اللمعة الإلهية في الحكمة المتعالية و الكلمات الوجيزة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه‏اند' به 'ه‏‌اند'
جز (جایگزینی متن - 'ه‏ها' به 'ه‏‌ها')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‏اند' به 'ه‏‌اند')
خط ۵۰: خط ۵۰:
موضوع آثار ملا مهدى نراقى، به جهت جامعیتش در علوم معقول و منقول، در رشته‏‌هاى گوناگون معارف دینى است. وى در حکمت الهى کتاب مفصّلى به نام «اللمعات العرشية» دارد که آراى فلسفى‏اش را به شکل مبسوط در آن آورده است و با توجّه به ذوق علماى آن روزگار مطالبش را یک‌ بار به‌طور خلاصه در «اللمعة الإلهية في الحكمة المتعالية» آورده است و بار دیگر این را نیز مختصر نموده، در «الكلمات الوجيزة» گنجانیده است<ref>ر.ک: نراقی، ملا مهدی، ص12</ref>.  
موضوع آثار ملا مهدى نراقى، به جهت جامعیتش در علوم معقول و منقول، در رشته‏‌هاى گوناگون معارف دینى است. وى در حکمت الهى کتاب مفصّلى به نام «اللمعات العرشية» دارد که آراى فلسفى‏اش را به شکل مبسوط در آن آورده است و با توجّه به ذوق علماى آن روزگار مطالبش را یک‌ بار به‌طور خلاصه در «اللمعة الإلهية في الحكمة المتعالية» آورده است و بار دیگر این را نیز مختصر نموده، در «الكلمات الوجيزة» گنجانیده است<ref>ر.ک: نراقی، ملا مهدی، ص12</ref>.  


ویژگى این دو کتاب در ایجازشان است. این ایجاز بیش از هر چیز احاطه کامل مؤلّف را بر مسائل حکمى نشان مى‏دهد و اینکه وى بر همه اقوال و اشکال‌هاى طرح‌شده در مباحث گوناگون وقوف داشته است. باید به این نکته نیز اشاره کرد که ایجاز متن در برخى موارد به افراط گراییده و فهم آن را بس دشوار کرده است. شاید آن‌گونه که برخى بزرگان گفته‏اند عمدى در این کار بوده است تا جویندگان حکمت با کاوش متن و حلّ پیچیدگی‌هایش مهارت بیشترى در درک متون حکمى پیدا کنند. البته «الكلمات الوجيزة»، بااینکه از «اللمعة الإلهية» بسیار مختصرتر است، متنى روان‌تر دارد و فهم مطالبش به‌رغم ایجاز آسان‌تر است<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. ‌
ویژگى این دو کتاب در ایجازشان است. این ایجاز بیش از هر چیز احاطه کامل مؤلّف را بر مسائل حکمى نشان مى‏دهد و اینکه وى بر همه اقوال و اشکال‌هاى طرح‌شده در مباحث گوناگون وقوف داشته است. باید به این نکته نیز اشاره کرد که ایجاز متن در برخى موارد به افراط گراییده و فهم آن را بس دشوار کرده است. شاید آن‌گونه که برخى بزرگان گفته‏‌اند عمدى در این کار بوده است تا جویندگان حکمت با کاوش متن و حلّ پیچیدگی‌هایش مهارت بیشترى در درک متون حکمى پیدا کنند. البته «الكلمات الوجيزة»، بااینکه از «اللمعة الإلهية» بسیار مختصرتر است، متنى روان‌تر دارد و فهم مطالبش به‌رغم ایجاز آسان‌تر است<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. ‌


سید جلال‌الدین آشتیانی در مقدمه‌، مباحث مطرح‌شده در ابواب «اللمعة الإلهية» را عنوان کرده که به‌اختصار به برخی لمعات آن اشاره می‌شود:
سید جلال‌الدین آشتیانی در مقدمه‌، مباحث مطرح‌شده در ابواب «اللمعة الإلهية» را عنوان کرده که به‌اختصار به برخی لمعات آن اشاره می‌شود:
خط ۶۹: خط ۶۹:
آخرین کلمه این اثر به موضوع امامت اختصاص یافته است. نویسنده وجود امام را به دلیل قاعده لطف و وجود نص واجب دانسته و عصمت را شرط امامت دانسته است. امامت به دلیل در بر داشتن لطف، واجب است و عصمت، شرط آن است تا تسلسل و اجتماع ضدّین دفع شود و غرض حفظ شریعت و وجوب پیروى، حاصل گردد. عموم آیه: '''لاَ ينَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ''' ﴿البقرة: 124﴾، آن را تأکید مى‌کند. اگر عصمت نبود، امام از ضعیف‌ترین عوام نیز پایین‏تر بود و قدرت و افضلیت با عصمت، منافات ندارد؛ زیرا مقدم داشتن مفضول، قبیح است و مساوى، ترجیح داده نمى‏‌شود. نص نیز بر امامت دلالت دارد؛ زیرا امامت، نیابت از نبی است که بر خدا واجب است و بنابراین نصب امام واجب است<ref>ر.ک: همان، ص132-131</ref>.
آخرین کلمه این اثر به موضوع امامت اختصاص یافته است. نویسنده وجود امام را به دلیل قاعده لطف و وجود نص واجب دانسته و عصمت را شرط امامت دانسته است. امامت به دلیل در بر داشتن لطف، واجب است و عصمت، شرط آن است تا تسلسل و اجتماع ضدّین دفع شود و غرض حفظ شریعت و وجوب پیروى، حاصل گردد. عموم آیه: '''لاَ ينَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ''' ﴿البقرة: 124﴾، آن را تأکید مى‌کند. اگر عصمت نبود، امام از ضعیف‌ترین عوام نیز پایین‏تر بود و قدرت و افضلیت با عصمت، منافات ندارد؛ زیرا مقدم داشتن مفضول، قبیح است و مساوى، ترجیح داده نمى‏‌شود. نص نیز بر امامت دلالت دارد؛ زیرا امامت، نیابت از نبی است که بر خدا واجب است و بنابراین نصب امام واجب است<ref>ر.ک: همان، ص132-131</ref>.


پس از ذکر ادله متقن در اثبات امامت و اثبات امامت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] و یازده فرزند او، در آخر ادعای ساختگی بودن امامت از سوی علمای شیعه را لجبازی محض می‌داند؛ اینکه‏ برخى ادّعاى امامت از سوى امامان را انکار نموده‏اند و این مذهب را ادّعایى ساخته و پرداخته بعضى مشایخ ما دانسته‏اند و امامان را بر مذهب سنّت معرّفى کرده‌‏اند، لجبازى محض است<ref>ر.ک: همان، ص133-131</ref>.
پس از ذکر ادله متقن در اثبات امامت و اثبات امامت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] و یازده فرزند او، در آخر ادعای ساختگی بودن امامت از سوی علمای شیعه را لجبازی محض می‌داند؛ اینکه‏ برخى ادّعاى امامت از سوى امامان را انکار نموده‏‌اند و این مذهب را ادّعایى ساخته و پرداخته بعضى مشایخ ما دانسته‏‌اند و امامان را بر مذهب سنّت معرّفى کرده‌‏اند، لجبازى محض است<ref>ر.ک: همان، ص133-131</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش