پرش به محتوا

نامه‌های عین القضات همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره'
جز (جایگزینی متن - 'نامه‏ها' به 'نامه‏‌ها')
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
خط ۶۳: خط ۶۳:




از نظر ارتباط موضوعى نامه‌ها، آنها را مى‌توان بر دو بخش تقسيم نمود: بخش نخست كه نامه‌هاى 1 تا 27 را در بر مى‌گيرد، از نظر محتوا در باره‌ى اركان نماز نگاشته شده است و بخش دوم كه نامه‌هاى شماره 28 تا 64 مى‌باشد، موضوع آن‌ها كاملاً مجزا از قسمت اول است كه براى نمونه نامه‌هاى 59، 60 و 61 در تفسير يك آيه از قرآن كريم است و جزء دوم مكتوبات و جزء سوم آن كه از نامه شصت و پنجم آغاز مى‌گردد و به نامه 159 پايان مى‌يابد، موضوعات مختلف فلسفى، عرفانى، اجتماعى، تاريخى و فرهنگى را در بر مى‌گيرد.
از نظر ارتباط موضوعى نامه‌ها، آنها را مى‌توان بر دو بخش تقسيم نمود: بخش نخست كه نامه‌هاى 1 تا 27 را در بر مى‌گيرد، از نظر محتوا درباره‌ى اركان نماز نگاشته شده است و بخش دوم كه نامه‌هاى شماره 28 تا 64 مى‌باشد، موضوع آن‌ها كاملاً مجزا از قسمت اول است كه براى نمونه نامه‌هاى 59، 60 و 61 در تفسير يك آيه از قرآن كريم است و جزء دوم مكتوبات و جزء سوم آن كه از نامه شصت و پنجم آغاز مى‌گردد و به نامه 159 پايان مى‌يابد، موضوعات مختلف فلسفى، عرفانى، اجتماعى، تاريخى و فرهنگى را در بر مى‌گيرد.


تنوع موضوع نامه‌ها، از اين جهت است كه مبناى نوشته‌هاى متصوّفه روى ذوق و حال است و به همين علّت، نامه‌ها، سرشار از حقايق و رموز بى‌شمارى از مراحل سلوك و عرفان هستند. گاهى موضوع نامه‌ها صرفاً جنبه عرفانى دارد و عين القضات با بيانى شيرين و لطيف، مسائل عرفانى را براى راهنمايى مريدان خويش بيان مى‌كند. گاه بخشى از مسائل عرفانى يا دينى يا فلسفى را در نامه‌اى خلاصه مى‌كرد و با بيانى شيوا، شرحى جامع و مفصّل براى مريدان خود مى‌نوشت. گاه ضمن بيان اين مطلب، به تحليل و تفسير اصطلاحات صوفيه نيز مى‌پردازد. پاره‌اى اوقات، به شرح مسائل مذهبى عنايت مى‌نمايد و از مسائلى چون نماز و روزه و حجّ سخن به ميان مى‌آورد؛ مثلاً مكتوبى در تفسير «الله اكبر» نوشته است و دو نامه بعد از اين مكتوب را در دنباله همين موضوع و به‌عنوان مكمل آن مرقوم نموده است. وى، زمانى هم به تفسير عرفانى آيات قرآنى و احاديث و اخبار مى‌پردازد.
تنوع موضوع نامه‌ها، از اين جهت است كه مبناى نوشته‌هاى متصوّفه روى ذوق و حال است و به همين علّت، نامه‌ها، سرشار از حقايق و رموز بى‌شمارى از مراحل سلوك و عرفان هستند. گاهى موضوع نامه‌ها صرفاً جنبه عرفانى دارد و عين القضات با بيانى شيرين و لطيف، مسائل عرفانى را براى راهنمايى مريدان خويش بيان مى‌كند. گاه بخشى از مسائل عرفانى يا دينى يا فلسفى را در نامه‌اى خلاصه مى‌كرد و با بيانى شيوا، شرحى جامع و مفصّل براى مريدان خود مى‌نوشت. گاه ضمن بيان اين مطلب، به تحليل و تفسير اصطلاحات صوفيه نيز مى‌پردازد. پاره‌اى اوقات، به شرح مسائل مذهبى عنايت مى‌نمايد و از مسائلى چون نماز و روزه و حجّ سخن به ميان مى‌آورد؛ مثلاً مكتوبى در تفسير «الله اكبر» نوشته است و دو نامه بعد از اين مكتوب را در دنباله همين موضوع و به‌عنوان مكمل آن مرقوم نموده است. وى، زمانى هم به تفسير عرفانى آيات قرآنى و احاديث و اخبار مى‌پردازد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش