذ مى‌كرد (الأعلام، ج 7، ص 37). بى‌ترديد مى‌توان گفت كه او عارفى نكته‌سنج و هوشمند بود كه كوشيد مطالبش را در آثارش و به‌ويژه در «كتاب الأزل» با آيات قرآن كريم مستند و موجّه سازد (كتاب الأزل، ص 6).


به نظر مى‌رسد وى آگاهانه عبارات و اسماء و صفاتى را براى بحث و گفتگو در باره خدا برگزيده كه در آيات قرآن كريم آمده تا اثبات شود كه مطالب عرفانى، مستند به معارف قرآن است و دشمنان سطحى‌نگر نتوانند عرفان و عارفان را تضعيف و متهم به التقاط و بى‌دينى كنند. محمّد وفا كبير سرانجام در روز سه‌شنبه يازدهم ربيع‌الاول سال 765ق، در قاهره درگذشت و بنا بر وصيت خودش، در قرافه بين ضريح استاد ابوالسعود بن ابى‌العشائر و تاج‌الدين بن عطاء الله مدفون شد (همان، ص 4).
به نظر مى‌رسد وى آگاهانه عبارات و اسماء و صفاتى را براى بحث و گفتگو درباره خدا برگزيده كه در آيات قرآن كريم آمده تا اثبات شود كه مطالب عرفانى، مستند به معارف قرآن است و دشمنان سطحى‌نگر نتوانند عرفان و عارفان را تضعيف و متهم به التقاط و بى‌دينى كنند. محمّد وفا كبير سرانجام در روز سه‌شنبه يازدهم ربيع‌الاول سال 765ق، در قاهره درگذشت و بنا بر وصيت خودش، در قرافه بين ضريح استاد ابوالسعود بن ابى‌العشائر و تاج‌الدين بن عطاء الله مدفون شد (همان، ص 4).


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش