پرش به محتوا

حديث المنزلة: تفاوت میان نسخه‌ها

۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ دسامبر ۲۰۱۷
جز
جایگزینی متن - 'مى‏گ' به 'می‌‏گ'
جز (جایگزینی متن - 'مى‏پ' به 'می‌‏پ')
جز (جایگزینی متن - 'مى‏گ' به 'می‌‏گ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۸: خط ۴۸:
در ادامه این فصل به اسامی عدّه‏اى از مشهورترین مشاهیر اهل تسنّن که در قرن‏هاى مختلف این حدیث را روایت کرده‌اند اشاره شده است. از آن جمله‌اند: محمّد بن اسحاق، نویسنده کتاب‏ السیرة؛ ابوداوود سلیمان بن داوود طیالسى در مسند و محمّد بن سعد، نگارنده کتاب‏ الطبقات الکبرى. البته این حدیث شریف را جز این افراد، محدّثان، مورخان و مفسّران بسیارى در قرن‏ها و طبقات مختلف در کتاب‏هاى خود نقل کرده‌‏اند<ref>ر.ک: همان، ص18-14</ref>
در ادامه این فصل به اسامی عدّه‏اى از مشهورترین مشاهیر اهل تسنّن که در قرن‏هاى مختلف این حدیث را روایت کرده‌اند اشاره شده است. از آن جمله‌اند: محمّد بن اسحاق، نویسنده کتاب‏ السیرة؛ ابوداوود سلیمان بن داوود طیالسى در مسند و محمّد بن سعد، نگارنده کتاب‏ الطبقات الکبرى. البته این حدیث شریف را جز این افراد، محدّثان، مورخان و مفسّران بسیارى در قرن‏ها و طبقات مختلف در کتاب‏هاى خود نقل کرده‌‏اند<ref>ر.ک: همان، ص18-14</ref>
   
   
این حدیث در صحیح‏ بُخارى در دو مورد نقل شده است؛ محمّد بن بشّار، از غندر، از شعبه، از سعد نقل مى‌‏کند که گوید: از ابراهیم بن سعد، از پدرش سعد بن أبى وَقّاص شنیدم که مى‏گفت: پیامبر خدا(ص)‏ به على‏(ع) فرمود: أما ترضى‏ أنْ تكون منّي بمنزلة هارون من موسى‏؛ آیا راضى نمى‏شوى که براى من همانند هارون براى موسى باشى؟<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>و در جای دیگر مصعب بن سعد بن ابی وقاص از پدرش چنین نقل می‌کند که پیامبر خدا برای جنگ تبوک از مدینه بیرون می‌رفت، و علی(ع) را جانشین خود در مدینه قرار داد. او به پیامبر عرض کرد: آیا بار زنان و کودکان را بر دوش من می‌گذاری؟
این حدیث در صحیح‏ بُخارى در دو مورد نقل شده است؛ محمّد بن بشّار، از غندر، از شعبه، از سعد نقل مى‌‏کند که گوید: از ابراهیم بن سعد، از پدرش سعد بن أبى وَقّاص شنیدم که می‌‏گفت: پیامبر خدا(ص)‏ به على‏(ع) فرمود: أما ترضى‏ أنْ تكون منّي بمنزلة هارون من موسى‏؛ آیا راضى نمى‏شوى که براى من همانند هارون براى موسى باشى؟<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>و در جای دیگر مصعب بن سعد بن ابی وقاص از پدرش چنین نقل می‌کند که پیامبر خدا برای جنگ تبوک از مدینه بیرون می‌رفت، و علی(ع) را جانشین خود در مدینه قرار داد. او به پیامبر عرض کرد: آیا بار زنان و کودکان را بر دوش من می‌گذاری؟


پیامبر فرمود: ألا ترضى‏ أنْ تكون منّي بمنزلة هارون من موسى‏ إلّا أنّه ليس بعدي نبي<ref>ر.ک: همان، ص19-18</ref>
پیامبر فرمود: ألا ترضى‏ أنْ تكون منّي بمنزلة هارون من موسى‏ إلّا أنّه ليس بعدي نبي<ref>ر.ک: همان، ص19-18</ref>
خط ۶۰: خط ۶۰:
در فصل سوم کتاب، تلاش‌هایی که برای رد حدیث منزلت شده در دو بخش مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش اول اشکال‏هاى علمى و تلاش‏هایى که براى ابطال و ردّ این حدیث از طرف اهل تسنّن صورت گرفته است بررسى مى‏کنیم. عدم دلالت حدیث، خلافت محدود، خلافت فقط در زمان جنگ تبوک سه شبهه علمی است که نویسنده هر یک را پاسخ گفته است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص70-67</ref>
در فصل سوم کتاب، تلاش‌هایی که برای رد حدیث منزلت شده در دو بخش مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش اول اشکال‏هاى علمى و تلاش‏هایى که براى ابطال و ردّ این حدیث از طرف اهل تسنّن صورت گرفته است بررسى مى‏کنیم. عدم دلالت حدیث، خلافت محدود، خلافت فقط در زمان جنگ تبوک سه شبهه علمی است که نویسنده هر یک را پاسخ گفته است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص70-67</ref>


نخستین اشکال علمى که از جانب مخالفان حدیث منزلت وارد شده چنین است: آن‏ها مى‏گویند: نمى‏‌توان از این حدیث به‌طور عموم استفاده کرد که على‏(ع) در همه جهات شبیه هارون است و با این بیان، مشابهت بین این دو فقط با یک شباهت نیز تمام و این حدیث صحیح خواهد بود؛ با این وجود ما نمی‌‏پذیریم که على‏(ع) در همه مقامات و منازل نسبت به پیامبر اکرم‏(ص)‏ به مانند هارون براى موسى باشد.  
نخستین اشکال علمى که از جانب مخالفان حدیث منزلت وارد شده چنین است: آن‏ها می‌‏گویند: نمى‏‌توان از این حدیث به‌طور عموم استفاده کرد که على‏(ع) در همه جهات شبیه هارون است و با این بیان، مشابهت بین این دو فقط با یک شباهت نیز تمام و این حدیث صحیح خواهد بود؛ با این وجود ما نمی‌‏پذیریم که على‏(ع) در همه مقامات و منازل نسبت به پیامبر اکرم‏(ص)‏ به مانند هارون براى موسى باشد.  


نویسنده این شبهه را این‌گونه پاسخ می‌دهد که در این حدیث «بمنزلة هارون» اسم جنس مضاف و از صیغه‏‌هاى عموم است. هم چنین این حدیث با داشتن جمله استثنا که آن هم معیار عموم است تصریح در عموم خواهد داشت؛ یعنى امیرمؤمنان على‏(ع)‏ در تمامى مقام‏ها و منزلت‏هاى‏ حضرت هارون همانند او خواهد بود، مگر منصب پیامبرى. نکته جالب توجّه این است که این حدیث در تمامى منابع به همین کیفیت نقل شده است؛ یعنى این دو قرینه در تمامى متون حدیث وجود دارد که‏ «أنت منّی بمنزلة هارون من موسى إلّا أنّه لا نبی بعدی». ازاین‎رو بناى این اشکال و ایراد از اساس فرو مى‏ریزد و به کلّى مردود مى‌‏شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص71-69؛ حسینی میلانی، سید علی، ص101-99</ref>
نویسنده این شبهه را این‌گونه پاسخ می‌دهد که در این حدیث «بمنزلة هارون» اسم جنس مضاف و از صیغه‏‌هاى عموم است. هم چنین این حدیث با داشتن جمله استثنا که آن هم معیار عموم است تصریح در عموم خواهد داشت؛ یعنى امیرمؤمنان على‏(ع)‏ در تمامى مقام‏ها و منزلت‏هاى‏ حضرت هارون همانند او خواهد بود، مگر منصب پیامبرى. نکته جالب توجّه این است که این حدیث در تمامى منابع به همین کیفیت نقل شده است؛ یعنى این دو قرینه در تمامى متون حدیث وجود دارد که‏ «أنت منّی بمنزلة هارون من موسى إلّا أنّه لا نبی بعدی». ازاین‎رو بناى این اشکال و ایراد از اساس فرو مى‏ریزد و به کلّى مردود مى‌‏شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص71-69؛ حسینی میلانی، سید علی، ص101-99</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش