پرش به محتوا

سنن أبي‌داود: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ ژوئن ۲۰۱۶
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR34070J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۷: خط ۳۷:
|-class='articleCode'
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|34070
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE34070AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>
خط ۴۵: خط ۴۵:




«سنن أبي‌داود»، تأليف ابى‌داود سليمان بن اشعث بن اسحق سجستانى (متوفى 275ق)، يكى از جوامع اوليه حديث اهل سنت (صحاح سته) است. عبدالقادر عبدالخير، سيد محمد سيد و سيد ابراهيم، اين اثر را مورد شرح و تحقيق قرار داده و در پنج جلد منتشر كرده‌اند. اين كتاب نزد محدثين از جهت صحت بعد از صحيحين در مرتبه سوم قرار دارد (مقدمه تحقيق، صفحه ب).
'''سنن أبي‌داود'''، تأليف [[ابى‌داود سليمان بن اشعث بن اسحق سجستانى]] (متوفى 275ق)، يكى از جوامع اوليه حديث اهل سنت (صحاح سته) است. [[عبدالقادر عبدالخير]]، [[سيد محمد سيد]] و [[سيد ابراهيم]]، اين اثر را مورد شرح و تحقيق قرار داده و در پنج جلد منتشر كرده‌اند. اين كتاب نزد محدثين از جهت صحت بعد از صحيحين در مرتبه سوم قرار دارد <ref>مقدمه تحقيق، صفحه ب</ref>.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۵۲: خط ۵۲:
كتاب، مشتمل بر مقدمه تحقيقى محققان و متن كتاب در چهار جزء، 36 كتاب (شروع با كتاب طهارت و پايان با كتاب ادب) و 180 باب است.
كتاب، مشتمل بر مقدمه تحقيقى محققان و متن كتاب در چهار جزء، 36 كتاب (شروع با كتاب طهارت و پايان با كتاب ادب) و 180 باب است.


نويسنده كتاب «تاريخ حديث» به نقل از تدريب الراوي، تعداد احاديث كتاب را 4800 ذكر كرده است (مدير شانه‌چى، ص49). در مقدمه تحقيقى اثر نيز به نقل از ابى‌داود تعداد احاديث همين اندازه ذكر شده است (مقدمه تحقيق، صفحه ج)؛ اما با مراجعه به كتاب، 5274 حديث مشاهده مى‌شود. ممكن است اين احاديث بعداً اضافه شده باشد (ر.ك: مروجى طبسى، نجم‌الدين، ص79).
نويسنده كتاب «[[تاريخ حديث]]» به نقل از [[تدريب الراوي]]، تعداد احاديث كتاب را 4800 ذكر كرده است <ref>مدير شانه‌چى، ص49</ref>. در مقدمه تحقيقى اثر نيز به نقل از ابى‌داود تعداد احاديث همين اندازه ذكر شده است <ref>مقدمه تحقيق، صفحه ج</ref>؛ اما با مراجعه به كتاب، 5274 حديث مشاهده مى‌شود. ممكن است اين احاديث بعداً اضافه شده باشد <ref>ر.ك: مروجى طبسى، نجم‌الدين، ص79</ref>.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==




محمود ابوريه تدوين حديث در اهل سنّت را به چهار دوره تقسيم كرده است. در مراحل اول و دوم، احاديث پيامبر(ص) به‌ضميمه اقوال صحابه و فتاواى تابعان گردآورى شد. در مرحله سوم، اقوال صحابه و تابعين از احاديث جدا گرديد كه مسند احمد بن حنبل از جمله ثمرات آن است. مرحله چهارم، مرحله گزينش و تنقيح اخبار است. محدثان به تأليف كتب مختصرى روى آوردند كه در آنها رواياتى را كه طبق ملاك‌هاى خود صحيح مى‌دانستند جمع‌آورى كردند. در اين دوره، كه مصادف با نيمه دوم قرن سوم و اوائل قرن چهارم است، كتب معتمده اهل سنت از جمله سنن ابى‌داود تأليف گرديد (ر.ك: معارف، مجيد، ص47-49).
محمود ابوريه تدوين حديث در اهل سنّت را به چهار دوره تقسيم كرده است. در مراحل اول و دوم، احاديث پيامبر(ص) به‌ضميمه اقوال صحابه و فتاواى تابعان گردآورى شد. در مرحله سوم، اقوال صحابه و تابعين از احاديث جدا گرديد كه مسند احمد بن حنبل از جمله ثمرات آن است. مرحله چهارم، مرحله گزينش و تنقيح اخبار است. محدثان به تأليف كتب مختصرى روى آوردند كه در آنها رواياتى را كه طبق ملاك‌هاى خود صحيح مى‌دانستند جمع‌آورى كردند. در اين دوره، كه مصادف با نيمه دوم قرن سوم و اوائل قرن چهارم است، كتب معتمده اهل سنت از جمله سنن ابى‌داود تأليف گرديد <ref>ر.ك: معارف، مجيد، ص47-49</ref>.


اين اثر به جهت ذكر برخى روايات كه در ساير منابع حديثى موجود نيست، حائز اهميت است. ابن كثير در مختصر علوم الحديث گفته است: سنن ابى‌داود با روايات كثيرى به دست ما رسيده است كه در بعضى اخبارى است كه طبق روايات ديگر موجود نيست و در ميان اين روايات روايت ابوعلى لؤلوئى انتشار يافته است (مدير شانه‌چى، ص50).
اين اثر به جهت ذكر برخى روايات كه در ساير منابع حديثى موجود نيست، حائز اهميت است. ابن كثير در مختصر علوم الحديث گفته است: سنن ابى‌داود با روايات كثيرى به دست ما رسيده است كه در بعضى اخبارى است كه طبق روايات ديگر موجود نيست و در ميان اين روايات روايت ابوعلى لؤلوئى انتشار يافته است <ref>مدير شانه‌چى، ص50</ref>.


درباره خمس، اهل سنت قائلند كه با توجه به آيه قرآن، خمس فقط در غنيمت است. ولى در سنن ابى‌داود روايتى وجود دارد كه خمس را در گنج نيز واجب مى‌داند. عن النبي(ص): في الركاز الخمس (ر.ك: مروجى طبسى، نجم‌الدين، ص81).
درباره خمس، اهل سنت قائلند كه با توجه به آيه قرآن، خمس فقط در غنيمت است. ولى در سنن ابى‌داود روايتى وجود دارد كه خمس را در گنج نيز واجب مى‌داند. عن النبي(ص): في الركاز الخمس <ref>ر.ك: مروجى طبسى، نجم‌الدين، ص81</ref>.


ابوداود در كتاب المهدي دوازده روايت راجع به حضرت مهدى(عج) و قيام حضرت در آخرالزمان آورده است (همان).
ابوداود در كتاب المهدي دوازده روايت راجع به حضرت مهدى(عج) و قيام حضرت در آخرالزمان آورده است <ref>همان</ref>.


اگرچه ابى‌داود، احاديث كتاب را صحيح و نزديك به آن ذكر كرده، اما ذهبى احاديث ذكرشده در كتاب ابى‌داود را به شش دسته تقسيم كرده است. از جمله ذكر رواياتى كه يكى از شيخين پذيرفته و ديگرى رد كرده است، يا رواياتى كه ضعف اسنادى دارد، يا از جهت روايت ضعيف است (ر.ك: همان، ص79-80).
اگرچه ابى‌داود، احاديث كتاب را صحيح و نزديك به آن ذكر كرده، اما ذهبى احاديث ذكرشده در كتاب ابى‌داود را به شش دسته تقسيم كرده است. از جمله ذكر رواياتى كه يكى از شيخين پذيرفته و ديگرى رد كرده است، يا رواياتى كه ضعف اسنادى دارد، يا از جهت روايت ضعيف است <ref>ر.ك: همان، ص79-80</ref>.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==




سنن ابى‌داود را جمعى مختصر كرده كه از آن جمله‌اند: حافظ المنذري با «مختصر أبي‌داود» و ابن قيم جوزى با «تهذيب سنن أبي‌داود». گروهى بر اصل سنن يا بر اختصارات مزبور حواشى و شروحى نوشته‌اند كه از آن جمله است: شرح ابوسليمان خطابى متوفى 388ق، به نام معالم السنن، شرح سيوطى به نام مرقاة الصعود إلى سنن أبي‌داود و عون المعبود في شرح سنن أبي‌داود (ر.ك: مقدمه تحقيق، صفحه م؛ مدير شانه‌چى، كاظم، ص49-50).
سنن ابى‌داود را جمعى مختصر كرده كه از آن جمله‌اند: [[حافظ المنذري]] با «مختصر أبي‌داود» و [[ابن قيم جوزى]] با «تهذيب سنن أبي‌داود». گروهى بر اصل سنن يا بر اختصارات مزبور حواشى و شروحى نوشته‌اند كه از آن جمله است: [[شرح ابوسليمان خطابى]] متوفى 388ق، به نام [[معالم السنن]]، شرح سيوطى به نام [[مرقاة الصعود إلى سنن أبي‌داود و عون المعبود في شرح سنن أبي‌داود]] <ref>ر.ك: مقدمه تحقيق، صفحه م</ref> <ref>مدير شانه‌چى، كاظم، ص49-50</ref>.


فهرست مطالب هر جلد در انتهاى آن ذكر شده است. كل جلد پنجم كتاب به فهارس فنى اختصاص يافته كه عبارت است از: فهارس آيات، احاديث، كتب بر حسب ترتيب مؤلف و حروف معجم، ابواب و راويان.
فهرست مطالب هر جلد در انتهاى آن ذكر شده است. كل جلد پنجم كتاب به فهارس فنى اختصاص يافته كه عبارت است از: فهارس آيات، احاديث، كتب بر حسب ترتيب مؤلف و حروف معجم، ابواب و راويان.
خط ۸۰: خط ۸۰:
2. استخراج آيات داخل كتاب و استخراج احاديث با تبيين درجه حديث.
2. استخراج آيات داخل كتاب و استخراج احاديث با تبيين درجه حديث.


3. شرح غريب اللغة با شرح مبسوط احاديث با استفاده از كتب شروح، به‌ويژه «عون المعبود» به دليل مبسوط و كامل بودن آن (مقدمه محقق، صفحه س).
3. شرح غريب اللغة با شرح مبسوط احاديث با استفاده از كتب شروح، به‌ويژه «عون المعبود» به دليل مبسوط و كامل بودن آن <ref>مقدمه محقق، صفحه س</ref>.
 
==پانویس ==
<references />


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
خط ۱۰۳: خط ۱۰۶:
[[رده:متون احادیث]]
[[رده:متون احادیث]]
[[رده:احادیث اهل سنت]]
[[رده:احادیث اهل سنت]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش