پرش به محتوا

أصول علم الرجال بين النظرية و التطبيق: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:




«'''أصول علم الرجال بين النظرية و التطبيق'''»، در كليات علم رجال، تقريرات درس شيخ مسلم داورى است كه توسط '''[[محمدعلى على‌صالح معلم]]'''، تأليف و تحقيق شده است.
«'''أصول علم الرجال بين النظرية و التطبيق'''»، در كليات علم رجال، تقريرات درس [[شيخ مسلم داورى]] است كه توسط '''[[محمدعلى على‌صالح معلم]]'''، تأليف و تحقيق شده است.


كتاب به زبان عربى و مقدمه آن در سال 1416ق، نوشته شده است.
كتاب به زبان عربى و مقدمه آن در سال 1416ق، نوشته شده است.
خط ۶۹: خط ۶۹:
- آيا توثيقات عامه، مانند توثيقات خاصه بوده يا با آن متفاوت است؟ <ref>ر.ك: همان، ص25-28</ref>.
- آيا توثيقات عامه، مانند توثيقات خاصه بوده يا با آن متفاوت است؟ <ref>ر.ك: همان، ص25-28</ref>.


از آنجايى كه بنا بر نظر مشهور اخباريون و بيشتر مجتهدين، روايات كتب اربعه صحيح و قابل اعتماد مى‌باشد، نويسنده در فصل اول، به بررسى صحت روايات «اصول كافى» تأليف شيخ كلينى، «من لايحضره الفقيه» اثر شيخ صدوق و «الاستبصار» و «التهذيب» نوشته شيخ طوسى پرداخته و طرق مختلف تصحيح روايات اين كتب را، به بحث گذاشته است <ref>همان، ص31-115</ref>.
از آنجايى كه بنا بر نظر مشهور اخباريون و بيشتر مجتهدين، روايات كتب اربعه صحيح و قابل اعتماد مى‌باشد، نويسنده در فصل اول، به بررسى صحت روايات «[[كافى]]» تأليف شيخ [[كلينى]]، «[[من‌لايحضره‌الفقيه]]» اثر [[شيخ صدوق]] و «[[الاستبصار]]» و «[[التهذيب]]» نوشته [[شيخ طوسى]] پرداخته و طرق مختلف تصحيح روايات اين كتب را، به بحث گذاشته است <ref>همان، ص31-115</ref>.


در فصل دوم، به تحقيق و معرفى كتب روايى ديگرى پرداخته شده كه مى‌توان صحت روايات آن‌ها را اثبات و به احاديث آن، اعتماد نمود. اين كتب، عبارتند از: «مستطرفات السرائر» محمد بن ادريس حلى؛ «نوادر الحكمة» محمد بن احمد بن يحيى؛ «دعائم الإسلام» قاضى ابوحنيفه نعمان بن ابى‌عبدالله محمد بن منصور تميمى؛ «فلاح السائل و نجاح المائل» على بن طاووس حلى؛ «تفسير» على بن ابراهيم قمى؛ «كامل الزيارات» ابوالقاسم جعفر بن محمد بن جعفر بن موسى بن قولويه؛ «المقنع» شيخ صدوق؛ «بشارة المصطفى لشيعة المرتضى» عمادالدين محمد بن ابى‌القاسم محمد بن على طبرى؛ «المزار» شيخ محمد بن مشهدى؛ «المصباح» شيخ تقى‌الدين ابراهيم كفعمى؛ «الاحتجاج» شيخ طبرسى و «عوالي اللئالي» محمد بن ابى‌جمهور احسائى <ref>همان، ص117-233</ref>.
در فصل دوم، به تحقيق و معرفى كتب روايى ديگرى پرداخته شده كه مى‌توان صحت روايات آن‌ها را اثبات و به احاديث آن، اعتماد نمود. اين كتب، عبارتند از: «[[مستطرفات السرائر]]» [[محمد بن ادريس حلى]]؛ «[[نوادر الحكمة]]» [[محمد بن احمد بن يحيى]]؛ «[[دعائم الإسلام]]» قاضى [[ابوحنيفه نعمان بن ابى‌عبدالله محمد بن منصور تميمى]]؛ «[[فلاح السائل و نجاح المائل]]» [[على بن طاووس حلى]]؛ «[[تفسیر علی بن ابراهیم|تفسير]]» [[على بن ابراهيم قمى]]؛ «[[كامل الزيارات]]» [[ابوالقاسم جعفر بن محمد بن جعفر بن موسى بن قولويه]]؛ «[[المقنع]]» [[شيخ صدوق]]؛ «[[بشارة المصطفى لشيعة المرتضى]]» [[عمادالدين محمد بن ابى‌القاسم محمد بن على طبرى]]؛ «[[المزار]]» [[شيخ محمد بن مشهدى]]؛ «[[المصباح]]» [[شيخ تقى‌الدين ابراهيم كفعمى]]؛ «[[الاحتجاج]]» [[شيخ طبرسى]] و «[[عوالي اللئالي]]» [[محمد بن ابى‌جمهور احسائى]] <ref>همان، ص117-233</ref>.


فصل سوم، داراى دو مقام است. در مقام اول، روايت از دو جهت زير، مورد بحث قرار گرفته است:
فصل سوم، داراى دو مقام است. در مقام اول، روايت از دو جهت زير، مورد بحث قرار گرفته است:
خط ۷۹: خط ۷۹:
ب)- كيفيت نقل روايت: نويسنده در شش قسم، به تشريح كيفيت نقل روايت پرداخته است كه عبارتند از: كتاب يا اصل، نسخه، رسائل، مسائل، نوادر و روايات <ref>همان، ص260-265</ref>.
ب)- كيفيت نقل روايت: نويسنده در شش قسم، به تشريح كيفيت نقل روايت پرداخته است كه عبارتند از: كتاب يا اصل، نسخه، رسائل، مسائل، نوادر و روايات <ref>همان، ص260-265</ref>.


در مقام دوم، در دو مبحث زير، به تحقيق پيرامون كتب و اصولى پرداخته شده است كه مرجع و مستند فقيه در مراجعه به روايات بوده و صاحب «وسائل الشيعة» و «مستدرك الوسائل» اقدام به جمع‌آورى آنها نموده‌اند:
در مقام دوم، در دو مبحث زير، به تحقيق پيرامون كتب و اصولى پرداخته شده است كه مرجع و مستند فقيه در مراجعه به روايات بوده و صاحب «[[وسائل الشيعة]]» و «[[مستدرك الوسائل]]» اقدام به جمع‌آورى آنها نموده‌اند:


در مبحث اول، به دنبال بررسى مصادر كتاب «وسائل الشيعة» اثر حر عاملى، ابتدا به اين نكته اشاره شده است كه ايشان، مصادر كتاب خود را به سه قسمت (كتبى كه مباشرتا از آن نقل كرده است، كتبى كه با واسطه از آن نقل كرده و كتبى كه به آنها استناد كرده، ولى به اسم آن، تصريح نشده است) تقسيم كرده و سپس هفتاد كتاب از مصادر ايشان، معرفى گرديده است. در انتها، ضمن اعتباربخشى به تمام اين مصادر، هفت كتاب از ميان آن‌ها، برگزيده شده و به‌صورت مفصل، تحقيق و بررسى شده است. اين هفت كتاب عبارتند از: «تحف العقول»؛ «كتاب سليم بن قيس»؛ «طب الأئمة(ع)»؛ «صحيفة الرضا(ع)»؛ «تفسير الإمام الحسن العسكري(ع)»؛ «كتاب الغارات» و «تفسير» فرات كوفى <ref>همان، ص269-309</ref>.
در مبحث اول، به دنبال بررسى مصادر كتاب «وسائل الشيعة» اثر [[حر عاملى]]، ابتدا به اين نكته اشاره شده است كه ايشان، مصادر كتاب خود را به سه قسمت (كتبى كه مباشرتا از آن نقل كرده است، كتبى كه با واسطه از آن نقل كرده و كتبى كه به آنها استناد كرده، ولى به اسم آن، تصريح نشده است) تقسيم كرده و سپس هفتاد كتاب از مصادر ايشان، معرفى گرديده است. در انتها، ضمن اعتباربخشى به تمام اين مصادر، هفت كتاب از ميان آن‌ها، برگزيده شده و به‌صورت مفصل، تحقيق و بررسى شده است. اين هفت كتاب عبارتند از: «[[تحف العقول]]»؛ «[[كتاب سليم بن قيس]]»؛ «[[طب الأئمة(ع)]]»؛ «[[صحيفة الرضا(ع)]]»؛ «[[تفسير الإمام الحسن العسكري(ع)]]»؛ «[[كتاب الغارات]]» و «[[تفسیر فرات کوفی|تفسير]]» [[فرات كوفى]] <ref>همان، ص269-309</ref>.


در مبحث دوم، در دو قسمت، به بررسى مصادر كتاب «مستدرك الوسائل» اثر محدث نورى پرداخته شده است:
در مبحث دوم، در دو قسمت، به بررسى مصادر كتاب «مستدرك الوسائل» اثر [[محدث نورى]] پرداخته شده است:


در قسمت اول، كتبى كه در اعتبار و وثاقت آن‌ها، اشكالى وجود ندارد كه مجموعا بيست و سه كتاب مى‌باشند، معرفى شده است. از جمله اين كتب عبارتند از: «لب اللباب»، «كتاب الدعوات» و «فقه القرآن» راوندى؛ «الهداية» و «المقنع» صدوق؛ «سعد السعود»، «كشف اليقين» و «فلاح السائل» سيد بن طاووس <ref>همان، ص315-319</ref>.
در قسمت اول، كتبى كه در اعتبار و وثاقت آن‌ها، اشكالى وجود ندارد كه مجموعا بيست و سه كتاب مى‌باشند، معرفى شده است. از جمله اين كتب عبارتند از: «[[لب اللباب]]»، «[[كتاب الدعوات]]» و «[[فقه القرآن]]» [[راوندى]]؛ «[[الهداية]]» و «[[المقنع]]» [[شیخ صدوق]]؛ «[[سعد السعود]]»، «[[كشف اليقين]]» و «[[فلاح السائل]]» [[سيد بن طاووس]] <ref>همان، ص315-319</ref>.


در قسمت دوم، به معرفى كتبى پرداخته شده كه اعتبار آن‌ها، داراى بحث و مناقشه است. برخى از اين كتب كه شمار آن‌ها به چهل عدد مى‌رسد، عبارتند از: «الجعفريات» (كه به «الأشعثيات» نيز معروف است) محمد بن محمد بن اشعث؛ «كتاب درست بن أبى‌منصور»؛ «كتاب أبى‌سعيد عباد عصفرى» و... <ref>همان، ص320</ref>.
در قسمت دوم، به معرفى كتبى پرداخته شده كه اعتبار آن‌ها، داراى بحث و مناقشه است. برخى از اين كتب كه شمار آن‌ها به چهل عدد مى‌رسد، عبارتند از: «[[الجعفريات]]» (كه به «الأشعثيات» نيز معروف است) محمد بن محمد بن اشعث؛ «[[كتاب درست بن أبى‌منصور]]»؛ «[[كتاب أبى‌سعيد عباد عصفرى]]» و... <ref>همان، ص320</ref>.


در آخرين فصل، به توثيقات عامه پرداخته شده است. مباحث اين فصل، عبارتند از: اصحاب اجماع، مشايخ ثقات، بنوفضال، اصحاب امام صادق(ع)، روات در كتب «الرحمة» و «المنتخبات»، مشايخ اجازه، وكالت از امام(ع)، روايت اجلاء، ترحم و ترضى و كثرت روايت از امام(ع) <ref>همان، ص385-495</ref>.
در آخرين فصل، به توثيقات عامه پرداخته شده است. مباحث اين فصل، عبارتند از: اصحاب اجماع، مشايخ ثقات، بنوفضال، اصحاب امام صادق(ع)، روات در كتب «الرحمة» و «المنتخبات»، مشايخ اجازه، وكالت از امام(ع)، روايت اجلاء، ترحم و ترضى و كثرت روايت از امام(ع) <ref>همان، ص385-495</ref>.
خط ۱۲۴: خط ۱۲۴:
2. «حديث»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب‌هاى اسلامى، شماره 19، زمستان 1383، به آدرس:
2. «حديث»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب‌هاى اسلامى، شماره 19، زمستان 1383، به آدرس:


http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/31607/%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB .
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/31607 .


3. «تازه‌هاى فقه، حقوق، اصول و رجال»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: فقه، شماره 11 و 12، بهار و تابستان 1376، به آدرس:
3. «تازه‌هاى فقه، حقوق، اصول و رجال»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: فقه، شماره 11 و 12، بهار و تابستان 1376، به آدرس:


http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27111/%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%82%D9%87%D8%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D8%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D9%88-%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%84 .
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/27111.


4. «برگزيدگان هفتمين دوره كتاب سال حوزه»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب ماه دين، شماره 102 و 103، فروردين و ارديبهشت 1385، به آدرس:
4. «برگزيدگان هفتمين دوره كتاب سال حوزه»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب ماه دين، شماره 102 و 103، فروردين و ارديبهشت 1385، به آدرس:


http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/34444/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87 .
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/34444.


==پانويس ==
==پانويس ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش